تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی
حمله قلبی یا سکته قلبی تفاوت چندانی با هم ندارند یا بهتر است بگوییم اساسا تفاوتی ندارند و به جای هم استفاده می شوند. با این حال، فرهنگ های زبانی میتواند بین این دو تفاوت ایجاد کند به این معنی که ممکن است مراد فرد از حمله قلبی یک وضعیت پایدار و قابل حل باشد و سکته قلبی را یک وضعیت تهاجمی و اورژانسی تلقی کند. اما اگر بخواهیم دقیق تر به این موضوع نگاه کنیم، می توانیم بگوییم که اختلال در عملکرد قلب به دلیل مشکلات الکتریکی را سکته قلبی و اشکال در رگ های خونی را حمله قلبی می گویند که هر دو باعث آسیب به عضلات قلب می شوند.
انواع حمله قلبی
انواع سکته قلبی عبارت است از:
- اسپاسم عروق کرونر یا آنژین ناپایدار: در این حالت ممکن است فرد در زمان استراحت، دچار درد قفسه سینه شود و مدت طولانی تری درد را تجربه کند. آنژین ناپایدار با استراحت یا دارو قابل درمان نیست. حالت دیگری از آنژین، آنژین پایدار است که بروز علائم آن با فعالیت های بدنی در ارتباط است و زمانی که فرد، به اندازه خاصی فعالیت کند، علائم آن ظاهر می شود.
- انفارکتوس میوکارد( ST (STEMI: این حالت همان سکته قلبی شدید است و زمانی اتفاق می افتد که انسداد کامل یک شریان، موجب توقف خونرسانی به عضله قلب شده و ریسک ایست قلبی را افزایش می دهد.
- انفارکتوس میوکارد (ST (NSTEMI: همان سکته قلبی خفیف است. در این حالت، عروق کرونر تا حدودی مسدود می شود. این بیماری با حمله قلبی شدید علائم مشابهی دارد به همین دلیل درصورت مشاهده علائم آن، باید سریعا برای درمان اقدام نمود.
آنژین چیست؟
حتما شنیده اید، فردی که دچار سکته می شود، قبل از وقوع حمله قلبی، علائمی مانند درد در شانه ها را تجربه میکند. در واقع به مجموعه ای از این علائم مشخص آنژین میگویند.آنژین قلبی یک بیماری نیست بلکه به عنوان نشانه ها و عوارضی تلقی میشوند که ممکن است به وقوع حمله قلبی منجر شود. شرایط و حالات آنژین بصورت کلی ممکن است با فعالیت ها افزایش یابد و در زمان استراحت رفع شوند. مصرف نیتروگلیسیرین میتواند به از بین رفتن حالات و عوارض آنژین کمک کند.
انژین ممکن است پیش از وقوع سکته روی دهد که در این شرایط ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- فشار، درد، فشردگی یا احساس سنگینی در مرکز قفسه سینه
- درد یا ناراحتی در شانه، بازو، پشت، گردن یا فک
دو نوع آنژین وجود دارد. آنژین پایدار و آنژین ناپایدار. آنژین ناپایدار همین دو علامت فوق را پیش از سکته قلبی بروز میدهد حال آنکه در آنژین پایدار علائم دیگری وجود دارند. بصورت کلی برخی از دلایل آنژین عبارت است از:
- احساسات شدید (اضطراب، پریشانی و ...)
- فعالیت بدنی
- دمای بسیار گرم و سرد
- وعده غذایی سنگین
عوارض سکته قلبی
حدود یک چهارم قربانیان حمله قلبی، قبل از رسیدن به بیمارستان جان خود را از دست میدهند. بخاطر همین موضوع است که بسیاری از ما از سکته قلبی وحشت داریم. اما داروبین به شما میگوید که با انجام بعضی از تغییرات در سبک زندگی میتوانید خطر سکته قلبی را تا حدود بسیار زیادی کاهش دهید. اما به هر حال بسیاری از افراد بعد از تجربه حمله قلبی با عوارض بعد از آن تا مدت ها دست به گریبان هستند. بهبودی بعد از حمله قلبی فرآیند بسیار حساسی است، زیرا هر حمله قلبی تا حدودی قلب را ضعیف میکند. برخی از عوارضی که بعد از سکته قلبی یا حمله قلبی رایج است، عبارت است از:
- سکته مغزی
- آریتمی های مداوم قلب (ضربان قلب نامنظم)
- نارسایی قلبی
- تشکیل لخته خون در پاها یا قلب
- شوک کاردیوژنیک، در این حالت، قلب در اثر حمله قلبی به قدری آسیب می‌بیند، که فرد دچار شوک قلبی میشود. شوک کاردیوژنیک ممکن است منجر به آسیب سایر اندام‌های حیاتی مانند کلیه‌ها یا کبد شود.
- آنوریسم یا برآمدگی در دیواره ضعیف شده قلب
- مرگ
بعد از سکته قلبی اگر تا ساعات اولیه عوارض جدی پدیدار نشود، احتمالا تجربه عوارضی که برشمردیم برای بیمار رخ نخواهد داد. این موضوع اهمیت به موقع رسیدن به مرکز درمانی بعد از حمله قلبی را نشان میدهد.
علائم حمله قلبی
پیش از وقوع حمله قلبی ممکن است علائم مختلفی روی دهد که در بعضی از موارد ممکن است چند روز قبل از وقوع سکته قلبی ایجاد شوند. بنابراین، همیشه هوشیار باشید و تغییرات حتی کوچک را نیز نادیده نگیرید.
