هیوسین (Hyoscine) از جمله داروهای آنتی کلینرژیک بوده و به خانواده داروهای آنتی موسکارینیک و ضد اسپاسم تعلق دارد. این دارو با شل کردن عضلات صاف دستگاه گوارشی و مجاری ادراری تناسلی و کاهش ترشحات بدن عمل می کند. هیوسین در اشکال شیاف، قرص،آمپول و پلاستر تولید می شود که از این میان قرص 10 میلی گرمی هیوسین و آمپول 20 میلی گرم بر 1 میلی لیتر هیوسین در کشور ما در دسترس مصرف کنندگان قرار دارد. هیوسین برای درمان دل پیچه و کرامپ های دستگاه گوارش یا مثانه، دل پیچه دوره قاعدگی و سندرم روده تحریک پذیر تجویز می شود و ممکن است عوارضی نظیر سرگیجه، خواب آلودگی، تاری دید، خشکی دهان، سردرد، مشکل خواب، یبوست، گرگرفتگی، خشکی پوست و کاهش تعریق ایجاد کند. سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم، بزرگی پروستات، مشکلات احتباس ادرار، مشکلات خاص معده یا روده، تیروئید پرکار، مشکلات قلبی، فشار خون بالا، بیماری کلیوی، مشکلات سوزش سر دل، مشکلات خاص سیستم عصبی، میاستنی گراویس و حساسیت مفرط به هیوسین یا آتروپین از جمله مواردی هستند که مصرف هیوسین در آنها مستلزم احتیاط بیشتری است. از تداخلات دارویی مهم هیوسین (Hyoscine) می توان به دیسوپیرامید، کینیدین، آتروپین، گلیکوپیرولات، اسکوپولامین و ... اشاره کرد.
کاربرد داروی هیوسین
هیوسین متعلق به دسته ای از داروها به نام آنتی کولینرژیک یا ضد اسپاسم است و هیوسین (Hyoscine) با شل کردن بعضی عضلات دستگاه گوارشی و مجاری ادراری تناسلی برای درمان انواع مشکلات معده یا روده مانند کرامپ، قولنج نوزاد و سندرم روده تحریک پذیر، مشکلات کنترل مثانه و روده، درد گرفتگی عضلانی ناشی از سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا و بیماری پارکینسون کاربرد دارد. همچنین از هیوسین برای کاهش عوارض جانبی برخی از داروها (داروهای مورد استفاده برای درمان میاستنی گراویس) و مشکلات اندام ها(مانند معده، روده، مثانه، کلیه، کیسه صفرا) استفاده می شود. هیوسین با نام های تجاری مختلفی تولید می شود که هیوتکس یکی از معروف ترین آنهاست
روش مصرف هیوسین
هیوسین را 30 تا 60 دقیقه قبل از غذا یا طبق دستور پزشک، بصورت خوراکی مصرف کنید. در استفاده از اشکال مایع دارو، از قطره چکان همراه محصول برای اندازه گیری دقیق دوز استفاده کنید.
دوز هیوسین در بزرگسالان بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان و در کودکان بر اساس وزن تعیین می شود.هرگز بدون مشورت با پزشک، دوز داروی خود را افزایش ندهید یا هیوسین را بیشتر یا طولانی تر از زمان تجویز شده مصرف نکنید.
بزرگسالان و کودکان 12 ساله و بالاتر نباید بیش از 1.5 میلی گرم در 24 ساعت و کودکان 2 تا 12 ساله نباید بیش از 0.75 میلی گرم در 24 ساعت از این دارو مصرف کنند.
دارو های آنتی اسید جذب هیوسین را کاهش می دهند، بنابراین، در صورت استفاده از آنتی اسیدها آنها را بعد از غذا و هیوسین را قبل از غذا مصرف کنید. یا حداقل 1 ساعت پس از مصرف هیوسین (Hyoscine) از آنتی اسیدها استفاده کنید.
در حین مصرف هیوسین مایعات زیادی بنوشید و در صورت ادامه یا بدتر شدن شرایط جسمانی به پزشک اطلاع دهید.
موارد احتیاطی در مصرف هیوسین
قبل از مصرف هیوسین، در صورت حساسیت به آن یا به آتروپین، یا ابتلا به هرگونه آلرژی دیگر به پزشک اطلاع دهید. ممکن است در ساخت این دارو از مواد غیر فعالی استفاده شده باشد که می توانند باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با پزشک صحبت کنید.
قبل از استفاده از هیوسین، سابقه پزشکی خود را به ویژه در موارد زیر با پزشک درمیان بگذارید.
