تست کلسترول و نتایج آزمایش آن

کلسترول نوعی چربی است که ما به آن نیاز داریم. این چربی کمک می کند تا غشای خارجی سلول های بدن ما پایدار شود. اما برای چندین دهه، پزشکان می‌دانستند که افرادی که سطح کلسترول بالایی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی هستند. آنها همچنین دریافته اند که اشکال مختلف کلسترول ("خوب" و "بد") نقش دارند. کلسترول کل بالا، کلسترول بد بالا یا کلسترول خوب کم می تواند شانس شما را برای ابتلا به بیماری قلبی افزایش دهد.

به عنوان مثال، لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) یا کلسترول "بد" می تواند به دیواره رگ های خونی بچسبد. با گذشت زمان، می تواند در انسداد شریان ها در فرآیندی به نام آترواسکلروز نقش داشته باشد. شریان‌های باریک در قلب شما می‌توانند لخته‌های خونی ناگهانی ایجاد کنند و باعث حملات قلبی شوند.

تری گلیسیرید چربی دیگری است که پزشکان با آزمایش کلسترول اندازه گیری می کنند. سطوح بالا در تری گلیسیرید می تواند شانس شما را برای حمله قلبی یا سکته مغزی افزایش دهد. این امر مخصوصاً زمانی اتفاق می‌افتد که سطح کلسترول «خوب» شما به نام لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) پایین باشد. سطوح بالای تری گلیسیرید نیز احتمال ابتلا به دیابت را افزایش می دهد.

توصیه اکثر متخصصان این است که همه افراد بالای 20 سال آزمایش کلسترول را انجام دهند تا متوجه شوند سطح چربی خون شما چقدر است و در صورت نیاز درمان‌هایی در مورد آنها انجام دهید.

تست های کلسترول: خوب، بد و چرب

انواع مختلف کلسترول و سایر چربی ها در خون شما با هم لیپید نامیده می شوند. پزشکان با یک آزمایش خون ساده چربی خون را اندازه گیری و تشخیص می دهند. برخی از پزشکان از شما می‌خواهند که 9 تا 12 ساعت قبل از آن ناشتا باشید تا مطمئن شوند هیچ ماده غذایی که اخیراً خورده‌اید ازمایش را تحت تاثیر قرار نمی دهد. اما همه شرایط مستلزم ناشتا بودن نیست. اگر کمتر از 25 سال دارید، یا اگر فقط قسمتی از جدول لیپیدی(پنل لیپیدی) در آزمایش چربی را نیاز دارید، یا اگر پزشک شما به دنبال نتیجه "غیر ناشتا" است، نیاز به ناشتا بودن نیست.

به طور خاص، برخی از پزشکان به ویژه به سطوح تری گلیسیرید "غیر ناشتا" علاقه مند هستند، اما هنوز مشخص نیست که چگونه این موضوع به محاسبه خطر بیماری قلبی و سایر بیماری های مرتبط با کلسترول کمک می کند. از پزشک خود بپرسید که آیا باید برای آزمایش خود ناشتا باشید یا خیر.

پروفایل لیپیدی معمولاً برای چهار نوع مختلف چربی خون نتیجه می دهد:

• کلسترول کل

• LDL (لیپوپروتئین با چگالی کم)، "کلسترول بد"

• HDL (لیپوپروتئین با چگالی بالا)، "کلسترول خوب"

• تری گلیسیرید، رایج ترین نوع چربی در بدن شما

برخی از پانل های لیپیدی می توانند اطلاعات دقیق تری مانند وجود و اندازه ذرات چربی مختلف در خون شما را ارائه دهند. محققان در حال بررسی این هستند که در صورت وجود، این ویژگی ها چه تأثیری بر بیماری قلبی دارند. هیچ دستورالعمل روشنی در مورد اینکه چه زمانی به این آزمایش پیشرفته تر نیاز است وجود ندارد.

نتایج آزمایش کلسترول شما

وقتی آزمایش خود را انجام دادید، اعداد به چه معنا هستند؟

برای کلسترول کل:

• 200 میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) یا کمتر طبیعی است.

• 201 تا 240 mg/dL مرزی است.

• بیش از 240 میلی گرم در دسی لیتر بالاست.

برای HDL ("کلسترول خوب")، مقدار بیشتر بهتر است:

• 60 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر خوب است این نوع از کلسترول از بیماری قلبی محافظت می کند.

• 40 تا 59 mg/dL مشکلی ندارد.

• کمتر از 40 میلی گرم در دسی لیتر کم است و شانس ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می دهد.

برای LDL ("کلسترول بد")، مقدار کمتر بهتر است:

• کمتر از 100 mg/dL ایده آل است.

• 100 تا 129 mg/dL بسته به سلامتی شما می تواند خوب باشد.

• 130 تا 159 mg/dL لب مرز رو به بالا است.

• 160 تا 189 mg/dL بالاست.

• 190 mg/dL یا بیشتر بسیار زیاد است.

