دیابت نوع 2 در کودکان
قند خون بالا در کودکان زمانی رخ می دهد که گلوکز خون بیش از حد بالا برود این بیماری به صورت کلی به دو دسته دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 تقسیم میشود
دیابت نوع یک در کودکان معمولا به دلیل اختلال ژنتیکی رخ می دهد ، این بیماری بیشتر در کودکان شایع هست و به این علت ایجاد میشود که لوزالمعده قادر به تولید انسولین نیست
دیابت نوع 2 همان مرض قند است که از بزرگسالان هم در مورد آن شنیده اید، این بیماری با افزایش چاقی و کم تحرکی در کودکان و نوجوانان افزایش پیدا میکند به صورت کلی ابتلا به دیابت نوع 2 از نوع یک آن بسیار بیشتر بوده و علت آن رژیم غذایی و سبک زندگی نامناسب است
تا سال ها پیش، به ندرت مطلبی در مورد کودکان مبتلا به دیابت نوع ٢ شنیده می شد. پزشکان تصور می کردند که کودکان فقط می توانند به دیابت نوع ١ مبتلا می شوند، به طوریکه برای مدت طولانی به آن دیابت جوانی می گفتند. درصوتی که اکنون درصد کودکان مبتلا به دیابت نوع 2 نیز در حال افزایش است. اگر کودک شما به دیابت نوع ٢مبتلا شده است، مطالب زیر به دانش شما در این زمینه کمک خواهد کرد.
چه کودکانی بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع 2 هستند
تاثیر دیابت نوع دو بیشتر بر کودکانی است که دارای شرایط زیر باشند:
- دختران
- کودکان دارای اضافه وزن
- کودکان دارای سابقه خانوادگی دیابت
- کودکان با مشکل مقاومت به انسولین
اضافه وزن، دلیل اصلی ابتلای کودکان به دیابت نوع ٢ است. کودکان دارای اضافه وزن، بیشتر از دو برابر، نسبت به سایر کودکان احتمال ابتلا به دیابت را دارند.
موارد زیر ممکن است احتمال اضافه وزن یا چاقی را در کودکان افزایش دهد:
- تغذیه ناسالم
- نداشتن فعالیت جسمی
- سابقه خانوادگی اضافه وزن
- مشکلات هورمونی یا سایر مسائل پزشکی
دیابت نوع ٢ در کودکان همانند دیابت در بزرگسالان، بیشتر در کودکانی که وزن اضافی شکمی دارند دیده می شود.
علائم دیابت نوع 2 در کودکان
این بیماری ممکن است در ابتدا هیچ علامتی از خود نشان ندهد، اما احتمالا، به مرور زمان، متوجه موارد زیر می شوید:
- کاهش وزن بی دلیل
- احساس گرسنگی و تشنگی زیاد حتی پس از خوردن و نوشیدن
- خشکی دهان
- ادرار کردن زیاد
- خستگی
- تاری دید
- تنفس سنگین
- روند آهسته بهبود زخم ها یا بریدگی ها
- خارش پوست
- بی حسی یا گزگز دست یا پا
در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق کودک خود را نزد پزشک ببرید.
درمان دیابت نوع 2 در کودکان چگونه است؟
اولین قدم برای درمان دیابت نوع دو در کودک این است که فرزندتان را نزد پزشک ببرید. پزشک بر اساس سن، وزن و قد کودکتان، میزان اضافه وزن او را تشخیص می دهد. همچنین، با اندازه گیری میزان قند خون، مشخص می شود که مبتلا به دیابت است یا پیش دیابت. اگر کودکتان به دیابت مبتلا شده باشد، ممکن است معاینات دیگری برای تشخیص آن لازم باشد.
تا زمانی که پزشک از نوع دیابت کودک مطمئن شود، ممکن است برای ایشان انسولین تجویز گردد. زمانی که دیابت نوع ٢ تشخیص داده شد، پزشکان از شما می خواهند که به کودکتان کمک کنید تا سبک زندگی خود را تغییر دهد. همچنین، ممکن است مصرف دارویی به نام متفورمین را پیشنهاد کنند.
( این دارو باید با تجویز پزشک مصرف شود. استفاده از متفورمین بدون تشخیص و تجویز پزشک، می تواند عوارض جدی برای کودک به همراه داشته باشد.)
متفورمین و انسولین تنها داروهای کاهنده قند خون هستند که برای کودکان کمتر از ١٨ سال تایید شده اند. دانشمندان، درحال مطالعه تاثیر باقی داروهای دیابتی بر کودکان هستند.
کودک شما باید هر ٣ ماه یکبار آزمایش هموگلوبین A1c انجام دهد. این آزمایش میانگین سطح قند خون آنها را در دوره 3 ماهه اندازه گیری می کند.
پزشک میزان قند خون کودک را در موارد زیر چک می کند:
- هنگام شروع یا تغییر درمان
- اگر درمان نتیجه ندهد.
