آنتی هیستامین کلماستین

کلماستین (clemastine) دارویی از خانواده آنتی هیستامین های نسل اول است و با مهار اثرات هیستامین و اثرات خواب آور و آنتی کولینرژیک، نقش درمانی خود را ایفا می کند. این داروبه صورت قرص1میلی گرم و آمپول 2 میلی گرم موجود بوده و برای درمان رینیت آلرژیک فصلی یا دایمی، التهاب آلرژیک ملتحمه، خارش ناشی از واکنش های آلرژیک، کهیر و شوک آنلافیلاکتیک مورد استفاده قرار می گیرد. خواب‌آلودگی، سرگیجه، سردرد، یبوست، دلپیچه، تاری دید، مشکل در راه‌رفتن یا اختلال حواس و خشکی دهان، بینی یا گلو از شایع‌ترین عوارض این دارو به شمار می روند. تجویز این دارو در افراد دارای حساسیت های غذایی و دارویی و همچنین مبتلایان به مشکلات تنفسی، مشکل چشمی گلوکوم، بیماری قلبی، فشار خون بالا، بیماری کبدی، تشنج، مشکلات معده، پرکاری تیروئید و مشکلات دفع ادرار با احتیاط صورت می گیرد. از مهمترین تداخلات این دارو می توان به آکلیدینیوم، آزلاستین (بینی)، برومپریدول، سیمتروپیوم، الوکسادولین، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، گلیکوپیرونیوم و ... اشاره کرد.

موارد و نحوه مصرف ویال کلماستین

کلماستین (clemastine) یک آنتی‌هیستامین است که برای درمان علائم حساسیت، تب یونجه و سرماخوردگی نظیر راش پوستی؛ اشک‌ریزی چشم؛ خارش چشم، بینی، گلو یا پوست؛ سرفه؛ آبریزش بینی و عطسه؛ مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو ماده‌ ترشح شده در جریان واکنش حساسیتی (هیستامین) را مهار می‌کند. همچنین با مهارکردن ماده‌ای دیگری به نام استیل‌کولین باعث کاهش برخی مایعات در بدن و بهبودی علائمی نظیر اشک‌ریزی و آبریزش بینی می‌شود. مصرف داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی نظیر کلماستین برای کودکان زیر ۶ سال مفید و ایمن نیست و فقط در صورت تجویز پزشک مجاز است. مصرف برخی محصولات (نظیر قرص‌ها یا کپسول‌های آهسته رهش) در کودکان زیر ۱۲ سال توصیه نمی‌شود، لذا در مورد مصرف ایمن این دارو با پزشک مشورت کنید و به یاد داشته باشید که چنین داروهایی عفونت سرماخوردگی را بهبود نمی‌دهند و ممکن است عوارض حادی نیز داشته باشند. توصیه می شود از سایر داروهای سرفه و سرماخوردگی حاوی مواد مشابه نیز استفاده نکنید (همچنین بخش تداخلات دارویی را هم ببینید.) و در مورد سایر روش‌های کاهش علائم سرفه و سرماخوردگی (مانند مصرف مایعات کافی، استفاده از رطوبت‌ساز یا اسپری و قطره نمکی بینی) از پزشک سوال کنید.

اگر از نوع بدون نسخه دارو استفاده می‌کنید، بروشور اطلاعات دارویی ارائه شده توسط شرکت سازنده را بخوانید و از تمامی دستورالعمل‌های مصرف پیروی کنید و اگر سوالی داشتید از پزشک یا داروساز بپرسید. اما اگر این دارو را پزشک تجویز کرده است، آن را بر اساس دستورات پزشک مصرف کنید.

قرص یا شربت این دارو را به صورت خوراکی و بدون توجه به وعده های غذایی مصرف کنید و در صورت بروز دلپیچه آن را همراه با غذا یا شیر مصرف کنید.  اگر از انواع مایع این دارو استفاده می نید، میزان مصرف آن را با پیمانه اندازه بگیرید، استفاده از قاشق آشپزخانه موجب اندازگیری اشتباه می‌شود.

میزان مصرف دارو به سن، وضعیت بیماری و واکنش به درمان بستگی دارد، بنابراین دوز مصرفی خود را خودسرانه افزایش ندهید و به منظور دریافت بیشترین اثرگذاری دارو را به صورت منظم مصرف کنید. می توانید جهت کمک به یادآوری هر روز آن را در زمان مشخصی استفاده کنید. در نهایت اگر  به رغم مصرف این دارو بیماری‌تان بهبود نمی‌یابد و یا تشدید می‌شود و یا فکر می‌کنید که به بیماری حادی دچار شده‌اید، فورا به پزشک مراجعه کنید.

 موارد احتیاطی در مصرف کلماستین

قبل از مصرف این دارو پزشک را در جریان هر نوع حساسیتی که دارید قرار دهید. ممکن است که برخی از مواد سازنده این دارو باعث بروز حساسیت و یا سایر مشکلات بشوند، برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با داروساز صحبت کنید.

همچنین پیش از مصرف دارو سابقه پزشکی خود را به ویژه در موارد زیر به اطلاع پزشک برسانید:

• مشکلات تنفسی (مانند آسم، آمفیزمی)
• مشکل چشمی گلوکوم
• بیماری قلبی
• فشار خون بالا
• بیماری کبدی
• تشنج
• مشکلات معده (مانند زخم، انسداد)
• پرکاری تیروئید
• مشکلات دفع ادرار (مانند موارد ناشی از بزرگی پروستات، احتباس ادرار)

این دارو می تواند باعث بروز احساس گیجی، خواب‌الودگی یا تاری دید ‌شود. الکل و ماریجوانا این وضعیت را تشدید می‌کنند. بنابراین توصیه می شود در انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند مانند رانندگی و کار با ماشین آلات احتیاط کرده و از مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر خودداری کنید و برای کاهش سرگیجه و سبکی سر با احتیاط از جای خود بلند شوید.