برای تری گلیسیرید، مقدار کمتر بهتر است:

• 150 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر ممکن است هدفی باشد که پزشک شما توصیه می کند، اگرچه انجمن قلب آمریکا پیشنهاد می کند که سطح پایین تر برای سلامتی بهترین است.

• 151 تا 200 میلی گرم در دسی لیتر به این معنی است که شما در مسیر خطر بالاتری برای بیماری قلبی هستید.

• بیش از 200 میلی گرم در دسی لیتر به این معنی است که شما در معرض خطر بیماری قلبی هستید.

پزشک احتمال کلی بیماری قلبی شما را برای تعیین هدف شخصی LDL شما در نظر می گیرد. برای افرادی که در معرض خطر بیشتر بیماری قلبی هستند یا قبلاً به آن مبتلا هستند، LDL شما باید کمتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر باشد. (در صورتی که خطر بیماری قلبی شما بسیار بالا باشد، پزشک قلب شما ممکن است LDL کمتری را توصیه کند - کمتر از 70 میلی گرم در دسی لیتر).

اگر احتمال بیماری قلبی نسبتاً بالایی دارید، LDL کمتر از 130 میلی گرم در دسی لیتر احتمالا مناسب باشد. اگر خطر مشکلات قلبی شما نسبتاً کم است، کمتر از 160 میلی گرم در دسی لیتر احتمالاً خوب است.

آنچه می توانید در مورد سطوح غیر طبیعی چربی انجام دهید

تغییر سبک زندگی اولین چیزی است که باید برای کاهش احتمال بیماری قلبی با آن مقابله کرد. همچنین ممکن است پزشک به شما توصیه کند که مصرف داروهای تجویزی را برای کمک به سطح کلسترول خود شروع کنید.

عادات سبک زندگی برای کاهش کلسترول

یک رژیم غذایی کاهش دهنده کلسترول می تواند کلسترول بد را تا 30 درصد کاهش دهد. یک رژیم غذایی کم چربی اشباع شده و کربوهیدرات های ساده و بیش از 200 میلی گرم کلسترول در روز نمی تواند کلسترول LDL را کاهش دهد. فیبر و استرول‌های گیاهی (که در مارگارین‌های خاص و سایر غذاها یافت می‌شوند) نیز کمک می‌کنند.

این نکات غذایی را در نظر داشته باشید:

• چربی های اشباع شده را به کمتر از ۷ درصد از کل کالری خود کاهش دهید.

• از چربی های ترانس به طور کامل اجتناب کنید. برچسب مواد تشکیل دهنده را برای روغن های "تا حدی هیدروژنه شده" بررسی کنید. اینها چربی های ترانس هستند. حتی اگر محصولی حاوی «0 گرم چربی ترانس» باشد، می‌تواند مقدار کمی چربی ترانس داشته باشد (کمتر از نیم گرم در هر وعده)، و این موضوع باعث می شود که در خون افزایش ‌یابد.

• برچسب مواد غذایی را بخوانید. محصولاتی که می گویند "کلسترول کم" یا "بدون کلسترول" هستند ممکن است دارای چربی های اشباع شده یا قند باشند.

ورزش هوازی منظم می تواند کلسترول بد (LDL) را کاهش داده و کلسترول خوب (HDL) را افزایش دهد. اگر سیگار می کشید، آن را ترک کنید.

تغییرات سبک زندگی مانند رژیم غذایی، ورزش و کاهش وزن نیز راه های موثری برای بهبود سطح تری گلیسیرید هستند. از پزشک خود بخواهید که یک رژیم غذایی معقول به شما کمک کند. اگر سیگار می کشید، در مورد راه هایی که به شما کمک می کند سیگار را ترک کنید، پیشنهاداتی دریافت کنید.

داروها و روش های درمان

اگر تغییرات سبک زندگی به اندازه کافی سطح کلسترول را کاهش نمی دهد، می توانید داروها یا ترکیبی از درمان ها را امتحان کنید. با این حال، اگر به عادات سالم جدید خود پایبند باشید، ممکن است بتوانید با پزشک خود همکاری کنید تا مقدار دارویی را که مصرف می کنید کاهش دهید یا آن را به طور کامل متوقف کنید.

پزشک ممکن است این دارو ها را تجویز کند:

استاتین ها- اینها موثرترین و رایج ترین داروهای کلسترول هستند. آنها توانایی کبد شما را برای ساختن کلسترول مسدود می کنند. آنها معمولاً مشکلی ایجاد نمی کنند، اما در موارد نادر می توانند به کبد و عضله آسیب برسانند. به همین دلیل، پس از شروع درمان و وجود علائمی از مشکل، پزشک آزمایش خون را برای بررسی عملکرد کبد شما انجام می دهد. همچنین گزارش هایی از کاهش حافظه و افزایش اندک خطر ابتلا به دیابت نوع 2 گزارش شده است. فواید ممکن است بیشتر از خطرات باشد، بنابراین با پزشک خود در مورد آنها صحبت کنید.