- اگر نیاز به مصرف انسولین باشد.
- اگر داروی سولفونیل اوره مصرف شود.
پزشک به شما آموزش می دهد که چگونه و در چه زمان هایی قند خون کودکتان را اندازه گیری کنید. اکثر متخصصان، دفعات اندازه گیری قندخون را سه بار یا بیشتر در روز توصیه می کنند(در صورتی که کودکتان انسولین مصرف می کند.) در غیر این صورت می توانید میزان قند خون را با دفعات کمتری چک کنید، اما باید بعد از وعده های غذایی این کار را انجام دهید. می توانید برای این کار از یک تست قند خون خانگی سنتی یا دستگاه کنترل مستمر قند خون استفاده کنید.
روش های کنترل دیابت نوع 2 در کودکان
برای اینکه تغذیه کودکتان در مسیر درست قرار بگیرد و قند خون آنها کنترل شود، کارهای زیر را انجام دهید.
- برای ایجاد یک برنامه غذایی، با یک متخصص تغذیه مشورت کنید. سه وعده غذایی در روز و چند میان وعده برنامه ریزی شده در بین آنها قرار دهید. برای هر وعده غذایی میزان مشخصی را در نظر بگیرید.
- در هر وعده غذایی مقدار یکسانی کربوهیدرات قرار دهید تا از افزایش قند خون بعد از غذا جلوگیری شود. کربوهیدرات ها بیشتر از سایر غذاها بر قند خون تأثیر می گذارند.
- نحوه اندازه گیری میزان کربوهیدرات ها را به کودک خود آموزش دهید.
- وعده غذایی کودکتان در مدرسه را از خانه به او بدهید. اگر قصد خرید غذا از بیرون دارند، بدانید چه غذایی می خورند تا بتوانید انسولین و بقیه وعده های غذایی آنها را بهتر مدیریت کنید.
- در کنار وعده غذایی آنها، آبمیوه، تنقلات، قرص های قند و سایر چیزهایی که فرزندتان برای درمان قند خون پایین به آن نیاز دارد را قرار دهید. نام آنها را روی ظرف غذایشان بنویسید و به کودکتان یا در صورت نیاز به معاون یا معلم مدرسه بدهید.
- سعی کنید که هر روز در زمان مشخصی غذا بخورند.
همچنین، کودکان باید حداقل ٦٠ دقیقه در روز ورزش کنند. مدت زمان تماشای تلویزیون و استفاده از کامپیوتر یا تبلت، را در خانه به کمتر از ٢ ساعت در روز محدود کنید.
نحوه مشارکت کودکان در کنترل دیابت نوع 2
یکی از بهترین کارهایی که می توانید برای فرزندتان انجام دهید این است که او را در مدیریت شرایط خودش مشارکت دهید. هرچه این مشارکت بیشتر باشد، کودک اعتماد به نفس بیشتری خواهد داشت.
مطمئن شوید که از توانایی های فرزندتان آگاه هستید. خصوصاً زمانی که مسئولیت های بیشتری را بر عهده می گیرند، مراقب همه چیز باشید و در صورت نیاز از آنها حمایت کنید.
در سن ٣ تا ٧ سالگی، آنها می توانند موارد زیر را انجام داهند:
- تشخیص دهند که از کدام انگشت برای اندازه گیری سطح قند خون استفاد کنند.
- محل تزریق انسولین را به خاطر بسپارند.
- زمان تزریق توسط قلم یا سرنگ انسولین را بشمارند.
در سن ٨ تا ١١ سالگی، آنها ممکن است:
- تحت نظر شما به خود انسولین تزریق کنند.
- به علائم قند خون پایین توجه داشته باشند و درمان آن را انجام دهند.
- میزان کربوهیدرات مواد غذایی را بدانند و غذاهای سالم مصرف کنند.
در سن ١٢ سالگی و بالاتر، آنها ممکن است بتوانند:
- قند خون خود را چک کنند و خودشان انسولین را تزریق کنند.
- میزان کربوهیدرات های مواد غذایی را حساب کنند.
- برای زمان مصرف قرص ها یا اندازه گیری قند خون خود یادآور تنظیم کنند.
سال های نوجوانی می تواند چالش های جدیدی را به همراه داشته باشد. تغییرات فیزیکی در دوران بلوغ ممکن است کنترل قند خون را دشوارتر کند. همچنین، ناراحتی از اضافه وزن و تصویر ذهنی کودکتان از بدنش ممکن است در او ایجاد شود.
مراقب سلامت روانی فرزندتان برای جلوگیری از افسردگی و اضطراب باشید و هم چنین نشانه های اختلالات خوردن را نیز در نظر داشته باشید. اگر در این زمینه نگرانی دارید، با پزشک کودکتان مشورت کنید. شاید نیاز به تصمیم برای شروع روان درمانی داشته باشید.
