پردنیزولون

موارد  و نحوه مصرف پردنیزولون

پردنیزولون نوعی هورمون مصنوعی است (هورمون کورتیکوستروئید) که نوع طبیعی آن در بدن توسط غده آدرنال تولید می‌شود. این دارو برای درمان بیماری‌هایی مانند آرتریت، مشکلات خونی، اختلالات سیستم ایمنی، مشکلات چشم و پوست، مشکلات تنفس، سرطان و حساسیت شدید به کار می‌رود. این دارو واکنش سیستم ایمنی بدن به برخی بیماری‌ها را کاهش می‌دهد تا علائمی مانند درد، تورم و واکنش‌های حساسیتی کاهش بیابند.

این دارو را به صورت خوراکی و به منظور پیشگیری از درد شکم، همراه با غذا یا شیر و دقیقا طبق تجویز پزشک مصرف کنید. با استفاده از ابزار/قاشق اندازگیری به دقت میزان مصرف را اندازه بگیرید. استفاده از قاشق آشپزخانه ممکن است موجب اندازگیری اشتباه بشود.

پردنیزولون مایع، برندها، غلظت‌ها و انواع مختلفی دارد. از آنجایی که مقدار ماده موثره در هر برند با دیگری متفاوت است، دستورالعمل میزان مصرف دارو را به دقت مطالعه کنید. همچنین بخش هشدار و نگهداری را هم مطالعه کنید.

به دقت از برنامه مصرف پیروی کنید. میزان و مدت زمان مصرف به وضعیت بیماری و واکنش به درمان بستگی دارند. ممکن است پزشک تجویز کند که دوز مورد نیازتان را طی ۱ تا ۴ نوبت در روز و یا یک روز در میان مصرف کنید. این کار به یادآوری دارو کمک می‌کند.

بدون مشورت با پزشک مصرف این دارو را متوقف نکنید. توقف ناگهانی مصرف این دارو می‌تواند برخی از بیماری‌ها را تشدید کند. ممکن است نیاز به کاهش تدریجی دوز مصرفی باشد.

توقف ناگهانی مصرف این دارو ممکن است موجب بروز علائم ترک بشود (مانند ضعف، کاهش وزن، تهوع، درد عضلات، سردرد، خستگی، سرگیجه). برای کمک به کاهش علائم ترک ممکن است که پزشک به تدریج دوز دارو را کاهش بدهد. در صورت مصرف طولانی مدت یا دوز بالای این دارو احتمال بروز علائم ترک افزایش می‌یابد. اگر با علائم ترک روبرو شدید فورا به پزشک یا داروساز اطلاع بدهید. همچنین بخش احتیاط را هم مطالعه کنید.

اگر بیماری بهبود نمی‌یابد و یا بدتر می‌شود به پزشک اطلاع بدهید.

عوارض جانبی مصرف پردنیزولون

این دارو ممکن است موجب بروز تهوع، سوزش معده، سردرد، سرگیجه، تغییرات قاعدگی، اختلال خواب، افزایش تعریق یا آکنه بشود. اگر هر کدام از این علائم بهبود نیافت و یا تشدید شد فورا به پزشک یا داروساز اطلاع بدهید.

لازم به ذکر است که پزشک به این دلیل این دارو را برای شما تجویز کرده است که تشخیص داده فواید آن برای شما بیشتر از مضراتش است. همچنین بسیاری از افرادی که این دارو را مصرف می‌کنند با عوارض جانبی حادی روبرو نمی‌شوند.

از آنجایی که این دارو با تضعیف سیستم ایمنی عمل می کند ممکن است توانایی مقابله با عفونت‌ها را کاهش بدهد. این موضوع احتمال بروز عفونت‌های شدید (ندرتا کشنده) را در شما افزایش داده و یا آن را تشدید می‌کند. اگر علائم عفونت (مانند سرفه، گلو درد، تب، لرز) را در خود مشاهده می‌کنید فورا به پزشک اطلاع بدهید. مصرف طولانی مدت این دارو ممکن است موجب برفک دهانی یا عفونت قارچی بشود. اگر سفیدی در دهان، یا تغییر در ترشحات واژینال مشاهده می‌کنید با پزشک تماس بگیرید.

بخصوص اگر مبتلا به بیماری دیابت هستید این دارو ندرتا باعث افزایش قند خون می‌شود. اگر با علائم افزایش قند خون مانند افزایش تشنگی/ادرار روبرو هستید فورا به پزشک اطلاع بدهید. اگر مبتلا به دیابت هستید قند خونتان را به صورت منظم و بر اساس توصیه پزشک اندازه بگیرید و نتایج را با پزشک به اشتراک بگذارید. ممکن است نیاز باشد تا پزشک داروی دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی را تغییر بدهد.