برخی از استاتین ها عبارتند از:

• آتورواستاتین

• فلوواستاتین

• لوواستاتین

• پیتاواستاتین

• پراواستاتین

• روزوواستاتین

• سیمواستاتین

نیاسین: پزشکان ممکن است نیاسین را برای کمک به افزایش کلسترول HDL ("خوب") تجویز کنند. برای اثربخشی باید در دوزهای زیاد مصرف شود. در این مقادیر اغلب باعث گرگرفتگی پوست و ناراحتی معده می شود. نسخه های جدیدتر نیاسین که برای به حداقل رساندن این عوارض جانبی ساخته شده اند ممکن است راحت تر مصرف شوند. علیرغم اثرات آن بر سطح کلسترول، یک مطالعه علمی مهم اخیراً نشان داد که افزودن نیاسین به درمان با استاتین خطر ابتلا به مشکلات قلبی را کاهش نمی دهد.

فیبرات ها: پزشکان گاهی اوقات مشتقات اسید فیبریک، فیبرات ها را برای افزایش کلسترول HDL و کاهش سطح تری گلیسیرید تجویز می کنند. آنها همچنین به طور ملایم LDL را کاهش می دهند.

ازتیمیبه: این دارو مقدار کلسترولی را که روده کوچک می تواند جذب کند محدود می کند. افرادی که آن را مصرف می کنند نیز معمولاً یک استاتین مصرف می کنند که می تواند کلسترول را 25٪ دیگر کاهش دهد. با این حال، با مصرف داروی ازتیمیبه شواهد کمتری مبنی بر کاهش خطر حمله قلبی یا مرگ بر اثر بیماری قلبی وجود دارد.

تسکین دهنده های اسید صفراوی: این داروها که  به عنوان کلستیرامین و کلستیپول شناخته می شوند، ممکن است کلسترول کل و LDL را در برخی افراد کاهش دهند. عوارض جانبی شامل نفخ، گاز و یبوست است. اگر نمی توان سطح کلسترول شما را با استفاده از دارو کنترل کرد، پزشک ممکن است سعی کند عامل جداکننده اسید صفراوی و یک استاتین را ترکیب کند.

مهارکننده های PCSK9 : دسته جدیدتری از داروهای کاهش دهنده کلسترول است که در بیماران مبتلا به هیپرکلسترولمی فامیلی هتروزیگوت که نمی توانند کلسترول خود را از طریق رژیم غذایی و درمان با استاتین کنترل کنند، استفاده می شود. همچنین در افراد مبتلا به بیماری قلبی آترواسکلروتیک بالینی استفاده می شود. داروهای Alirocumab  یا Evolocumab  پروتئین کبدی را به نام PCSK9 را مسدود می کنند که مانع از توانایی کبد در حذف کلسترول LDL از خون می شود. این موضوع باعث کاهش کلسترول بد در جریان خون می شود. به طور خاص، Evolocumab ثابت کرده است که در کاهش خطر حمله قلبی و سکته مغزی در افرادی که بیماری قلبی عروقی دارند، موثر است.

داروهای تری گلیسیرید: اگر تعداد تری گلیسیرید شما بالای 500 میلی گرم در دسی لیتر باشد، پزشک ممکن است  این نوع دارو را تجویز کند. ممکن است لازم باشد این داروها را برای مدت طولانی مصرف کنید تا سطح تری گلیسیرید خود را از منطقه خطر دور نگه دارید.

آفرزیس LDL(LDL apheresis):  این نوع از درمان یک دارو نیست بلکه آفرزیس LDL apheresis یک روش پاکسازی خون است که ممکن است به اختلالات شدید کلسترول ژنتیکی کمک کند. طی چند ساعت، خون از بدن خارج می شود، از نظر شیمیایی از کلسترول LDL پاک می شود و سپس به بدن باز می گردد. درمان‌های هر 2 تا 3 هفته می‌توانند میانگین کلسترول LDL را بین 50 تا 80 درصد کاهش دهند، اما این درمان‌ها هم از نظر زمانی و هم از نظر مالی پرهزینه هستند.

سایر خطرات و آزمایشات بعدی

اعداد کلسترول شما سرنوشت شما را تعیین نمی کند. به یاد داشته باشید، چیزهای دیگری غیر از کلسترول نیز می تواند منجر به بیماری قلبی شود. دیابت، سیگار، فشار خون بالا، چاقی، ورزش و ژنتیک نیز مهم هستند.

گاهی افراد با کلسترول طبیعی ممکن است بیماری قلبی داشته باشند و افراد مبتلا به کلسترول بالا می توانند قلب سالمی داشته باشند. با این حال، به طور کلی، افراد بیشتری که سطح کلسترول آنها پایین است، به بیماری قلبی مبتلا می شوند.

کارشناسان توصیه می کنند برای اکثر افراد هر 5 سال یک بار آزمایش کلسترول را پیگیری کنند. اگر نتایج لیپید شما آن چیزی نیست که شما و پزشکتان انتظارش را داشتید، یا اگر دلایل دیگری برای نگرانی در مورد بیماری قلبی دارید، بیشتر به آزمایش کلسترول نیاز خواهید داشت.