ممکن است که انواع مایع این دارو حاوی قند یا الکل باشد. بنابراین در صورتی که به دیابت، سوء‌مصرف الکل یا بیماری کبدی مبتلا هستید ، جوانب احتیاط را رعایت کرده و در مورد مصرف ایمن این دارو با پزشک مشورت کنید.

ممکن است که سالمندان نسبت به عوارض جانبی این دارو بخصوص خواب‌آلودگی، یبوست، مشکلات ادراری یا گیجی حساس‌تر باشند، خواب‌آلودگی و گیجی خطر زمین‌ خوردن را افزایش می‌دهد. همچنین کودکان نسبت به عوارض آنتی‌هیستامین‌ها حساس‌تر هستند و این دارو می تواند در کودکان، به جای خواب آلودگی باعث هیجان‌زدگی و آشفتگی شود. از این رو توصیه می شود که تجویز این دارو در این دو رده سنی با احتیاط بیشتری انجام بگیرد.

 عوارض جانبی کلماستین (clemastine)

برخی عوارض متداول مصرف این دارو عبارت‌اند از:

• خواب‌آلودگی
• سرگیجه
• سردرد
• یبوست
• دلپیچه
• تاری دید
• مشکل در راه‌رفتن
• اختلال حواس
• خشکی دهان، بینی، گلو

معمولا با سازگار شدن بدن به دارو این عوارض کاهش می‌یابند، اما اگر هر کدام از این عوارض بعد از مدتی تشدید شد و یا بهبود نیافت فورا به پزشک اطلاع دهید و به خاطر داشته باشید که از نظر پزشک فواید این دارو برای شما بیشتر از عوارض آن است و همچنین اغلب افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند با عوارض جانبی حادی روبرو نمی‌شوند.

برای پیشگیری از خشکی دهان آب نبات (بدون قند) یا قطعه یخ بمکید، آدامس (بدون قند) بجوید، آب بنوشید و یا از جایگزین های بزاق استفاده کنید. این دارو باعث سفت شدن مخاط ریه می‌شود و تنفس را دشوار می‌کند. به منظور پیشگیری از این مشکل نیز آب فراوان بنوشید.

در صورت بروز عوارض جانبی حاد زیر فورا پزشک را مطلع کنید:

• تغییرات خلقی یا روانی (مانند توهم، تحریک‌پذیری، عصبانیت، گیجی)
• زنگ زدن گوش
• مشکل در دفع ادرار
• افزایش خونریزی یا کبودی
• ضربان قلب نامنظم یا تند
• تشنج

به ندرت ممکن است که مصرف این دارو باعث بروز حساسیت بسیار شدید شود، لذا در صورت بروز علائم حساسیت شدید فورا به پزشک مراجعه کنید:

• راش پوستی
• خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان، گلو)
• سرگیجه شدید
• تنگی نفس

این مطلب تمامی عوارض جانبی احتمالی این دارو را پوشش نمی دهد، لذا اگر متوجه عوارض جانبی دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک خود تماس بگیرید.

فراموشی و مصرف بیش از حد کلماستین

اگر این دارو را به صورت منظم مصرف می‌کنید و مصرف یک نوبت از آن را فراموش کرده‌اید به محض یادآوری آن را مصرف کنید، مگر اینکه نزدیک نوبت بعدی باشد. نوبت بعدی را سر وقت مصرف کنید و میزان آن را دو برابر نکنید.

در صورتی که فردی دچار مسمومیت با این دارو شده است و عوارض حادی مانند بی‌هوشی یا تنگی نفس دارد با ۱۱۵ تماس بگیرید. در سایر موارد فورا به پزشک مراجعه کنید. سایر علائم اوردوز با کلماستین (clemastine) عبارت‌اند از:

• گشاد شدن مردمک
• گر گرفتگی
• تب
• توهم
• ضعف
• لرزش
• پرش عضلات
• کاهش هوشیاری
• تشنج

ممکن است که در کودکان ابتدا هیجان‌زدگی بروز کند و سپس کودک دچار کاهش تعادل، خواب‌آلودگی، کاهش هوشیاری و تشنج شود.

 نکات مهم در مصرف کلماستین

این دارو فقط برای بیماری فعلی شما تجویز شده است، لذا از مصرف آن در شرایط مشابه یا توصیه به دیگران اکیدا خودداری کنید.

طی دوره درمان با این دارو، به طور منظم تحت معاینات پزشکی و آزمایشگاهی قرار بگیرید.

این دارو می تواند با برخی از تست های آزمایشگاهی (تست آلرژی) تداخل داشته باشد و نتایج تست را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین چند روز پیش از تست آلرژی، از آن استفاده نکنید.

شرایط نگهداری از کلماستین (clemastine)

این دارو را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری کرده و انواع مایع آن را از یخ زدگی محافظت کنید. همه داروها را دور از دسترس اطفال و حیوانات خانگی نگه دارید.

هیچ دارویی را در فاضلاب تخلیه نکنید، اگر دوره مصرف داروی شما تمام شده و یا تاریخ مصرف آن به پایان رسید، باقیمانده دارو را به درستی دور بریزید.