-
سابقه شخصی یا خانوادگی ابتلا به گلوکوم (آب سیاه چشم)
-
بزرگی پروستات
-
مشکلات احتباس ادرار
-
مشکلات خاص معده یا روده (مانند کند شدن روده، انسداد، کولیت اولسراتیو شدید، عفونت)
-
تیروئید پرکار
-
مشکلات قلبی (مانند بیماری عروق کرونر قلب، نارسایی قلبی، تاکی کاردی (ضربان قلب سریع)، آریتمی)
-
فشار خون بالا
-
بیماری کلیوی
-
مشکلات سوزش سر دل (رفلاکس اسید، فتق هیاتال)
-
مشکلات خاص سیستم عصبی ( نوروپاتی اتونوم)
-
میاستنی گراویس
به افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می کنند، توصیه می شود که حین درمان با هیوسین از قطره های مرطوب کننده استفاده کنند، زیرا این دارو باعث خشکی چشم می شود.
هیوسین می تواند موجب
سرگیجه یا خواب آلودگی یا تاری دید شود، لذا در طول درمان با هیوسین از انجام رانندگی و کار با ماشین آلاتی که نیاز به هوشیاری کامل دارند بپرهیزید، از مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر خودداری کنید.
از آنجایی که هیوسین (Hyoscine) موجب کاهش تعریق می شود، این احتمال وجود دارد که خطر گرمازدگی افزایش یابد. بنابراین از وقت گذرانی در هوای گرم،سونا یا سایر فعالیت های شدید خودداری کنید.
ممکن است افراد مسن نسبت به عوارض جانبی هیوسین به ویژه گیجی، خواب آلودگی، هیجان غیرمعمول، یبوست و مشکل در ادرار کردن حساس تر باشند، گیجی و خواب آلودگی خطر از دست دادن تعادل در سالمندان را افزایش می دهد. کودکان نیز نسبت به اثرات هیوسین حساسیت بیشتری دارند.
عوارض جانبی در مصرف هیوسین (Hyoscine)
همه افرادی که از هیوسین استفاده می کنند دچار عوارض جانبی نمی شوند؛ اما موارد زیر از عوارض جانبی هیوسین هستند :
-
سرگیجه
-
خواب آلودگی
-
تاری دید
-
خشکی دهان
-
سردرد
-
مشکل خواب
-
یبوست
-
گرگرفتگی
-
خشکی پوست
-
کاهش تعریق
اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
توصیه می شود که برای تسکین خشکی دهان ناشی از مصرف هیوسین، آب نبات سفت (بدون قند) یا چیپس یخ بمکید، آدامس (بدون قند) بجوید و آب بنوشید .
برخی از عوارض جانبی می توانند جدی باشند و در صورت بروز هر کدام از این عوارض، از جمله موارد زیر، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
-
تغییرات روحی یا روانی (مانند گیجی، هیجان غیرعادی)
-
ضربان قلب سریع
-
ضربان قلب نامنظم
-
مشکل در ادرار کردن
-
کاهش توانایی جنسی
-
از دست دادن هماهنگی
-
مشکل در صحبت کردن
-
استفراغ
-
درد
-
تورم
-
قرمزی چشم
-
تغییر در بینایی (مانند دیدن رنگین کمان در اطراف نور در شب)
واکنش آلرژیک بسیار جدی به هیوسین نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله: بثورات پوستی، خارش یا تورم (مخصوصاً در صورت، زبان یا گلو)، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
این مقاله به بررسی تمام عوارض جانبی احتمالی هیوسین نمی پردازد، لذا اگر متوجه اثرات دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک یا داروساز تماس بگیرید.
فراموشی و مصرف بیش از حد هیوسین
اگر یک نوبت از مصرف هیوسین را فراموش کردید به محض یادآوری آنرا مصرف کنید. اما اگر زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و از دوبرابر کردن دوز بعدی به جهت جبران دوز فراموش شده، اجتناب کنید.
اگر کسی با مصرف بیش از حد هیوسین دچار بحرانهای پزشکی مانند غش، مشکل تنفسی و شرایط اورژانسی شد بلافاصله با مرکز 115 تماس بگیرید یا وی را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال دهید.
نحوه نگهداری از هیوسین
برندهای مختلف هیوسین نیاز به نگهداری متفاوتی دارند، برای آگاهی از شرایط نگهداری هر برند، بروشور محصول مصرفی خود را بخوانید. تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
اگر تاریخ مصرف هیوسین مصرفی شما به پایان رسیده یا دوره درمان شما کامل شده است، باقیمانده دارو را در توالت یا چاه فاضلاب تخلیه نکنید.
تایید شده توسط داروبین