علائم حمله قلبی عبارتند از:
- احساس ناراحتی، فشار، سنگینی، سفتی، فشردگی، درد در قفسه سینه یا بازو یا زیر استخوان سینه
- احساس ناراحتی که به پشت، فک، گلو یا بازو وارد میشود
- احساس سنگینی، سوء هاضمه یا احساس خفگی (ممکن است مانند سوزش سر دل باشد)
- ناراحتی معده
- استفراغ
- سرگیجه
- سبکی سر
- عرق سرد
- ضعف شدید
- اضطراب شبیه به حمله پانیک
- خستگی
- تنگی نفس
- ضربان قلب سریع یا ناپایدار
گاهی بیمار بدون داشتن هیچ علامت خاصی از قبل، دچار حمله قلبی می شود. این مشکل بیشتر در بیماران دیابتی مشاهده می شود. به گونه ای می توان گفت که بیماری های دیابت و قلب، با هم ارتباط نزدیک دارند.
علائم سکته قلبی خاموش
گاهی حملات قلبی بدون هیچ نشانه و علامت قبلی بروز پیدا می کند که به آن سکته قلبی خاموش می گویند. دردهای ناشی از سکته قلبی گاهی آنقدر خفیف و ناچیز است که فرد آن را به عنوان درد درنظر نمی گیرد. همین دردهای خفیف باعث می شود که فرد به مشکل قلبی خود مشکوک نشده و نسبت به درمان آن اقدام نکند. بنابراین، اگر دردی بیش از 5 دقیقه طول کشید، جدی بگیرید و همیشه آن را ناشی از استرس، اضطراب یا تغذیه نامناسب تلقی نکنید. بهتر است در این زمان کمک پزشکی دریافت کنید.
علائم سکته قلبی در زنان
علائم میتواند از فردی به فرد دیگر یا از حمله قلبی به حمله قلبی دیگر متفاوت باشد. با اینحال، احتمال بروز بیماری های قلبی در زنان بیشتر است. برخی از علائم آن عبارت است از:
- تنگی نفس
- حالت تهوع یا استفراغ
- سرگیجه یا احساس گیجی
- ناراحتی در روده ممکن است شبیه سوء هاضمه باشد.
- ناراحتی در گردن، شانه یا قسمت بالای کمر
آیا حمله قلبی کشنده است؟
حمله قلبی یک موقعیت اورژانسی و فوریت پزشکی است. اگر فکر می کنید دچار حمله قلبی شده‌اید، به مراقبت های پزشکی فوری نیاز دارید و باید با اورژانس تماس بگیرید. اگر سابقه حساسیت یا خونریزی در اثر مصرف آسپرین ندارید، متصدی اورژانسی ممکن است از شما بخواهد که یک آسپرین 325 میلی‌گرمی را به آرامی بجوید.
سعی نکنید تا بیمارستان رانندگی کنید مگر اینکه گزینه دیگری نداشته باشید. پرسنل آمبولانس به محض رسیدن می‌توانند مراقبت‌های لازم را آغاز کنند.
درصورتی که خود شما یا اطرافیانتان متوجه سکته قلبی شدید حتما باید به دنبال درمان فوری و تماس با اورژانس باشید. همچنین در موارد زیر حتما به اورژانس زنگ بزنید:
- درد قفسه سینه (آنژین صدری) دارید که دیگر به دارو پاسخ نمی‌دهد. این شرایط ممکن است نشان دهد، که یک حمله قلبی در حال وقوع است.
- حملات آنژین شما مکرر، طولانی‌تر و شدیدتر میشوند، یا در حالت استراحت اتفاق می‌افتند. با بدتر شدن آنژین، خطر سکته قلبی افزایش می‌یابد.
- اگر برای جلوگیری از حملات قلبی آسپرین مصرف می‌کنید، و مدفوع شما سیاه و قیر مانند به نظر می‌رسد، باید حتما به پزشک مراجعه کنید. این حالت ممکن است به معنای خونریزی گوارشی باشد و میتواند نشانه‌ای از این باشد که آسپرین خون شما را بیش از حد رقیق کرده است.
علت حمله قلبی یا سکته قلبی
بیشتر حملات قلبی نتیجه بیماری عروق کرونر است که به عنوان آترواسکلروز یا سخت شدن شریان‌ها نیز شناخته میشود، در این بیماری، عروق کرونر به تدریج در اثر شکل‌گیری پلاک‌های آترواسکلروزی مسدود میشود. محرک معمول حمله قلبی، اغلب یک لخته خون است، که جریان خون عروق کرونر را مسدود میکند. این بسته شدن رگ سبب میشود تا اکسیژن به بافت ماهیچه قلب نرسد و سکته قلبی روی دهد.
سه دلیل اصلی برای سکته قلبی وجود دارد که در ادامه هر یک از این سه علت بیان میشود:
- لخته خون
- اسپاسم عروق
- التهاب
در اوایل دهه 1980، محققان تأیید کردند، که محرک تقریباً تمام حملات قلبی خود پلاک انسدادی نیست، بلکه تشکیل ناگهانی لخته خون، در بالای پلاک است، که جریان خون را در یک شریان، که قبلا باریک شده، قطع میکند. به این حالت پارگی پلاک میگویند. برخلاف تصور قبلی، پزشکان می‌دانند، که عامل بیشتر حملات قلبی، پلاک‌هایی هستند، که به آهستگی و در طول زمان تشکیل میشوند. این پلاک‌ها راحت‌تر پاره شده، و جریان خون را مسدود میکنند.
