اختلال پرخوری چیست؟

آنچه در این مطلب می خوانیم:

• علت پرخوری و سیرنشدن
• تفاوت اختلال پرخوری با پرخوری عصبی
• علائم اختلال پرخوری
• تشخیص اختلال پرخوری
• درمان اختلال پرخوری
• روش های خود مراقبتی در اختلال پرخوری

تقریبا، اکثر افراد تجربه پرخوری را به خصوص در مناسبت های خاص یا تعطیلات داشته اند. اما، این به معنی ابتلای آنها به اختلال پرخوری نیست. اختلال پرخوری نوعی اختلال تغذیه ای است که در آن فرد با وجود اینکه احساس سیری شدیدی دارد و علاقه ای برای خوردن ندارد، نمی تواند دست از خوردن بکشد. این افراد معمولا با سرعت بالا، مقدار زیادی غذا می خورند حتی اگر گرسنه نباشند. افراد مبتلا به اختلال پرخوری، باوجود اینکه از خوردن زیاد خود احساس خجالت می کنند، اما، مانند افراد مبتلا به بولیمیا یا پرخوری عصبی، سعی در دفع غذای خود از طریق ورزش یا استفراغ ندارند.

اختلال پرخوری یک مشکل مربوط به روان انسان است که با روان درمانی، می توان بر احساس غیرقابل کنترل غلبه کرد. برخی افراد نیاز دارند که درکنار روان درمانی، داروهایی را نیز مصرف کنند که این مورد به میزان بیماری و تصمیم پزشک بستگی دارد. علاوه براین، حمایت عاطفی خانواده و دوستان بیمار، می تواند کمک زیادی برای تغییر طرز فکر آنها درمورد غذا کند.

علت پرخوری و سیرنشدن

همانطور که برای اکثر بیماری های روانی دلیل خاصی مشخص نشده است، برای ابتلای مردم به اختلال پرخوری نیز تاکنون علتی یافت نشده است. تصور می شود که میزان شیوع این اختلال در بین زنان، بیشتر از مردان است و افراد چاق، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اختلال پرخوری هستند. هرچند، مشاهده شده است که افراد دارای وزن متناسب نیز از این اختلال رنج می برند اما، تقریبا از هر سه نفری که این اختلال را دارند، تقریباً دو نفرشان چاق هستند.

برخی از افرادی که به اختلال پرخوری مبتلا هستند، در کنترل احساسات خود مشکل داشته و احساس می کنند که توانایی غلبه بر شرایط ایجاد شده را  ندارند. این افراد ممکن است از غذا، به عنوان راهی برای دلگرمی یا تشویق خود استفاده کنند. بنابراین، این افراد با حذف وعده های غذایی و دنبال کردن رژیم های غذایی سختگیرانه، ممکن است واکنش شدیدتری به پرخوری نشان دهند.

این اختلال نیز مانند سایر اختلالات تغذیه ای، اغلب با افسردگی ایجاد می شود. درحال حاضر، محققان درحال مطالعه نقش مواد شیمیایی مغز یا متابولیسم (سوخت و ساز بدن)، در اختلال پرخوری دارند. علاوه براین، با مشاهده بیمارانی که سابقه ابتلا به پرخوری در خانواده را دارند، تصور می شود که وراثت می تواند یکی دیگر از دلایل ابتلا به اختلال پرخوری باشد. همچنین، احتمال ابتلای زنان به این اختلال، نسبت به مردان بیشتر است.

از طرف دیگر، بررسی شده است که برخی از مبتلایان به اختلال پرخوری، در گذشته مورد آزار و سؤاستفاده ی  جنسی و عاطفی  قرار گرفته اند یا سابقه اعتیاد به مواد یا مصرف الکل داشته اند.

باوجود اینکه اختلال پرخوری علت مشخصی ندارد، اما، موارد ذکر شده را می توان دلیل یا زمینه ساز ابتلا به این اختلال دانست. اگر یکی از این شرایط را دارید، بهتر است برای بهبود خود درخواست کمک از خانواده، دوستان و روانپزشک کنید.

