میگرن دوره‌ای چیست

این نوع از سردردهای میگرنی، ممکن است، به شکل روزانه، یا به تعداد دفعات زیاد در هفته، برای مدتی بین 1 تا 6 هفته، اتفاق بیفتند. در فواصل بین حملات، همچنان سردرد بیمار به شکل خفیف ادامه خواهد داشت، اما شدت آن از سردردهایی که در حملات میگرنی رخ می‌دهد بسیار کمتر است. به طور میانگین، بیماران مبتلا به این نوع از میگرن، حدود 10 حمله در ماه را تجربه می‌کنند. مدت این حملات در طول دوره‌های فعال بیماری، متفاوت بوده، و ممکن است از چند ساعت تا 2 روز طول بکشد. اما به طور میانگین، هر حمله حدود 6 ساعت طول می‌کشد.

پس از یک دوره فعالیت بیماری، یک دوره خاموشی اتفاق می‌افتد، که می‌تواند برای هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه داشته باشد.

این سردردها، می‌توانند یک طرفه یا دو طرفه باشند. اگر این حملات به شکل یک طرفه اتفاق بیفتد، ممکن است، در طول حمله به سمت دیگر سر نیز گسترش پیدا کنند. 

قبل از شروع سردرد، ممکن است آئورا یا تغییرات بینایی، مانند نقاط کور در میدان بینایی ایجاد شود. از سایر علائمی که قبل از حملات ممکن است بروز پیدا کنند (علائم هشدار دهنده) می‌توان موارد زیر را نام برد:

افسردگی نیز می‌تواند همراه با این علائم اتفاق بیفتد. افسردگی می‌تواند قبل، یا در حین حملات آغاز شود. همانند میگرن معمولی، میگرن دوره‌ای نیز، می‌تواند باعث تهوع، استفراغ و یا حساسیت به نور یا صدا شود.

چه کسانی در ریسک ابتلا به میگرن دوره‌ای هستند

این نوع از سردردها، بیشتر در حدود سنین 20 سالگی اتفاق می‌افتند. زنان بیشتر در معرض ابتلا به این نوع از میگرن هستند و بیشتر از نیمی از مبتلایان، سابقه خانوادگی مثبت دارند.

هیچ تست اختصاصی برای تشخیص این نوع از میگرن وجود ندارد. پزشک، تشخیص میگرن دوره‌ای را، با گرفتن شرح حال پزشکی کامل آغاز می‌کند. برای رد سایر علل احتمالی ایجاد کننده علائم مشابه با میگرن دوره‌ای، می‌توان از روش‌های زیر کمک گرفت:

آزمایش خون: از آزمایش خون، برای رد عفونت‌ها و مشکلات عروقی استفاده می‌شود.

 

MRI: با این روش تصویربرداری، می‌توان ساختار مغز و عروق آن را مشاهده کرد. از این روش، برای رد ابتلا به تومورها، خونریزی‌های مغزی و سایر علل عصبی استفاده می‌شود.

CT scan: در توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن، از اشعه ایکس، برای تهیه تصاویر با جزئیات بالا از قسمت‌های مختلف مغز استفاده می‌شود. می‌توان با استفاده از این روش تصویر برداری، به وجود آسیب‌های مختلف مغزی پی برد.

آزمایش مایع نخاعی: اگر پزشک، به عفونت یا خون ریزی در مغز شک کند، ممکن است برای رد یا تایید تشخیص، از آزمایش مایع نخاعی، کمک بگیرد. در این روش، که پونکسیون کمری نیز نامیده می‌شود، پزشک با یک سوزن مخصوص، از مایع نخاعی نمونه برداری کرده، و برای بررسی به آزمایشگاه می‌فرستد.

پزشک همچنین سوالاتی را درباره سابقه میگرن در شما می‌پرسد. فاصله بین حملات، میزان دردی که در هر حمله احساس می‌کنید، علائم همراه، و میزان تاثیری که سردردهای میگرنی بر روند زندگی روزمره شما گذاشته است، نمونه‌هایی از این سوالات هستند.

علت قطعی ایجاد میگرن دوره‌ای شناخته نشده است. با این حال، احتمالا دو فاکتور مهم در ایجاد آن نقش دارند:

تغییرات در ساختارهای شیمیایی مختلف در مغز، شامل سطح سروتونین، که در میگرن کاهش پیدا می‌کند.

تغییرات هورمونی، برای مثال کاهش سطح استروژن در زنان قبل از دوره قاعدگی، در هنگام بارداری و یا پس از یائسگی.

تغییرات در نحوه تعامل مغز با عصب تری‌ژمینال، که یکی از اعصاب درون سر است، می‌تواند نقش مهمی در ابتلا به این بیماری داشته باشد. عدم تناسب در ساختارهای شیمیایی مغز نیز، نقشی مهم در ابتلا به میگرن دوره‌ای ایفا می‌کند. سطح سروتونین، در طول حملات میگرنی کاهش پیدا می‌کند. این مواد شیمیایی، به مدیریت درد در سیستم عصبی، کمک می‌کنند.

 

درمان میگرن دوره‌ای با میگرن عادی متفاوت است. در میگرن معمولی، استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی بدون نسخه (NSAIDs)، مانند: استامیونوفن، آسپیرین و یا ایبوبروفن، توصیه می‌شود. کافئین یکی دیگر از درمان‌های توصیه شده برای میگرن است.

موثرترین روش درمان میگرن دوره‌ای، داروی لیتیوم کربنات است. این دارو، در واقع یک نمک لیتیوم به شکل قرص است. این دارو، یک آرام کننده سیستم عصبی مرکزی و یک تثبیت کننده خلق و خو است. برای استفاده از این دارو، نیاز به نسخه پزشک دارید.

از عوارض احتمالی و شایع ناشی از مصرف لیتیوم کربنات، می‌توان موارد زیر را نام برد:

یکی دیگر از داروهای تجویزی برای میگرن دوره‌ای، ایندومتازین است. این دارو نیز، یک NSAID است، که برای کاهش درد تجویز می‌شود. این دارو اغلب باعث عارضه خاصی نمی‌شود، اما برخی از افراد، ممکن است، ناراحتی‌های گوارشی، سوزش سر دل، سوء‌هاضمه و یا تهوع را به دنبال مصرف آن تجربه کنند. در صورتی، که به بیماری‌های قلبی و یا کلیوی مبتلا هستید، قبل از مصرف ایندومتازین لازم است تا با پزشک خود مشورت کنید.

ثبت تاریخچه حملات میگرن به مدیریت آن کمک می‌کند. می‌توانید زمان وقوع حملات و مدت زمانی که طول می‌کشند، علائمی که قبل از آغاز سردرد داشته‌اید، شدت درد و عواملی که باعث کاهش آن می‌شوند، و همچنین، کارهایی که تاثیری بر کاهش شدت درد ندارند، را ثبت و یادداشت کنید.

 

هنگام ویزیت پزشک، می‌توانید به سوالات پزشک خود، براساس اطلاعاتی که در دفترچه خود ثبت کرده‌اید، پاسخ دهید. پاسخ‌های دقیق و با جزئیات مناسب به پزشک در شناسایی و تشخیص بیماری که به آن مبتلا هستید، کمک زیادی می‌کند.

ثبت این اطلاعات، به شما در شناسایی عواملی که باعث آغاز حملات میگرن در شما می‌شوند، کمک می‌کند. از شایع‌ترین عوامل تحریک کننده آغاز حملات میگرن، می‌توان موارد زیر را نام برد: