دیابت نوع 1 چیست؟

دیابت نوع 1 چیست؟

دیابت زمانی اتفاق می افتد که قند خون از حد مجاز آن بالاتر برود. علت این موضوع مشکل بدن در تولید یا استفاده از انسولین است. انسولین مانند کلیدی است که درب سلول ها را برای ورود قند به آنها و تولید انرژی باز می کند، وظیفه انسولین انتقال گلوکز از خون به سلول ها است. زمانی که پانکراس ( لوزالمعده) قادر به تولید انسولین مورد نیاز بدن نباشد دیابت نوع 1 رخ می دهد. در این بیماری، بدن به دلیل نبود انسولین یا کمبود آن، نمی تواند گلوکز خون را تجزیه و وارد سلول های بدن کند. درنتیجه، قندها در خون انباشته شده و موجب بالا رفتن قندخون می شود.اگرچه این بیماری در میان کودکان و نوجوانان شیوع بیشتری دارد، اما بزگسالان هم می توانند به آن مبتلا شوند. همچنین، این بیماری نسبت به دیابت نوع 2 شیوع کمتری داشته و تقریبا 5 تا 10 از بیماران دیابتی، دارای نوع یک آن هستند.

دیابت نوع یک؛ نوعی از دیابت است که بدن قادر به تولید انسولین نمیباشد.

بصورت کلی در حال حاضر هنوز درمان قطعی برای دیابت نوع یک وجود ندارد اما به هر حال میتوان با روشهایی، این بیماری را کنترل کرد. نکته مهم در مورد دیابت نوع یک مدیریت بیماری است. از آنجایی که این بیماری بیشتر در مورد کودکان اتفاق می افتد باید این موضوع را در نظر گرفت که کنترل در بعضی از مواقع بسیار دشوار خواهد بود. گرفتن آزمایش خون از کودک گاهی دردناک است و باید با روشی مناسب برای توضیح دادن بیماری به کودک انتخاب کرد. داروبین به شما پیشنهاد میکند تا در مورد توضیح دادن به کودک حتما از متخضض کمک بگیرید.

دیابت در کودکان

دیابت نوع یک همان نوع از دیابت است که در کودکی اتفاق می افتد. بزرگسالان بسیار کمتر به دیابت نوع یک مبتلا میشوند. علائم این بیماری در کودکان و بزرگسالان تقریبا یکسان است و تفاوت چندانی ندارد. خوشبختانه پیشرفتهای خوبی در زمینه کنترل دیابت نوع یک در کودکان صورت گرفته است. امروزه کودکان مبتلا به دیابت به راحتی میتوانند روند زندگی خود را دنبال کنند و بدون هیچ مشکلی به همراه دیابت نوع یک به حیات خود ادامه دهند.

علائم دیابت نوع 1

دیابت نوع 1 نشانه های مختلفی دارد و ممکن است سالها زمان ببرد تا این نشانه ها در فرد ظاهر شود. علائم و نشانه های شایع دیابت نوع یک شامل موارد زیر  است :

• گرسنگی مفرط( مخصوصا پس از صرف غذا)
• خشکی دهان
• ناراحتی معده و استفراغ
• تکرر ادرار
• کاهش وزن بی دلیل و ناگهانی
• خستگی
• تاری دید
• تنفس سنگین و با زحمت فراوان
• عفونت های مکرر پوست، دستگاه مجاری ادراری، یا واژن
• بدخلقی و آشفتگی یا تغییر حالت روحی و خلقی فرد
• شب ادراری در کودکان

 برخی علائم اورژانسی افراد مبتلا به دیابت نوع 1 به شرح زیر است:

• لرزش بدن و گیجی
• تنفس سریع
• استشمام بوی میوه در تنفس
• درد شکم
• از دست دادن هوشیاری( در موارد نادر)

علت دیابت نوع 1

هنوز علت اصلی دیابت نوع یک چه در کودکان و چه دربزرگسالان مشخص نیست با این حال وراثت نقش کلیدی در بین مبتلایان بازی میکند. عملا بیشتر افراد مبتلا به دیابت نوع 1 در بزرگسالی، دارای اقوام نزدیکی بودند که آنها نیز دیابت نوع 1 داشتند. در حال حاضر محققان بر روی ارتباط بین سبک زندگی، عادات غذایی، بیماری های ویروسی و تغییرات فیزیولیژیکی افراد تحقیقات گسترده ای انجام داده اند هر چند که هر یک از این شرایط میتواند یک ریسک فاکتور مهم باشد، هنوز علت اصلی بیماری دیابت نوع 1 در بزرگسالی مشخص نیست.

چیزی که متخصصان می دانند این است که وقتی دیابت نوع ١ دارید، سیستم ایمنی بدن شما در برابر میکروب ها دارای مشکل میشود و سلول های بتا را در لوزالمعده که مسئول ساختن هورمونی به نام انسولین هستند، از بین می برد.