حملات قلبی ممکن است در اثر اسپاسم عروق کرونر هم ایجاد شوند، در این حالت، یکی از شریان‌های تغذیه کننده قلب به طور موقت مسدود میشود. اگرچه این یک علت نسبتاً نادر است.
تحقیقات جدید نشان میدهد که التهاب نیز در تکامل حملات قلبی نقش دارد. التهاب دیواره عروق کرونر در طول زمان، باعث بزرگتر شدن پلاک‌های چربی میشود.
علت سکته قلبی در جوانان
بصورت کلی فارغ از سن و جنسیت، علت سکته قلبی یکسان است. اما مردان بیش از زنان در خطر ابتلا به سکته قلبی هستند و سایر آمار و ارقام مربوط به حملات قلبی یکسان است. در سنین بالا احتمال بروز سکته قلبی بیشتر است اما جوانان نیز در خطر تجربه حملات قلبی هستند. علت پزشکی این امر همان است که در داروبین پیشتر خوانده اید اما برخی از عادات در سبک زندگی و غذایی هستند که سبب شده که در روزگار ما، جوانان نیز به نسبت گذشته بیشتر سکته کنند. برخی از این محرک ها شامل موارد زیر است:
- عادات غذایی غلط
- عدم تحرک
- استرس و فشار های عصبی
- مصرف نوشیدنی های الکلی
- مصرف مخدر ها
چه چیزهایی احتمال سکته قلبی را افزایش میدهند
مراحلی که منجر به سکته قلبی میشوند، به طور کامل شناخته نشده‌اند، اما عوامل خطر اصلی برای بیماری عروق کرونر به خوبی شناخته شده‌اند. برخی از عوامل خطر در حمله قلبی قابل کنترل هستند، از جمله فشار خون بالا، کلسترول بالا، چاقی، سیگار کشیدن و سبک زندگی بی‌تحرک. استرس هم در افزایش خطر حمله قلبی موثر است.
حمله قلبی با وراثت و ژنتیک ارتباط زیادی دارد. سابقه خانوادگی بیماری قلبی میتواند خطر ابتلا به این بیماری‌ها را در سنین پایین، در مردان و زنان افزایش دهد. احتمال ابتلا به بیماری های قلبی در مردان بالای 50 سال دارای سابقه خانوادگی بیماری قلبی، بیشتر است. تصور میشود که سطوح بالای استروژن از زنان در برابر حمله قلبی محافظت میکند، اما پس از یائسگی، با کاهش سطح استروژن خون، خطر حمله قلبی به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
پزشکان در حال تحقیق در مورد عوامل خطر ویژه سکته قلبی در زنان، مانند پره اکلامپسی و دیابت بارداری هستند. همچنین برخی بیماری‌های خودایمنی و التهابی در زنان شایع‌تر هستند، که خود آن‌ها نیز در افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی موثرند.
ماهیچه قلب انسان مانند هر عضو دیگری از بدن ما نیازمند اکسیژن و مواد غذایی است. شریان‌های کرونری قلب این منبع خون حیاتی را به قلب شما میدهند. تصور کنید این عروق کرنری دچار بیماری یا افت در عملکرد باشند، به معنای دیگر اگر عروق کرونری باریک و شکننده شوند مواد غذایی و اکسیزن به قلب نمیرسد و در نتیجه نیازهای اولیه تپش قلب انسان تامین نمیشود. نا کارامد شدن عضلات قلب سبب بروز سکته قلبی میگردد.
یکی از علل بسته شدن رگ های خونی در قلب، انباشته شدن چربی یا کلسترول بد (LDL)، کلسیم، پروتئین‌ها و سلولهای التهابی در شریان‌های است. این تجمع سبب تشکیل پلاک‌ها میگردند. این رسوبات پلاک از بیرون سخت و از داخل نرم و لطیف هستند.
پروسه انسداد و بسته شدن رگ خونی در قلب را مانند گرفتگی یک لوله در نظر بگیرید. تجمع پلاک ها سبب میشود تا به مرور زمان رسوبات سفت و شکننده شوند و این سخت شدن سبب میشود تا رگ خونی پاره شود. بلافاصله بعد از پاره شدن رگ خونی انعقاد کننده های خون در بدن که پلاکت ها هستند به محل پارگی میروند تا آنجا را پوشش دهند، این پوشش مانند یک زخم درونی است که درون رگ ایجاد گردیده است. ما به این زخم درونی لخته خون میگوییم. اگر یک لخته خون شریان شما را مسدود کند، ماهیچه قلب شما برای اکسیژن تقلا میکند در نتیجه سلولهای ماهیچه‌ای به زودی می‌میرند و باعث آسیب دائمی میشوند. از بین رفتن سلولهای عضلات قلب سبب میشود تا در فرآیند ضربان قلب نارسایی رخ دهد و در نهایت سکته قلبی رخ میدهد.
