آنچه در این مطلب می خوانیم:
- کراتوم چیست؟
- نحوه مصرف کراتوم
- فواید مکمل کراتوم
- عوارض جانبی کراتوم چیست؟
- آیا کراتوم اعتیادآور است؟
- آیا مصرف کراتوم ایمن است؟
کراتوم نوعی مکمل گیاهی است که درگذشته به عنوان دارو مورد استفاده قرار می گرفت. اکنون از این مکمل برای ترک اعتیاد استفاده می کنند اما درصورت عدم رعایت نکات احتیاطی، می تواند تاثیر عکس گذاشته و موجب اعتیاد شود.
کراتوم چیست؟
کراتوم درختی است که بطور طبیعی در تایلند، مالزی، اندونزی و پاپوآ گینه نو می‌روید. در گذشته از برگهای این درخت به طور سنتی به عنوان دارو استفاده می شد، اما، در حال حاضر، از آن به عنوان یک مخدر تفریحی نیز استفاده می‌شود. پزشکان بر این باورند که مواد موجود در کراتوم به بخشی از سلول‌های عصبی که محل اتصال داروهای مخدر افیونی است، می‌چسبند و اثری شبیه به مواد مخدر در مغز آزاد می‌کنند.
از گیاه کراتوم برای تسکین درد مفاصل و سایر دردهای ناشی از ترک اعتیاد در کمپ های ترک اعتیاد استفاده می شود، اما درصورت زیاده روی در آن، اثر سوء گذاشته و باعث اعتیاد بیشتر و عوارض جانبی خاص می شود. داروبین در این مطلب به بررسی مزایا و معایب گیاه کراتوم می پردازد.
نحوه مصرف کراتوم
گذشتگان، برگهای کراتوم را می‌جویدند، یا به شکل چای دم می‌کردند یا در پخت و پز استفاده می‌کردند. اما امروزه، به صورت آسیاب‌شده در قرص، یا به شکل خردشده همانند تنباکو و ماری‌جوآنا کشیده می‌شود. مصرف مقادیر متفاوت قرص کراتوم، عوارض جانبی متفاوتی ایجاد می کند. در دوزهای پایین مانند محرکی برای افزایش انرژی استفاده می‌شود ولی مصرف دوزهای بالای آن می‌تواند فرد را خواب‌آلود و در حالت رویا قرار دهد.
فواید مکمل کراتوم
همانطور که گفته شد، کراتوم برای تسکین درد معتادان درحال ترک مفید می باشد. باوجود اینکه مصرف این دارو از طریق FDA تاییدیه گرفته و غیرقانونی به حساب نمی آید، اما به دلیل اثر افیونی این گیاه، مصرف خودسرانه آن به هیچ عنوان جایز نیست. با این حال، برخی از فواید گیاه کراتوم عبارت است از:
- تسکین درد مفاصل ناشی از ترک اعتیاد
- کمک به درمان زردی و یرقان
- افزایش سطح انرژی
- بهبود خلق و خو
- کمک به ترک اعتیاد
- ضد افسردگی و استرس
- ضدسرطان خون
- بهبود حافظه
- کاهش سطح قند خون
عوارض جانبی کراتوم چیست؟
این گیاه و دارو باوجود فواید زیادی که دارد، درصورت مصرف غیر اصولی و طولانی مدت، منجر به اعتیاد شدید می شود. علاوه براین، عوارض دیگری نیز در بدن ایجاد می کند.
شایع‌ترین عارضه جانبی این ماده حالت تهوع و یبوست است، اما عوارض دیگری نیز دارد که عبارتند از:
- مشکلات تنفسی
- افزایش ضربان قلب
- کاهش اشتها
- لرزش عضلانی
- خارش
- تعریق
- سرگیجه
- خشکی دهان
- تشنج
- توهم
- آسیب کبدی
آیا کراتوم اعتیادآور است؟
افرادی‌که به طور منظم از این ماده استفاده می‌کنند از مشکلاتی نظیر درد، اختلال خواب، اسهال و تب پس از ترک مصرف، شکایت می‌کنند. برخی نیز اعلام کردند که بدون مصرف کراتوم، برخی از اختلالات روانی را تجربه کرده و مضطرب، پرتنش، عصبانی و غمگین بوده‌اند. براین اساس، می توان گفت که این ماده بر سیستم بدنی فرد تاثیر گذاشته و فرد را به گونه ای وابسته آن می کند، از اینرو، اعتیاد اور است.
آیا مصرف کراتوم ایمن است؟
به گفته FDA، این ماده هیچ‌گونه کاربرد مورد تائیدی نداشته و نگرانی‌های جدی در مورد آن جایز است. برای تایید ارزش پزشکی و ایمن بودن این ماده در صنعت پزشکی، باید تحقیقات بیشتری صورت بگیرد. از اینرو، در سال های اخیر، برخی کشورها، با شرکت‌هایی که کراتوم را به عنوان داروی ترک اعتیاد مواد افیونی و سایر بیماری‌ها می‌فروشند ، برخورد کرده است.
همچنین هشدار داده شده است که برخی از محصولات کراتوم ممکن است آلوده به باکتری های مضر مانند سالمونلا باشند. آمارها نشان داده است که حداقل 44 نفر از مصرف کنندگان کراتوم، جان خود را از دست داده اند. اگرچه، بسیاری از آنها مخدرهای دیگری را به همراه کراتوم استفاده کرده بودند یا کراتوم های مصرفی آنان به مواد دیگری آلوده بوده است.
باوجود اینکه، درمورد علت و چگونگی اثر کراتوم مطالعات دقیقی انجام نشده، اما، پزشکان درباره عوارض جانبی جدی و اعتیادآور بودن این ماده هشدار می‌دهند. به همین علت، بسیاری از ایالت‌ها و کشورها، فروش و عرضه محصولات حاوی کراتوم را ممنوع کرده‌اند و در تایلند، مالزی، استرالیا و برخی از کشورهای اروپایی به عنوان یک ماده تحت‌کنترل در نظر گرفته می‌شود. در سال 2016 ، اداره مبارزه با مواد مخدر ایالات متحده (DEA)، پیشنهاد ممنوعیت کراتوم را در سطح فدرال ارائه کرد اما، این پیشنهاد کنار گذاشته شد تا دانشمندان فرصت بیشتری برای مطالعه بر روی آن داشته باشند.