تفاوت اختلال پرخوری با پرخوری عصبی

پرخوری عصبی نیز مانند اختلال پرخوری، نوعی اختلال تغذیه ای است که فرد در آن با وجود احساس سیری، شروع به خوردن غذا با سرعت زیاد می کند. تنها تفاوتی که میان بولیمیا و اختلال پرخوری وجود دارد، این است که بیماران مبتلا به پرخوری عصبی، بعد از خوردن حجم زیادی غذا، احساس شرم و عذاب وجدان کرده و برای آن، شروع به از بین بردن غذا از طریق استفراغ عمدی، ورزش های سنگین و مصرف داروهای ملین و ادرار آور می کنند. اما، افراد مبتلا به اختلال پرخوری، باوجود احساس خجالت، هیچ تلاشی برای از بین بردن غذای خورده شده در بدن خود را ندارند. به همین دلیل، تقریبا، اکثر مبتلایان به اختلال پرخوری چاق هستند و بیماران بولیمیا وزن متناسبی دارند.

علائم اختلال پرخوری

اغلب، افراد مبتلا به اختلال پرخوری، سعی در پنهان کردن علائم خود دارند. این افراد معمولا به تنهایی غذا می خورند تا کسی حجم غذایشان را نبیند. با این حال، اگر خودتان یا اطرافیانتان دارای علائم زیر هستید، بهتر است هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.

• در مقایسه با افراد دارای شرایط یکسان با خودتان، بیشتر غذا می خورید.
• احساس ناتوانی در کنترل غذا خوردن خود دارید.
• پس از پرخوری عصبانی می شوید.
• حداقل به طور متوسط در طول سه ماه، هفته ای یک بار پرخوری می کنید.

علاوه برموارد بالا، اگر سه مورد یا بیشتر از علائم زیر را دارید، به ابتلای خود به اختلال پرخوری شک کنید.

• بسیار سریعتر از حالت معمولی غذا می خورید.
• خوردن بیش از حد، تاجاییکه حس سیری آزاردهنده ای پیدا می کنید.
• حتی زمانی که گرسنه نیستید، زیادی می خورید.
• به تنهایی غذا می خورید تا کسی میزان خوردنتان را نبیند.
• نسبت به خوردنتان احساس گناه، انزجاز یا ناراحتی می کنید.

ازآنجاییکه افراد دارای اختلال پرخوری، سعی در بالا آوردن غذای خود نمی کنند، ممکن است که به بیماری های مرتبط با افزایش وزن یا تغذیه ناسالم مانند: دیابت نوع دو، فشار خون بالا یا مشکلات قلبی  مواجه شوند. این افراد همچنین، ممکن است دچار اختلالات خواب، درد عضلات و مفاصل، و مشکلات گوارشی شوند و زنان نیز، احتمالا دچار پریودهای نامنظم یا غیرمعمول

تشخیص اختلال پرخوری

به دلیل اینکه بیماران مبتلا به اختلال پرخوری، سعی در پنهان کردن علائم خود دارند، اغلب تشخیص آن دشوار است. با این حال، زمانی که یک نفر، برای درمان خود یا کمک به دوستش، به پزشک مراجعه می کند، پزشک سوالاتی را از نحوه خوردن او، می پرسد. برخی از این سوالات عبارت است از:

• زمانی که شروع به خوردن می­کنید، آیا قادر به دست کشیدن هستید؟
• نسبت به میزان غذایی که می خورید چه احساسی دارید؟
• آیا خیلی سریع غذا می خورید؟
• آیا حتی هنگامی که حس سیری آزاردهنده دارید، به خوردن ادامه می دهید؟
• آیا تا به حال درمورد این که چه میزان غذا می خورید به کسی دروغ گفته اید؟
• آیا مایل هستید که به تنهایی غذا بخورید؟ چرا؟

بهتر است برای کمک به درمان سریغ، در پاسخ به سوالات صادق باشید. پزشکان، درصورت تشخیص این اختلال در شما، حامی شما هستند و تمام سعی خود را برای بهبود شما می کنند.

معمولا پزشکان براساس میزان پرخوری افراد، میزان درگیری بیمار را می سنجند.

• اختلال پرخوری خفیف: پرخوری یک تا سه بار در هفته
• اختلال پرخوری متوسط: پرخوری چهار تا هفت بار در هفته
• اختلال پرخوری شدید: پرخوری هشت تا سیزده بار در هفته
• اختلال پرخوری افراطی: پرخوری چهارده بار و بیشتر

اگر مایل به بهبود یافتن خود هستید و به خاطر آن به پزشک مراجعه کرده اید، مهم است که شما هم سوالاتی از پزشک بپرسید تا میزان تسلط ایشان بر این اختلال را سنجیده و بتوانید به او اعتماد کنید. ازجمله سوالاتی که می توان در مراجعه به پزشک پرسید:

• چه تعداد افراد مبتلا به اختلالات تغذیه ای را درمان کرده اید؟
• چه روش درمانی را توصیه می کنید؟ این روش بعد از چه مدتی نتیجه می دهد؟
• آیا مسائل و مشکلات دیگری دارم که نیاز است درمان شود؟
• خانواده یا دوستانم چگونه می توانند به من کمک کنند؟

درمان اختلال پرخوری

در ابتدا، این نکته را به خاطر داشته باشید که غلبه بر اختلال پرخوری، ارتباطی با قدرت اراده ندارد.