در موارد نادری اسپاسم در عروق کرونر نیز میتواند باعث حمله قلبی شود. در طی این اسپاسم کرونری، شریان‌های شما محدود یا دچار اسپاسم میشوند و جریان خون به عضله قلب را قطع میکنند (ایسکمی). اسپاسم عروق میتواند در هر زمانی رخ دهد با اینکه این نوع از سکته قلبی نادر است اما به هر حال جزو موارد با احتمال خطر بالا دسته بندی میگردد.
هر رگ خونی در قلب اکسیژن را به قسمت های مختلفی حمل میکند. اینکه عضله قلب بر اثر سکته چقدر آسیب دیده باشد به محدوده ای از قلب که شریان مسدود شده انرژی اش را تامین میکند و مدت زمان بین حمله و رسیدن به بیمارستان دارد.
عضله قلب شما بلافاصله پس از حمله قلبی شروع به بهبود میکند. این بهبودی حدود 8 هفته طول می‌کشد. درست مانند زخم پوستی، اسکار در ناحیه آسیب دیده ایجاد میشود. اما بافت اسکار جدید آنطور که باید عمل نمی‌کند. بنابراین قلب شما نمی‌تواند پس از سکته قلبی به اندازه کافی پمپاژ کند. میزان تأثیرگذاری بر توانایی پمپاژ به اندازه و محل اسکار بستگی دارد.
رژیم غذایی و حمله قلبی
برای داشتن رژیم غذایی سالم برای جلوگیری از حمله قلبی و نیز محافظت از خود دربرابر سکته قلبی، باید مصرف نمک، قند و چربی اشباع شده را به حداقل برسانید تا کلسترول، فشار خون و وزن خود را کنترل کنید. شما باید غذاهای غنی از منیزیم مانند آجیل، لوبیا، سبوس گندم، ماهی و سبزیجات سبز تیره را بیشتر مصرف کنید. منیزیم به طور مستقیم و غیرمستقیم با تثبیت ضربان قلب، کاهش اسپاسم عروق کرونر و مبارزه با شرایطی مانند تصلب شرایین و فشار خون بالا، از قلب محافظت میکند.
شواهد زیادی نشان میدهد که ترکیبات شیمیایی ناپایدار، به نام رادیکال‌های آزاد، با ضربه زدن به قلب و عروق کرونر و تسریع تصلب شرایین، بدن شما را در برابر سکته قلبی آسیب‌پذیرتر میکنند. میتوانید با آنتی اکسیدان‌هایی مانند ویتامین های A، C و E، به بدن خود کمک کنید تا رادیکال‌های آزاد را خنثی کند. میوه‌ها، سبزیجات و غلات، غنی از آنتی‌اکسیدان هستند. پزشک شما احتمالاً مکمل‌های ویتامین را توصیه نمی‌کند، زیرا نشان داده شده است که این مکمل‌ها مفید نیستند. اما دریافت ویتامین‌ها و مواد مغذی از یک رژیم غذایی متعادل برای شما بسیار مهم است.
اسیدهای چرب امگا 3 برای سلامت قلب مورد توجه زیادی قرار گرفته‌اند، زیرا باعث کاهش التهاب در بدن میشوند. میتوانید امگا 3 را از روغن زیتون، روغن کانولا، روغن گردو و روغن دانه کتان دریافت کنید. ماهی‌ها مانند سالمون، تن، شاه ماهی و ماهی خال خالی از منابع شناخته شده امگا 3 هستند.
خوردن سبزیجات ریشه‌دار مانند هویج نیز ممکن است به پیشگیری از حمله قلبی کمک کنند. این سبزیجات، کلسترول خون شما را در دراز مدت کاهش میدهند و احتمال لخته شده خون را کمتر میکنند.
تشخیص حمله یا سکته قلبی
یک متخصص قلب برای تشخیص حمله قلبی به آزمایشات مختلفی تکیه میکند. این آزمایش‌ها همچنین می‌توانند محل‌های انسداد و همچنین آسیب بافتی را شناسایی کنند. این موضوع را باید بدانیم که سکته قلبی باید توسط متخصص تشخیص داده شود عملا بسیاری از افراد با شروع درد قفسه سکته این فکر را میکنند که دچار حمله قلبی شده اند. با مراجعه به متخصص و اورژانس سوالات زیر از فرد پرسیده میشود و تمام علائم و آزمایشات لازم گرفته میشود و سپس تشخیص سکته قلبی داده میشود.
الکتروکاردیوگرام یا ECG: پزشک شما میتواند با استفاده از نوار قلب، میزان آسیب قلبی را ارزیابی کند. نوار قلب، امکان نظارت بر فعالیت الکتریکی قلب را هم فراهم میکند. همراه با آزمایش خون، ECG داده‌هایی را برای ارزیابی اولیه وضعیت شما فراهم میکند. پزشک شما همچنین میتواند از تصاویر قلب و عروق کرونر، که با آنژیوگرام و اسکن رادیوایزوتوپ انجام میشود، برای تعیین محل آسیب و انسداد استفاده کند. آزمایش نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام یک آزمایش ساده است که فعالیت الکتریکی قلب را ثبت میکند. نوار قلب میتواند تشخیص دهد عضله قلب چقدر و در کجا آسیب دیده است. همچنین میتواند ضربان و ریتم قلب را کنترل کند.