اگر با عوارض جانبی حادی روبرو هستید به پزشک اطلاع بدهید. عوارضی مانند:

• خستگی غیر عادی
• تورم قوزک پا / پا
• افزایش وزن ناگهانی
• مشکلات بینایی
• افزایش کبودی/خونریزی
• باد کردن صورت
• رشد غیر عادی مو
• تغییرات خلقی/روانی (مانند افسردگی، نوسان خلقی، آشفتگی)
• ضعف/درد عضلات
• نازک شدن پوست
• تاخیر در بهبود زخم
• درد استخوان
• علائم خونریزی معده/روده (مانند درد معده/پایین شکم..، مدفوع سیاه/قیر مانند، استفراغ شبیه به تفاله قهوه)

در صورت بروز عوارض جانبی بسیار شدید مانند درد قفسه سینه و تشنج فوار به پزشک مراجعه کنید.

این دارو به ندرت موجب بروز حساسیت بسیار شدید می‌شود. اما با این‌حال در صورت بروز علائم حساسیت شدید فوار به پزشک مراجعه کنید. علائمی مانند:

• راش پوستی
• خارش/تورم (بخصوص در صورت/زبان/گردن)
• سرگیجه شدید
• تنگی نفس

این لیست شامل تمامی عوارض جانبی این دارو نیست. اگر با عوارض جانبی دیگری هم روبرو شدید به پزشک اطلاع بدهید.

موارد احتیاطی مصرف پردنیزولون

اگر به این دارو یا پردنیزون یا هر ماده دیگری حساسیت دارید پیش از مصرف دارو پزشک را در جریان بگذارید. ممکن است که در تولید این دارو از موادی استفاده شما باشد که موجب حساسیت و یا مشکلات دیگر می‌شوند. برای جزئیات بیشتر با داروساز مشورت کنید.

قبل از شروع مصرف دارو پزشک را در جریان سابقه پزشکی‌تان قرار بدهید. بخصوص در مورد:

• بیماری چشمی (مانند آب مروارید، گلوکوما)
• مشکلات قلبی (مانند نارسایی قلبی، حمله قلبی اخیر)
• فشار خون بالا
• بیماری کبدی
• بیماری کلیوی
• مشکلات تیروئید
• دیابت
• مشکلات معده/روده (مانند دیورتیکول، رخم)
• پوکی استخوان
• عفونت فعلی/گذشته (مانند سل، تست مثبت سل، تبخال، عفونت قارچی)
• مشکلات خونریزی
• لخته خون
• برخی مشکلات خلقی/روانی (مانند سایکوز، اضطراب، افسردگی)
• کمبود نمک‌های خون (مانند کمبود پتاسیم یا کلسیم)
• تشنج

این دارو ممکن است باعث سرگیجه بشود. مصرف الکل یا ماریجوانا می‌تواند این موقعیت را تشدید کند. تا اطمینان از هوشیاری کامل از رانندگی، کار با ادوات و فعالیت‌های مشابه خودداری کنید. مصرف الکل را محدود کنید. اگر ماریجوانا مصرف می‌کنید به پزشک اطلاع بدهید.

این دارو ممکن است باعث خونریزی معده بشود. مصرف روزانه الکل احتمال بروز آن را افزایش می‌دهد. مصرف الکل را محدود کنید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

پیش از انجام عمل جراحی پزشک یا دندانپزشک را در جریان همه داروهایی که مصرف می‌کنید (شامل داروهای نسخه‌ای/ بدون نسخه و محصولات گیاهی) قرار بدهید.

این دارو ممکن است حاوی الکل، قند و یا آسپارتام باشد. اگر مبتلا به دیابت، سوء‌مصرف الکل، بیماری کبدی، فنیلکتونوریا یا هر بیماری دیگری هستید که نیاز به محدود کردن/اجتناب از مصرف این مواد می‌باشد این دارو را با احتیاط مصرف کنید. در مورد استفاده ایمن این دارو با پزشک یا داروساز سوال کنید.

مصرف طولانی مدت داروهای کورتیکوستروئیدی واکنش بدن به استرس‌های فیزیکی را کاهش می‌دهد. پیش از جراحی یا درمان اورژانسی یا در صورت بروز بیماری/آسیب جدی، پزشک یا دندان‌پزشک را در جریان مصرف این دارو در ۱۲ ماه گذشته قرار بدهید. اگر دچار خستگی یا کاهش وزن غیرعادی/شدید هستید فورا به پزشک اطلاع بدهید. اگر بنا است که این دارو را برای مدت طولانی استفاده کنید یک کارت هشدار یا دستبند شناسه پزشکی به همراه داشته باشید که مصرف این دارو توسط شما را به دیگران اطلاع بدهد.

