سرم قندی نمکی (دکستروز سدیم کلراید)

داروی ترکیبی دکستروز و کلرید سدیم  یا سرم قندی نمکی، برای تامین آب و الکترولیت بدن مورد استفاده قرار میگیرد. دوز این دارو معمولا بصورت یک سوم دکستروز و دو سوم کلرید سدیم میباشد ترکیب قند یا گلوکوز و نیز سدیم کلرید یا همان نمک علت نام گذاری این محصول به سرم قندی نمکی است. عوارض این دارو در برخی از بیماران با زمینه خاص مشاهده شده است بنابراین متخصص حتما باید شرح حال شما و نیز سابقه بیماری شما را بصورت کامل در اختیار داشته باشد. تداخلات دارویی با سرم قندی نمکی یا سرم دکستروز کلرید سدیم در این متن آمده است به یاد داشته باشید که این تداخلات لیست کامل تداخلات دارویی نیست و حتما در هنگام مصرف این سرم لیست کاملی از داروهایی را که مصرف میکنید در اختیار پزشک و متخصص قرار دهید.

سرم دکستروز و سدیم کلرید برای چیست؟

در پاسخ به سوال سرم قندی نمکی برای چیست: باید گفت که، سرم قندی نمکی، حاوی مواد مغذی و الکترولیت ها است که بیشتر برای کاهش عوارض مسمومیت ها، تامین الکترولیت بدن، تامین کم آبی و بهبود شرایط خاص و بیماری های دیگر مورد استفاده قرار میگیرد.

سرم  دکستروز و کلرید سدیم، استریل و فاقد التهاب و تب هستند. آنها محلولهای تزریقی با حجم زیاد حاوی 5 گرم در 100 میلی لیتر دکستروز مونوهیدرات و 0.9 گرم در هر 100 میلی لیتر سدیم کلرید در آب تزریقی هستند که برای تزریق داخل وریدی در نظر گرفته شده است.

ظرف منعطف از یک فیلم غیرپلاستیک با فرمول خاص حاوی پلی پروپیلن و الاستومرهای ترموپلاستیک (کیسه فریفلکس) ساخته شده است. مقدار آبی که از ظرف به داخل روکش نفوذ می کند برای تأثیر قابل توجهی روی محلول کافی نیست. محلول‌هایی که در تماس با ظرف انعطاف‌پذیر هستند می‌توانند برخی از اجزای شیمیایی ظرف را در مقادیر بسیار کم در مدت زمان انقضا خارج کنند. مناسب بودن مواد ظرف با آزمایشات روی حیوانات بر اساس آزمایشات بیولوژیکی USP برای ظروف پلاستیکی تایید شده است.

نحوه استفاده از سرم قندی نمکی

میزان تزریق دوز، به سن، وزن و وضعیت بالینی بیمار بستگی دارد.

محلول‌های داخل وریدی حاوی دکستروز - کلرید سدیم برای تکمیل مایعات تزریقی، حداقل کالری کربوهیدرات و کلرید سدیم بر اساس شرایط بالینی بیمار توصیه می‌شوند.

موارد احتیاطی در مصرف دکستروز - سدیم کلرید

ارزیابی بالینی و تعیین‌های دوره‌ای آزمایشگاهی برای نظارت بر تغییرات تعادل مایعات، غلظت الکترولیت‌ها و تعادل اسید-باز در طول درمان طولانی‌مدت تزریقی یا هر زمان که وضعیت بیمار چنین ارزیابی را ایجاب کند، ضروری است.

محلول های حاوی دکستروز در بیماران مبتلا به دیابت شیرین تحت بالینی یا آشکار باید با احتیاط استفاده شود.

در تجویز مایعات تزریقی، به ویژه مایعات حاوی یون سدیم به بیمارانی که کورتیکواستروئیدها یا کورتیکوتروپین دریافت می کنند، باید احتیاط کرد.

این دارو را مصرف نکنید مگر اینکه محلول شفاف باشد و ظرف آسیب ندیده باشد. قسمت استفاده نشده را دور بریزید.