اکوکاردیوگرافی یا اکو قلبی: اکو قلب، روشی برای ارزیابی فعالیت قلب، میزان آسیب وارده به عضله قلب بر اثر سکته قلبی و وضعیت عملکرد دریچه‌های قلب است. در این روش از امواج اولتراسوند برای ایجاد تصاویر از قلب استفاده میشود. با چنین داده‌هایی، پزشک شما میتواند در مورد درمان مناسب تصمیم بگیرد، و عوارض احتمالی را پیش بینی کند. اکو قلبی آزمایش اولتراسونداست به این معنی که امواج صوتی از قلب شما منعکس میشود تا تصاویر ایجاد شود. اکو قلبی را میتوان در حین و بعد از حمله قلبی یا سکته قلبی استفاده کرد تا متخصص متوجه شود که قلب شما چگونه پمپاژ میکند و چه مناطقی آنطور که باید پمپاژ نمی‌کنند. "اکو" همچنین میتواند بگوید که آیا قسمتی از قلب شما (دریچه‌ها، سپتوم و غیره) در سکته قلبی آسیب دیده است یا خیر.
همچنین آزمایش خون به منظور مشخص شدن فاکتورهای تشخیص دهنده سکته قلبی استفاده میشود. معمولا بعد از مراجعه به بیمارستان و مراکز درمانی یک آزمایش خون بلافاصله بعد از رسیدن فرد و یک آزمایش بین 2 تا 8 ساعت بعد از فرد گرفته میشود تا فاکتورهایی را خون مورد ارزیابی قرار دهند. چندین آزمایش خون، اغلب هر 4 تا 8 ساعت انجام میشود، میتواند به تشخیص سکته قلبی و تشخیص هر گونه آسیب مداوم قلبی کمک کند. سطوح مختلف آنزیم‌های قلبی در خون شما میتواند نشان دهنده آسیب عضله قلب باشد. این آنزیم‌ها معمولا در داخل سلولهای قلب شما هستند. هنگامی که آن سلول‌ها آسیب می‌بینند، محتویات آن‌ها (از جمله آنزیم‌ها) به جریان خون شما می‌ریزد. با اندازه‌گیری سطح این آنزیم‌ها، پزشک میتواند شدت حمله قلبی و زمان شروع آن را بفهمد. آزمایش‌ها همچنین می‌توانند سطح تروپونین را اندازه گیری کنند. تروپونین‌ها، پروتئین‌های درون سلولهای قلب هستند که زمانی که سلول‌ها در اثر کمبود خون رسانی به قلب آسیب می‌بینند، آزاد میشوند.
کاتتریزاسیون قلبی: اگر داروها به ایسکمی یا علائم کمک نکنند ممکن است در اولین ساعات حمله قلبی به کاتتریزاسیون قلبی نیاز داشته باشید که به آن کاتتر قلبی نیز گفته میشود. کاتد قلبی میتواند تصویری از شریان مسدود شده ارائه دهد و به پزشک شما در تصمیم‌گیری برای درمان کمک کند.
در این روش، یک کاتتر (یک لوله نازک و توخالی) در یک رگ خونی در کشاله ران یا مچ دست قرار داده میشود و تا قلب شما نخ میشود. رنگ برای برجسته کردن عروق قلب شما استفاده میشود. سپس پزشک میتواند انسدادها را که اغلب با آنژیوپلاستی یا استنت برای باز کردن شریان و بازگرداندن جریان خون درمان میشوند، شناسایی کند. پزشک ممکن است چندین آزمایش برای ارزیابی قلب شما انجام دهد. اگر کاتتریزاسیون قلبی در دسترس نباشد، رقیق کننده خون داخل وریدی گزینه‌ای برای باز کردن شریان است.
تست استرس: پزشک شما میتواند یک آزمایش تردمیل یا اسکن رادیونوکلئید انجام دهد تا بررسی کند که آیا سایر نواحی قلب همچنان در معرض خطر حمله قلبی دیگر هستند یا خیر!
اگر دچار حمله قلبی شدم، چه کنم؟
پس از حمله قلبی، برای باز کردن شریان مسدود شده و کاهش آسیب به درمان سریع نیاز دارید. با مشاهده اولین علائم حمله قلبی، با 115 تماس بگیرید. بهترین زمان برای درمان حمله قلبی 1 یا 2 ساعت پس از شروع علائم است. تعلل بیشتر به معنای آسیب بیشتر به قلب و شانس کمتری برای زنده ماندن است.
اگر با اورژانس تماس گرفته‌اید و منتظر رسیدن آن‌ها هستید، یک آسپرین (325 میلی‌گرم) بجوید. آسپرین یک مهارکننده قوی لخته شدن خون است و میتواند خطر مرگ ناشی از حمله قلبی را تا 25 درصد کاهش دهد.
اگر شخص دیگری دچار حمله قلبی شدچه باید کرد؟
اگر فردی دچار ایست قلبی شد، با 115 تماس بگیرید و CPR (احیای قلبی ریوی) را شروع کنید، یعنی زمانی که ضربان قلب متوقف شده و فرد پاسخگو نیست. باید بدانید که CPR قلب را دوباره راه اندازی نمی‌کند اما شخص را تا رسیدن کمک پزشکی زنده نگه می‌دارد.
درمان حمله قلبی یا سکته قلبی
حمله قلبی یک وضعیت اورژانسی پزشکی است که برای جلوگیری از آسیب دائمی قلب یا مرگ نیاز به مراقبت فوری دارد. اگر با 115 تماس گرفتید، درمان اغلب در آمبولانس یا اگر شخص دیگری شما را به بیمارستان برد، در اورژانس شروع میشود. بلافاصله بعد از رسیدن متخصص آزمایشات و در مواردی احیای قلبی آغاز میگردد.