انسولین به گلوکز یا قند برای تولید انرژی اجازه می دهد تا وارد سلول های شما شود. اما اگر دیابت نوع ١ دارید، بدن شما انسولین نمی سازد. گلوکز در جریان خون انباشته می شود و به مرور زمان می تواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند . در داروبین می تواند اطلاعات کاملی در خصوص دیابت ، انواع آن و روش های درمان دیابت مطالعه فرمایید 

آیا می‌توان از دیابت نوع ۱ پیشگیری کرد؟

همانطور که قبلا گفته شد دیابت نوع 1  بیماری خود ایمنی است یعنی علت بوجود آمدن آن اختلال بدن در کارکرد خود است . در این حالت سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول های تولید کننده انسولین در پانکراس (‌لوزالمعده) حمله می کند و آنها دیگر نمی توانند انسولین مورد نیاز بدن را تولید کنند . با این که به صورت کلی روش خاصی برای جلوگیری از ابتلا به دیابت نوع 1 وجود ندارد اما با انجام برخی کارها می توان ریسک ابتلا به آن را کاهش داد. مصرف ویتامین D و مراقبت از وزن کودکان از جمله این موارد است .

تشخیص دیابت نوع 1

علائم  دیابت نوع 1 در کودکان بسیار نا پیدا است یا رشد کودک و گذر به مرحله نوجوانی کم کم علائم بیماری ظهور میکنند. این امر می‌تواند تشخیص آنچه را که در حال رخ دادن است برای پزشکان سخت‌تر کند، به خصوص اگر در این بیماری تخصص نداشته باشند. یکی دیگر از بخش های گیج کننده تشخیص، این موضوع است که بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع ١ لاغر هستند یا وزن طبیعی دارند. پزشک ممکن است آزمایش‌های متعددی را پیشنهاد کند که نشان دهد دیابت دارید، هرچند نوع دیابت مشخص نمیشود.

آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله (Ac1) میانگین سطح قند خون شما را برای ٢ تا ٣ ماه اندازه گیری می کند. اگر در دو آزمایش جداگانه سطح  Ac1 ٦.٥ یا بالاتر دارید، دیابت دارید. آزمایش قند خون تصادفی قند خون شما را در یک زمان تصادفی از روز بررسی می کند. سطح ٢٠٠ میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر نشانه دیابت است. آزمایش قند خون ناشتا. پزشک شما این کار را اول صبح، قبل از اینکه غذا بخورید، انجام می دهد. اگرمیزان قند خون شما در دو آزمایش جداگانه ١٢٦ میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر باشد، دیابت دارید.

علاوه بر این معاینات، پزشک ممکن است خون شما را نیز برای آنتی بادی های خاصی که در دیابت نوع ١ معمولاً وجود دارند، آزمایش کند و ممکن است ادرارتان را از نظر وجود کتون یا چربی بررسی کنند. اگر در نمونه شما کتون یا چربی بود، احتمالاً دیابت نوع ١ دارید.

تشخیص دیابت نوع ١ در بزرگسالی همیشه آسان نیست. چندین دلیل برای این موضوع وجود دارد:

• علائم در بزرگسالان نسبت به کودکان بیشتر است 
• فقدان تخصص کافی متخصص
• وزن طبیعی بیمار
• میزان سطح قند خون مانند دیابت نوع 2 میباشد

میزان قند خون در دیابت نوع یک

قند خون سوخت اصلی بدن است . بدن به صورت اتوماتیک میزان قند موجود در خون را بررسی و آن را کنترل می کند. اختلال در همین سیستم تنظیم قند خون است که باعث ابتلا به دیابت نوع یک می شود . عوامل مختلفی بر میزان قند خون افرادی که به دیابت نوع 1 مبتلا هستند تاثیر می گذارد . سن ، رژیم غذایی، مدت ابتلا به بیماری و نوع درمان از جمله این موارد هستند . قند خون را باید به صورت ناشتا (بلافاصله پیش از صرف غذا) و بعد از آن اندازه گیری کرد . قند خون نرمال در بزرگسالان پیش از غذا باید بین 80 الی 130 میلی گرم باشد. قند خون نرمال 2 ساعت پس از صرف غذا باید کمتر از 140 میلی گرم باشد.

عوارض دیابت نوع 1

دیابت نوع 1 اگر بخوبی کنترل نشود، میتواند منجر به مشکلات دیگری همچون موارد زیر شود:

بیماری قلبی و عروقی

دیابت همانند فشار خون بالا و کلسترول بالا میتواند شما را در ریسک بالاتری از ایجاد لخته خونی قرار دهد. اینها می توانند منجر به درد قفسه سینه، حمله قلبی، سکته مغزی، یا نارسایی قلبی شود.

مشکلات پوستی

 افراد دارای دیابت در ابتلا به عفونت های باکتریایی و قارچی به نسبت دیگر افراد مستعد تر هستند. دیابت می تواند باعث ایجاد تاول یا بثورات پوستی در فرد شود.