این دارو ممکن است مانع از بروز علائم عفونت بشود. این موضوع احتمال بروز عفونت را افزایش داده و یا عفونت را تشدید می‌کند. از تماس با افراد مبتلا به عفونت‌های واگیردار (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا) خودداری کنید. برای اطلاع از جزئیات بیشتر و یا در صورت تماس با عوامل عفونی با پزشک مشورت کنید.

پیش از انجام ایمن‌سازی/واکسیناسیون متخصص را در جریان مصرف پردنیزولون قرار بدهید. از تماس با افرادی که اخیرا واکنس زنده دریافت کرده‌اند (مانند واکسن استنشاقی آنفولانزا) خودداری کنید.

مصرف طولانی مدت این دارو می‌تواند رشد کودک را کاهش بدهد. برای جزئیات بیشتر با پزشک یا داروساز صحبت کنید. به منظور بررسی قد و رشد کودک به صورت منظم به پزشک مراجعه کنید.

افراد مسن ممکن است نسبت به اثرات این دارو بخصوص درد/ضعف استخوان، خونریزی معده/روده و تغییرات خلقی/روانی (مانند گیجی) حساس‌تر باشند.

در طول بارداری تنها در مواقعی که مصرف این دارو کاملا ضرورت دارد باید مصرف شود. این دارو به ندرت به نوزاد آسیب می‌زند. در مورد فواید و مضرات آن با پزشک مشورت کنید. نوزادانی که مادرانشان در طول بارداری برای مدت طولانی از این دارو استفاده کرده‌اند ممکن است دچار مشکلات هورمونی باشند. اگر علائمی مانند تهوع/استفراغ ممتد، اسهال شدید یا ضعف در نوزاد مشاهده کردید فورا به پزشک اطلاع بدهید.

این دارو وارد شیر مادر می‌شود. اما احتمال اینکه به نوزاد آسیب بزند بسیار اندک است. پیش از شیردهی با پزشک مشورت کنید.

مصرف بیش از حد و فراموشی مصرف

اگر فردی دچار اوردوز شده است و علائم شدید مانند بی‌هوشی یا تنگی نفس دارد به ۱۱۵ زنگ بزنید. در غیر این صورت فورا به پزشک مراجعه کنید.

این دارو را در اختیار سایرین قرار ندهید.

در صورت مصرف طولانی مدت این دارو برای بررسی اثرات جانبی نیاز به انجام منظم برخی تست‌ها می‌باشد (مانند تست سطح قند/مواد معدنی، شمارش گلبولی، فشار خون، تراکم استخوان، تست چشم، اندازگیری قد/وزن، ایکس ری). برای جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید.

این دارو ممکن است موجب پوکی استخوان بشود. تغییرات سبک زندگی که  در صورت مصرف طولانی مدت این دارو می‌توانند خطر مشکلات استخوانی را کاهش بدهند عبارت‌اند از ورزش‌های مقاومتی، مصرف کلسیم و ویتامین دی کافی، عدم استعمال دخانیات و محدود کردن الکل. در مورد تغییرات مفید سبک زندگی با پزشک مشورت کنید.

اگر این دارو را یکبار در روز مصرف می‌کنید و مصرف دارو را فراموشی کرده‌اید به محض یادآوری آن را مصرف کنید، مگر اینکه نزدیک دوز بعدی باشد. نوبت بعدی را سر موقع مصرف کنید. اگر این دارو را یک روز در میان مصرف می‌کنید، در مورد کارهایی که در زمان فراموشی مصرف باید انجام بدهید از پزشک یا داروساز سوال کنید.

نگهداری از دارو پردنیزولون

این دارو را بر اساس دستورالعمل دارو دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. برخی از برند‌ها باید در یخچال نگهداری شوند و برخی دیگر باید در دمای اتاق نگهداری شوند. برای جزئیات بیشتر با داروساز مشورت کنید. این دارو را در حمام نگه ندارید. همه اقلام دارویی را دور از دسترس اطفال و پت‌ها نگهدارید.

این دارو را در فاضلاب تخلیه نکنید، مگر اینکه اینطور توصیه باشد. پس از پایان مصرف دارو و نیز پایان تاریخ مصرف، دارو را در سطل زباله بیاندازید. با داروساز یا مرکز مدیریت پسماند شهرداری مشورت کنید.