داروها برای درمان حمله قلبی یا سکته قلبی
در مرکز اورژانس یا بیمارستان، به سرعت داروهایی برای جلوگیری از لخته شدن بیشتر خون در قلب و کاهش فشار بر قلب دریافت خواهید کرد. هدف از درمان دارویی شکستن یا جلوگیری از لخته شدن خون، جلوگیری از جمع شدن و چسبیدن پلاکت‌ها به پلاک، تثبیت پلاک و جلوگیری از ایسکمی بیشتر است.
شما باید این داروها را در اسرع وقت (در صورت امکان در عرض 1 یا 2 ساعت از شروع حمله قلبی) برای محدود کردن آسیب قلبی دریافت کنید.
داروهای مورد استفاده در هنگام حمله قلبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آسپرین، برای جلوگیری از لخته شدن خون
- داروهای ضد پلاکت مانند کلوپیدوگرل (Plavix)، پراسوگرل (Effient)، یا تیکاگرلور (Brilinta) برای توقف لخته شدن
- درمان ترومبولیتیک («شکننده لخته») برای حل کردن لخته‌های خون در شریان‌های قلب
- هر ترکیبی از موارد بالا
سایر داروهایی که در حین یا بعد از حمله قلبی تجویز میشوند به قلب شما کمک میکنند تا بهتر کار کند، رگ‌های خونی شما را باز میکند، درد را کاهش میدهد و به شما کمک میکند از آریتمی‌های قلبی خطرناک جلوگیری کنید.
درمان‌های غیر دارویی برای حمله قلبی
درمان همچنین ممکن است شامل جراحی یا روش غیر تهاجمی برای باز کردن عروق مسدود شده باشد.
کاتتریزاسیون قلبی: علاوه بر ایجاد تصویری از شریان‌ها، از کاتتر قلبی میتوان برای روش‌هایی (مانند آنژیوگرافی یا استنت) برای باز کردن شریان‌های باریک یا مسدود شده استفاده کرد.
آنژیوپلاستی با بالون: در صورت نیاز میتوان این درمان را در حین کاتتریزاسیون قلب انجام داد. یک کاتتر با نوک بالون (لوله نازک و توخالی) در شریان مسدود شده در قلب قرار داده میشود. بالون به آرامی باد میشود تا پلاک‌ها را روی دیواره‌های سرخرگ فشار دهد تا شریان باز شود و جریان خون بهبود یابد. اغلب اوقات، این کار بدون قرار دادن استنت انجام نمیشود.
قرار دادن استنت: در این روش، یک لوله کوچک از طریق یک کاتتر به داخل یک شریان مسدود شده وارد میشود تا آن را باز کند. استنت معمولاً فلزی است و دائمی است. همچنین میتواند از ماده‌ای ساخته شود که بدن شما به مرور زمان آن را جذب میکند. برخی از استنت‌ها دارویی دارند که به جلوگیری از انسداد مجدد شریان کمک میکند.
جراحی بای پس: ممکن است در روزهای پس از حمله قلبی برای بازگرداندن جریان خون به قلب خود، جراحی بای پس انجام دهید. جراح شما جریان خون را در اطراف شریان مسدود شده شما تغییر میدهد، معمولاً با استفاده از یک رگ خونی از پا یا قفسه سینه شما. آن‌ها می‌توانند چندین شریان را دور بزنند.
پس از حمله قلبی، برای بازگرداندن جریان خون به قلب و تثبیت وضعیت بیمار، نیاز به اقدامات اورژانسی است. معمولا پس از حمله قلبی، لازم است که 24 تا 36 ساعت در بخش مراقبت‌های ویژه بیماران قلبی (CCU) تحت نظر باشید. درمان دارویی استاندارد برای حمله قلبی، شامل موارد زیر است:
- وازودیلاتورها مانند نیتروگلیسیرین برای انبساط عروق خونی
- داروهای بتابلوکر، برای آرام کردن قلب
- آسپرین برای کاهش احتمال لخته شدن خون
- انواع دیگر رقیق کننده‌های خون برای جلوگیری از تشکیل لخته، و برای شکستن لخته‌هایی که از قبل وجود دارد.
- درمان فشرده با داروی استاتین.
- مسکن‌هایی مانند مورفین.
- در برخی موارد، پزشک ممکن است از داروهای حل کننده لخته مانند tPA یا tenecteplase (TNKase) نیز استفاده کند. این داروها اگر ظرف چند ساعت پس از شروع حمله قلبی داده شوند، بهترین اثر را دارند. اگر آنژیوپلاستی اورژانسی در دسترس نباشد، اولین انتخاب استفاده از همین داروها است. گاهی اوقات، در صورت تاخیر در آنژیوپلاستی، پزشک ممکن است از آن‌ها استفاده کند. برای درمان حمله قلبی، آنژیوپلاستی اورژانسی، برای برداشتن لخته، باز کردن مجدد شریان مسدود شده و یا دور زدن شریان‌های مسدود، انجام میشود.