بیماری لثه

 کمبود بزاق، پلاک دندان بیش از حد و جریان خون ضعیف میتوانند مشکلاتی در دهان ایجاد کنند.

مشکلات بارداری

زنان مبتلا به دیابت نوع 1 در معرض خطر بیشتری برای زایمان زودرس ، نقایص مادرزادی، تولد نوزاد مرده یا مرگ جنین در رحم، و پره اکلامپسی هستند.

رتینوپاتی

این مشکل چشمی در حدود 80 درصد از بزرگسالانی که بیش از 15 سال دیابت نوع 1 داشته اند، رخ می دهد. مهم نیست که چه مدت به این بیماری مبتلا بوده اید، باید بدانید که این اتفاق قبل از بلوغ نادر است. برای پیشگیری از رتینوپاتی و حفظ بینایی باید قند خون، فشار خون، کلسترول و تری گلیسیرید را به خوبی کنترل کنید.

آسیب کلیوی

حدود 20 تا 30 درصد از افراد با دیابت نوع 1 به عارضه ای به نام نفروپاتی دچار می شوند. با گذشت زمان شانس ابتلا به این عارضه افزایش می یابد. احتمال اینکه پس از گذشت 15 تا 20 سال از آغاز دوره بیماری دیابت این عارضه ظاهر شود، بیشتر است. نفروپاتی میتواند به مشکلات جدی دیگری مانند نارسایی کلیه و بیماری قلبی منجر شود.

جریان خون ضعیف و آسیب عصبی

عصب های آسیب دیده و شریان های سفت شده منجر به از دست دادن احساس و کمبود خون در پا می شود. این امر احتمال آسیب دیدگی شما را افزایش داده و بهبود زخمها و زخمهای باز را مشکلتر میکند. زمانی که این اتفاق رخ دهد، ممکن است یک اندام(دست یا پا) خود را از دست دهید. آسیب عصبی نیز می تواند مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع، استفراغ، و اسهال ایجاد کند.

در ادامه به مواردی اشاره شده که با انجام آنها می توان تا حدی از ابتلا به دیابت نوع 1 پیشگیری کرد

• تمام تلاش خود را برای کنترل میزان قندخون خود بکنید.
• فشارخون و کلسترول خود را پایش و کنترل کنید.
• به خوبی غذا بخورید و ورزش کنید.
• اگر سیگار میکشید، آن را ترک کنید.
• از دندان ها و پاهای خود مراقبت کنید.
• معاینات پزشکی، دندانپزشکی و بینایی را به طور منظم انجام دهید.

عوارض دیابت نوع ۱ در مردان چیست؟

اصلی ترین و یکی از شایع ترین عوارضی  دیابت نوع 1 در مردان ایجاد می کند مشکلات جنسی است . مشکلات نعوظ و اختلالات ادراری  از عوارض شایع دیابت نوع 1 در مردان است.

عوارض دیابت نوع ۱ در زنان چیست؟

زنانی که به دیابت نوع 1 مبتلا هستند 2 برابر بیشتر از مردان مبتلا به همان نوع دیابت در خطر ابتلا به بیماری های قلبی هستند . بیماری های ریه ، کلیه و افسردگی از دیگر عوارضی است که در زنان مبتلا به دیابت نوع 1 شایع است .

روش های درمان دیابت نوع 1

افرادی که مبتلا به دیابت نوع 1 هستند، میتوانند عمر طولانی و زندگی سالمی را تجربه کنند. این افراد باید میزان قندخون خود را با دقت بررسی کرده و آن را در محدوده ای که پزشک مشخص می کند، حفظ کنند. همچنین، افراد مبتلا به دیابت نوع اول، درصورت لزوم باید میزان انسولین، غذا و فعالیت های خود را نیز تنظیم کنند. 

همه افراد مبتلا به دیابت نوع 1، برای کنترل قندخون خود نیاز به تزریق انسولین دارند.

زمانی که پزشک در مورد انسولین سخن می گوید، ممکن است 3 مورد اصلی را ذکر کند:

• "Onset" یا اونست یعنی مدت زمانی که طول می کشد تا انسولین به جریان خون برسد و شروع به کاهش قندخون فرد کند.
• "Peak time" یا پیک تام زمانی است که انسولین بیشترین کار و فعالیت خود را برای کاهش قندخون فرد انجام می دهد.
• "Duration" یا دوره مدت زمانی است که بعد از onset فرایند کاهش قندخون توسط انسولین ادامه می یابد.

در کنار مصرف انسولین روش هایی دیگری برای کنترل قند خود در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 وجود دارد که شامل موارد زیر است .

• پیوند پانکراس
• تزریق داروی پراملینتید با انسولین
• داروی متفورمین همراه با انسولین
• کنترل وزن
• ورزش منظم
• تغییر سبک زندگی و انتخاب برنامه غذایی سالم
• کنترل مصرف کربوهیدرات، چربی و پروتئین