گاهی پزشکان، برای سرکوب میل به پرخوری، داروهایی مانند لیز دگزامفتامین را تجویز می کنند. این دارو اولین داروی تایید شده از سوی سازمان غذا و داروی جهانی FDA است که با مهار دوره های پرخوری، می تواند پرخوری متوسط تا شدید را درمان کند. البته، بیماران در اولین قدم برای درمان خود، نیاز به کمک یک متخصص مانند روانپزشک یا روانشناس دارند.

روانشناسان ممکن است در روند درمان اختلال پرخوری، از رویکردی به نام رفتار درمانی شناختی استفاده کنند. این رویکرد بیشتر روی اعمال و احساسات بیمار تمرکز داشته و کمک می کند که  افکار بیمار درمورد غذاخوردن تغییر کرده و بفهمد که چه چیزی باعث پرخوری او می شود.

ممکن است در روند روان درمانی، نیاز باشد که روانپزشک با خانواده بیمار مشاوره کند تا آنها بتوانند اطلاعاتی درمورد این اختلال یاد بگیرند، علل استرس در خانه را شناسایی کنند و بدانند چگونه از بیمار حمایت کنند.

پیشنهاد می شود که از پزشک خود بخواهید که انجمن ها و گروه های حمایتی مربوط به اختلال پرخوری را به شما معرفی کند. صحبت کردن با افراد دیگری که شرایط شما را تجربه کرده و درکتان می کنند، می تواند کمک بالایی در روند درمانی داشته باشد.

از آنجاییکه، اکثر افراد دارای اختلال پرخوری دچار افسردگی و اضطراب نیز می شوند، ممکن است پزشکان برای رفع این مشکلات، یک داروی ضد افسردگی، دارویی برای کمک به کنترل میل به پرخوری (مانند داروی ضد تشنج توپیرامات) یا سایر داروها را تجویز کنند. همچنین، ممکن است برای کمک به کاهش وزن، داروی جدید نالترکسون اچ سی ال/ بوپرنورفین اچ سی ال( قرص کانتریو) نیز تجویز شود.

روش های خود مراقبتی در اختلال پرخوری

به یاد داشته باشید که احساس استرس، شدت پرخوری شما را بیشتر می کند. بنابراین، توصیه می شود با انجام روش های مفیدی مانند یوگا، مدیتیشن، ورزش و ماساژ درمانی، اختلال خود را مدیریت کرده و احساس آرامش کنید.

از پزشک یا روانپزشک خود بخواهید که یک مشاور تغذیه ای که قادر به نشان دادن روش تغذیه سالم است را معرفی کند. افرادی که درکنار اختلال پرخوری به دیابت نوع دو یا کلسترول بالا مبتلا هستند، ممکن است نیاز باشد که مصرف انواع خاصی از غذاها را محدود کنند یا وزن خود را کاهش دهند. دراین صورت، بیمار به توصیه پزشک خود در مورد چگونگی کاهش وزن اضافی بدون تحریک پرخوری نیاز خواهد داشت.

هدف از خود مراقبتی در اختلال پرخوری این است که سالم تر شوید. این مسئله ارتباط خاصی با وزن ایده آل شما روی ترازو یا میزان استاندارد عذا خوردن ندارد، بلکه به نحوه ارتباط شما با غذا و بدنتان مربوط است.

با تمام این تفاسیر، اگر احساس می‌کنید که در چرخه پرخوری گیر کرده‌اید، به این موضوع فکر کنید که بیشتر افراد با درمان، توانسته اند با اختلال خود مقابله کنند، پش بدون شک شما هم می توانید. مهمترین موضوع در روند درمان اختلال پرخوری، این است که صبور باشید. افراد مبتلا به اختلال پرخوری، اغلب خود را سرزنش می کنند، درحالیکه این مشکل فراتر از اراده آنهاست. ممکن است درطول دوره درمان، دچار شکست شوید. اما، این را بدانید که وجود دست انداز در هر جاده و راهی طبیعی است. مهم این است که به تدریج، می توانید کنترل بیشتری روی غذاخوردن خود داشته باشید.