استفاده در کودکان ایمنی و اثربخشی در جمعیت کودکان بر اساس شباهت شرایط بالینی جمعیت کودکان و بزرگسالان است. در نوزادان یا نوزادان بسیار کوچک، حجم مایع ممکن است بر تعادل مایعات و الکترولیت ها تأثیر بگذارد.

هنگامی که دکستروز برای بیماران اطفال، به ویژه نوزادان و نوزادان کم وزن هنگام تولد تجویز می شود، نظارت مکرر بر غلظت گلوکز سرم ضروری است.

در نوزادان با وزن کم هنگام تولد، تزریق زیاد یا سریع دکستروز ممکن است منجر به افزایش اسمولالیته سرم و خونریزی داخل مغزی احتمالی شود.

انتخاب دوز برای یک بیمار مسن باید با احتیاط انجام شود، معمولاً از انتهای پایین محدوده دوز شروع می شود، که منعکس کننده دفعات بیشتر کاهش عملکرد کبدی، کلیوی یا قلبی و بیماری های همزمان یا سایر درمان های دارویی است. یون های سدیم به طور قابل توجهی از طریق کلیه دفع می شوند و خطر واکنش های سمی ممکن است در بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کلیوی بیشتر باشد. از آنجایی که در بیماران مسن احتمال کاهش عملکرد کلیوی بیشتر است، در انتخاب دوز باید دقت شود و ممکن است نظارت بر عملکرد کلیه مفید باشد.

عوارض جانبی سرم قندی نمکی

محلول‌های حاوی یون‌های سدیم یا نمکی در بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب، نارسایی شدید کلیه و در حالت‌های بالینی که ادم همراه با احتباس سدیم وجود دارد، باید با احتیاط فراوان استفاده شوند.

مصرف بیش از حد محلول های بدون پتاسیم ممکن است منجر به هیپوکالمی قابل توجهی شود. تجویز محلول های حاوی یون سدیم در بیماران با کاهش عملکرد کلیه، منجر به احتباس سدیم می شود.

تجویز داخل وریدی این محلول ها باعث اضافه بار مایعات یا املاح می شود که منجر به رقیق شدن غلظت الکترولیت های سرم، هیدراتاسیون بیش از حد، حالت های احتقانی یا ادم ریوی می شود.

خطر حالات رقیق شدن نسبت معکوس با غلظت الکترولیت محلول های تزریقی دارد. خطر اضافه بار املاح که باعث ایجاد حالت های احتقانی با ادم محیطی و ریوی می شود، با غلظت الکترولیت این محلول ها رابطه مستقیم دارد.

واکنش آلرژیک بسیار جدی از عوارض سرم دکستروز و سدیم کلراید است که در موارد نادر رخ می دهد. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، مانند: بثورات پوستی، خارش یا تورم (به ویژه در صورت، زبان، گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

این لیست کاملی از عوارض سرم قندی نمکی نیست. اگر متوجه عوارض جانبی دیگری شدید که در بالا ذکر نشده است، با پزشک خود تماس بگیرید.

فراموشی و مصرف بیش از حد سرم قندی نمکی

اگر کسی با مصرف بیش از حد دارو دچار بحرانهای پزشکی مانند غش، مشکل تنفسی و شرایط اورژانسی شد بلافاصله با مرکز 115 تماس بگیرید یا وی را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال دهید.

اگر یک نوبت دز مصرف دارو را فراموش کردید به محض یادآوری آنرا مصرف کنید. اما اگر نزدیک به نوبت بعد بود، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و دیگر مصرف نکنید. هر گونه دوز یا مقدار نوبت بعدی را در صورت فراموشی دو برابر نکنید.

شرایط نگهداری از سرم یک سوم دو سوم

برندهای مختلف این دارو نیازهای نگهداری متفاوتی دارند. بسته محصول را برای دستورالعمل های نحوه نگهداری نام تجاری خود بررسی کنید یا از داروساز خود بپرسید. تمام داروها را از کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.

داروها را داخل توالت یا در زهکشی نریزید مگر اینکه مجاز باشد. این محصول را زمانی که تاریخ مصرف آن تمام شده یا دیگر مورد نیاز نیست، به درستی دور بریزید.