نکاتی برای پیشگیری از دیابت نوع 2 در کودکان
این نکات را برای کمک به سالم نگه داشتن فرزندتان در خانه و مدرسه در نظر داشته باشید:
- مطمئن شوید که کودک شما همیشه از دستبند یا گردنبند هشدار پزشکی استفاده می کند. این مسئله به ویژه زمانی که همراه آن ها نیستید بسیار مهم است.
- یک برنامه دقیق برای نحوه مدیریت وضعیت فرزندتان، از جمله نحوه تزریق انسولین، برنامه غذایی و میان وعده ها و محدوده قند خون هدف، به مدرسه بدهید. می توانید خودتان بنویسید یا از الگویی به نام طرح مدیریت پزشکی دیابت استفاده کنید.
- یک برنامه آموزش فردی ٥٠٤(برنامه ای در مدرسه برای کودکان با نیازمندی های خاص) یا برنامه ای فردی ایجاد کنید. این مستندات آنچه را که در برنامه پزشکی دیابت فرزند شما وجود دارد را شامل می شود و مسئولیت های مدرسه را مشخص می کند. آنها به حفظ سلامت فرزند شما کمک می کنند و اطمینان حاصل می کنند که او از آموزش و فرصت های مشابهی با دیگر دانش آموزان برخوردار است.
- مطمئن شوید که مدرسه، مربیان، والدین، دوستان و دیگران می دانند که چگونه در مواقع اضطراری با شما و پزشک فرزندتان تماس بگیرند.
- به کودک، خانواده و هرکسی که مسئولیت نگه داری از فرزندتان را عهده دار است، نشان دهید که چگونه پایین رفتن قند خون را تشخیص داده و آن را برطرف کند.
سعی کنید وقتی فرزندتان در کنترل قند خون خود اشتباه عمل می کند آرامش خود را حفظ کنید. نیاز است که فرزندتان اگر مرتکب اشتباهی شد، مشکل را به راحتی با شما در میان بگذارد به جای اینکه سعی کند قضیه را پنهان کند.
آیا می توان از ابتلا به دیابت نوع 2 در کودکان جلوگیری کرد؟
همان اقداماتی که برای درمان دیابت نوع ٢ در کودکان استفاده می شود نیز می تواند به پیشگیری از دیابت کودکان کمک کند. کالری، چربی های ناسالم و شیرینی ها را در رژیم غذایی کودک خود کاهش دهید.
مطمئن شوید که آنها روزانه فعالیت بدنی انجام می دهند. مطالعات نشان می دهد که ورزش، تاثیر چشمگیری در کاهش مقاومت به انسولین دارد. اینها دو راه مهم برای کمک به فرزند شما هستند که وزن سالم و سطح قند خون طبیعی خود را حفظ کند.
نگرانی های خاص در مورد دیابت نوع 2 کودکان
کودکان به خصوص اگر به سن بلوغ نزدیک باشند، ممکن است در ایجاد تغییرات برای پیشگیری یا کنترل بیماری خود دچار مشکل شوند. موارد زیر راه های کمک به کودکتان را نشان می دهد:
- در مورد ارتباط سلامتی و وزن، با فرزندتان صادقانه صحبت کنید. حامی آن ها باشید. تشویق شان کنید تا در مورد نگرانی های خود صحبت کنند.
- برای کمک به درمان فرزندتان غذاهای او را جدا نکنید. تمام خانواده شما می توانند از ایجاد تغییرات در رژیم غذایی و فعالیت بهره مند شوند.
- تغییرات را به آرامی انجام دهید. همانطور که پیشرفت بیماری دیابت زمان می برد، درمان و بهبود یافتن از بیماری نیز زمان می برد.
- فعالیت هایی که فرزندتان از انجامش لذت می برد را بیشتر انجام دهید. مدت زمانی را که خانواده‌تان صرف تماشای تلویزیون یا بازی‌های ویدیویی میکنند، کاهش دهید.
- اگر فرزندتان از اجرای برنامه درمانی خود امتناع کرد، سعی کنید علت آن را بیابید. به عنوان مثال، نوجوانان با تغییرات هورمونی، مقتضیات سن، فشار همسالان و چیزهای دیگری سر و کار دارند که از دیدگاه خودشان از سلامتی مهم تر است.
- اهداف کوچک و قابل اجرا تعیین کنید. زمانی که فرزندتان به هر یک از آن اهداف دست یافت، با دادن پاداش او را تشویق کنید. سپس هدف بعدی را تعیین کنید.
- با پزشک، متخصص تغذیه یا متخصصانی در زمینه دیابت صحبت کنید تا ایده های بیشتری در مورد چگونگی کمک به حفظ سلامتی فرزندتان داشته باشید.
شما، فرزندتان و تیم مراقبت های بهداشتی دیابت او می توانید مطمئن باشید که با همکاری هم در سال های پیش رو، کودک می تواند سلامتی خود را حفظ کند.
.jpg)
.jpg)