پس از پشت سر گذاشتن مرحله بحرانی حمله قلبی، باید مصرف داروهای زیر را همچنان ادامه دهید:
- بتابلوکرها برای کند کردن قلب
- نیترات برای افزایش جریان خون قلب
- رقیق کننده‌های خون برای جلوگیری از لخته شدن بیشتر خون
- استاتین‌ها برای کاهش کلسترول و LDL
در بیمارستان از دستگاه‌های الکتروکاردیوگرام برای نظارت بر قلب و شناسایی آریتمی‌های احتمالی، استفاده میشود. اگر ضربان قلب شما خیلی سریع یا خیلی آهسته شود، پزشک ممکن است به شما دارو بدهد. برخی افراد دارای ضربان ساز هستند. اگر یک آریتمی خطرناک به نام فیبریلاسیون بطنی دارید، ممکن است پزشک از شوک الکتریکی برای بازگرداندن ریتم طبیعی استفاده کند. افرادی که علائم نارسایی احتقانی قلب را نشان میدهند، داروهای مختلفی برای کاهش فشار بر قلب و تشویق قلب به پمپاژ بیشتر، دریافت میکنند.
در بخش مراقبت‌های عروق کرونر (CCU) چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر حمله قلبی داشته‌اید، معمولاً حداقل 24 تا 36 ساعت در CCU می‌مانید. پس از پشت سر گذاشتن مرحله بحرانی، به دریافت انواع داروها ادامه خواهید داد، از جمله:
- مسدودکننده‌های بتا برای کند کردن قلب مانند بیزوپرولول
- نیترات برای افزایش جریان خون قلب
- داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین، بریلینتا، کلوپیدوگرل، افینت، هپارین یا پلاویکس برای جلوگیری از لخته شدن بیشتر
- مهارکننده‌های ACE برای کمک به بهبود عضله قلب
- استاتین‌ها (داروهای کاهش‌دهنده کلسترول مانند آتورواستاتین و سیمواستاتین) برای کمک به بهبود عضله قلب و کاهش خطر حمله قلبی دیگر
- در حالی که در بیمارستان بستری هستید، در صورت بروز ریتم غیرعادی قلب، کادر پزشکی دائماً قلب شما را با EKG کنترل میکند.
- برخی از افراد ممکن است نیاز به نصب یک پیس میکر داشته باشند، دستگاهی که با باتری کار میکند تا به حفظ ریتم قلب ثابت کمک کند. اگر یک آریتمی خطرناک به نام فیبریلاسیون بطنی دارید، ارائه دهندگان پزشکی به قفسه سینه شما شوک الکتریکی میدهند.
- درمان‌ها بیماری عروق کرونر را درمان نمی‌کنند. شما هنوز هم میتوانید یک حمله قلبی دیگر داشته باشید. اما میتوانید برای کاهش احتمال آن اقداماتی انجام دهید.
بعد از سکته قلبی و مرخص شدن از بیمارستان چه کاری باید انجام داد؟
پزشکان از افرادی که پس از سکته قلبی بهبود می‌یابند، میخواهند هر چه سریعتر راه رفتن را آغاز کنند. انجام این کار احتمال تشکیل لخته‌های خون، در وریدهای عمقی پاها را کاهش میدهد. این لخته‌ها می‌توانند از طریق سیستم گردش خون شما حرکت کنند و در ریه‌ها قرار بگیرند و انسداد ایجاد کنند.
پزشکان معمولاً ورزش ملایم را توصیه میکنند، ورزشی که نیاز به تلاش قابل توجهی نداشته باشد. اگر بلافاصله پس از حمله قلبی ورزش را شروع کنید، میتواند به بهبود عملکرد قلب و سلامت کلی شما کمک کند. شما همچنین باید در یک برنامه توانبخشی قلبی شرکت کنید. این برنامه با نظارت پزشک انجام شده، و بر پایه ورزش و اصلاح سبک زندگی است. این برنامه‌ها برای بهبودی کامل ضروری هستند.
بهبودی طولانی مدت از حمله قلبی مستلزم برنامه‌های روانشناختی و اصلاح سبک زندگی است. عاداتی که باید ترک کنید عبارت‌اند از:
- سیگار کشیدن
- نوشیدن زیاد الکل
- خوردن غذاهای پرچرب
- کم تحرک بودن
به عنوان یک اقدام پیشگیرانه، اکثر کسانی که حمله قلبی را تجربه کرده اند، روزانه یک قرص آسپرین برای رقیق شدن خون مصرف میکنند. پزشک ممکن است داروهای دیگری نیز برای کاهش غلظت خون تجویز کند.
برخی از افراد برای بهبود جریان خون به قلب در طولانی مدت، نیاز به روش‌های تهاجمی دارند. دو روش رایج عبارت‌اند از:
آنژیوپلاستی، یک تکنیک جراحی است، که در آن از یک کاتتر برای شکستن پلاک‌ها، و باز کردن عروق مسدود استفاده میشود. پس از باز شدن عروق، اغلب از استنت برای باز نگه داشتن عروق کمک گرفته میشود.
جراحی بای پس عروق کرونر، که جریان خون را از عروق مسدود شده منحرف میکند. هدف بعد از حمله قلبی حفظ سلامت قلب و کاهش خطر ابتلا به حمله قلبی دیگر است. داروهای خود را طبق دستور مصرف کنید، سبک زندگی سالم داشته باشید، برای معاینات منظم قلب به پزشک مراجعه کنید و یک برنامه توانبخشی قلبی را در نظر بگیرید.
چرا بعد از حمله قلبی باید دارو مصرف کنم؟
ممکن است پس از حمله قلبی به دلایل زیر داروهای خاصی مصرف کنید:
- از لخته شدن خون جلوگیری کنید
- به قلب خود کمک کنید تا بهتر کار کند
- با کاهش کلسترول از ایجاد پلاک جلوگیری کنید
شما ممکن است از داروهایی استفاده کنید که ضربان قلب ناپایدار را درمان میکند، فشارخون شما را کاهش میدهد، درد قفسه سینه را کنترل میکند و نارسایی قلبی را درمان میکند.
نام داروهای خود، کاربرد آن‌ها و زمان مصرف آن‌ها را بدانید. داروهای خود را با پزشک یا پرستار خود بررسی کنید. فهرستی از تمام داروهای خود داشته باشید و آن را به هر یک از ویزیت‌های پزشک ببرید. اگر در مورد آن‌ها سؤالی دارید، از پزشک یا داروساز خود بپرسید.
به نظر می‌رسد بی دردسر است، اما داروهای خود را نادیده نگیرید. بسیاری از مردم داروهای خود را آنطور که پزشک به آن‌ها گفته است، مصرف نمی‌کنند. بفهمید که چه چیزی شما را از مصرف دارو باز می‌دارد (میتواند عوارض جانبی، هزینه یا فراموشی باشد) و از پزشک خود کمک بخواهید.
سبک زندگی پس از حمله قلبی
برای جلوگیری از بدتر شدن بیماری قلبی و جلوگیری از حمله قلبی دیگر، توصیه‌های پزشک خود را دنبال کنید. شاید لازم باشد سبک زندگی خود را تغییر دهید. در اینجا تغییراتی وجود دارد که میتوانید ایجاد کنید تا خطرات برای شما را کاهش پیدا کند و شما را در مسیر زندگی سالم‌تر قرار دهد:
- سیگار را ترک کنید: سیگار به طور چشمگیری خطر حملات قلبی و سکته مغزی را افزایش میدهد. در مورد نحوه ترک سیگار با پزشک خود صحبت کنید. شما همچنین به دوستان و خانواده خود لطف خواهید کرد، زیرا دود سیگار میتواند منجر به بیماری قلبی شود.
- وزن بدن خود را سالم نگه دارید: اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید، لازم نیست برای کاهش خطر حمله قلبی یا سکته، لاغر شوید. اگر 5 تا 10 درصد وزن خود را از دست بدهید، تعداد کلسترول خود را بهبود می‌بخشید و فشارخون و سطح قندخون خود را کاهش می‌دهید.
- یک برنامه ورزشی را دنبال کنید: ارتباط ورزش و قلب بسیار نزدیک به هم است. فعالیت بدنی متعادل احتمال حمله قلبی را کاهش میدهد. همچنین میتواند فشارخون و کلسترول LDL یا "بد" شما را کاهش دهد، کلسترول HDL یا "خوب" شما را افزایش دهد و به شما کمک کند وزن سالمی داشته باشید. سعی کنید 30 دقیقه ورزش کنید که حداقل 5 روز در هفته قلب شما را تقویت کند. پیاده‌روی سریع یا شنا از انتخاب‌های خوبی هستند. در 2 روز دیگر، تمرینات قدرتی مانند وزنه‌برداری انجام دهید. اگر برنامه فشرده‌ای دارید، برنامه تمرینی خود را به بخش‌های کوچک تقسیم کنید.
- یک رژیم غذایی سالم برای قلب داشته باشید:
- بشقاب خود را با انواع مختلف میوه‌ها، سبزیجات، لوبیاها و گوشت‌های بدون چربی مانند مرغ بدون پوست پر کنید. همچنین مصرف غلات کامل مانند بلغور جو دوسر، کینوا، و برنج قهوه‌ای و فیش را افزایش دهید، به ویژه آن‌هایی که دارای اسیدهای چرب امگا 3 هستند، مانند سالمون، قزل آلا و شاه ماهی. آووکادو، روغن زیتون و دانه کتان نیز مانند برخی آجیل‌ها و دانه‌ها دارای امگا 3 هستند. لبنیات بدون چربی یا کم چرب مانند شیر، ماست و پنیر نیز نسبت به انواع پرچرب گزینه‌های بهتری برای سلامت قلب شما هستند.
- از مصرف غذاهای ناسالم خودداری کنید: از غذاهای فرآوری شده یا آماده که اغلب حاوی نمک و شکر اضافه هستند دوری کنید. آن‌ها همچنین با مواد نگهدارنده پر شده‌اند. از گوشت گاو چرب، کره، غذاهای سرخ شده و روغن پالم خودداری کنید. همه آن‌ها سرشار از چربی‌های اشباع شده هستند. از نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه‌های گازدار و میوه‌ها که می‌توانند منجر به افزایش وزن شوند، خودداری کنید. همچنین محصولات پخته شده بسته‌بندی شده مانند کلوچه‌ها، کیک‌ها و پای‌ها. آن‌ها سرشار از چربی‌های ترانس هستند و می‌توانند سطح کلسترول شما را افزایش دهند.
- الکل را محدود کنید: اگر قبلا الکل نمی‌نوشیدید، شروع نکنید. اگر مشروب می‌خورید، مقدار نوشیدنی خود را محدود کنید. توصیه میشود اگر زن هستید روزی یک نوشیدنی و اگر مرد هست
