ویتامین ای

موارد مصرف و اثرگذاری ویتامین E

ویتامین E یک ویتامین مهم و یک آنتی‌اکسیدان است که برای عملکرد صحیح بسیاری از اندام‌ها لازم است. این ویتامین به صورت طبیعی در محصولاتی مانند روغن گیاهی، غلات، گوشت، مرغ، تخم‌مرغ و میوه‌جات یافت می‌شود و به (آرآرآر-آلفا-توکوفرول) مشهور است. ویتامین ای طبیعی با نوع مصنوعی آن که در مکمل ها یافت می‌شود (all-rac-alpha-tocopherol) متفاوت است.

ویتامین ای برای درمان نارسایی ویتامین ای (Vitamin E) که یک بیماری نادر است و می‌تواند برخی از افراد دارای برخی اختلالات ژنتیکی و نوزادان زودرس با وزن بسیار پایین را درگیر کند. این ویتامین همچنین، برای بسیاری از بیماری‌های دیگر نیز استفاده می‌شود اما، در مورد کارایی این موارد، شواهد علمی کافی وجود ندارد.

مصرف ویتامین ای برای موارد زیر مفید است:

• آتاکسی ناشی از کمبود ویتامین ای یا AVED (یک بیماری وراثتی که توانایی حرکتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد): مصرف خوراکی این دارو برای درمان مشکل کمبود ویتامین ای مفید است.
• کمبود ویتامین ای: مصرف خوراکی ویتامین ای برای پیشگیری و درمان کمبود ویتامین ای مفید است.

علاوه بر موارد فوق، ممکن است ویتامین ای برای موارد زیر نیز مفید باشد:

• آلزایمر: احتمالا، مصرف خوراکی مکمل ویتامین E (Vitamin E)، در پیشگیری از آلزایمر مفید نباشد. اما، افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، با مصرف این دارو به همراه برخی داروهای ضد آلزایمر، می‌توانند سرعت زوال حافظه را کم کنند.
• تالاسمی بتا (یک اختلال خونی که میزان پروتئین هموگلوبین را در خون کاهش می‌دهد): شکل خوراکی این دارو ممکن است برای کودکان مبتلا به تالاسمی بتا مفید باشد.
• گرفتگی‌های قاعدگی: مصرف خوراکی ویتامین ای دو روز قبل از شروع خونریزی و سه روز بعد از آن، ممکن است درد و خونریزی را کاهش دهد.
• کمبود G6PD (یک اختلال وراثتی که در نتیجه استرس موجب تجزیه گلبول‌های قرمز می‌شود): مصرف این دارو به صورت خوراکی، به تنهایی یا همراه با سلنیوم ممکن است برای این بیماری مفید باشد.
• خونریزی جمجمه: شکل خوراکی این دارو ممکن است  برای کاهش خطر خونریزی جمچمه در نوزادان زودرس مفید باشد.
• خونریزی حفره مغز . مصرف خوراکی ویتامین ای به نوزادان زودرس می‌تواند خطر خونریزی مغزی را کاهش بدهد. اما مصرف مقادیر زیاد آن می‌تواند خطر عفونت خونی شدید (سپسیس) را در این افراد افزایش بدهد.
• کاهش اثر نیترات‌درمانی در موارد مصرف زیاده از حد نیترات (مقاومت به نیترات). مصرف خوراکی ویتامین ای به صورت روزانه می‌تواند به پیشگیری از مقاومت به نیترات کمک کند.
• تورم (التهاب) و تجمع چربی در کبد در افرادی که الکل کم مصرف می‌کنند یا اصلا مصرف نمی‌کنند (استیتوهپاتیت غیر الکلی). مصرف روزانه ویتامین ای خوراکی به نظر می‌رسد که التهاب و نشانه‌های کبدی این بیماری را در بالغین و کودکان بهبود بخشد.
• سندروم پیش‌قاعدگی. مصرف خوراکی ویتامین ای به نظر می‌رسد که اضطراب، گرسنگی و افسردگی را در برخی از افراد مبتلا به سندروم پیش‌قاعدگی کاهش می‌دهد.
• یک اختلال حرکتی که اغلب در نتیجه داروهای آنتی سایکوتیک ایجاد می‌شود (تاردیو دیسکینزی). به نظر می‌رسد که مصرف خوراکی ویتامین ای علائم این بیماری را بهبود می‌بخشد.

برخی افراد تصور می کنند که ویتامین ای (Vitamin E) برای موارد دیگری نیز مفید است. موارد زیر برخی مشکلاتی هستند که ویتامین ای در آنها تاثیری ندارد:

• زوال سنی ماکولا یا AMD (یک بیماری چشمی که موجب نابینایی در افراد مسن می‌گردد): مصرف خوراکی این دارو به تنهایی یا همراه با سایر آنتی‌اکسیدان‌ها برای پیشگیری یا درمان این بیماری مفید نمی‌باشد.
• بیماری لو گریگ (اسکلروز جانبی آمیوتروفیک یا ALS): مصرف خوراکی ویتامین ای (آلفا-توکوفرول) همراه با درمان متداول تاثیری در عمکرد یا نرخ بقا در افراد مبتلا به ALS ندارد.
• درد قفسه سینه (آنژین): مصرف خوراکی این دارو ممکن است که تاثیراتی بر عملکرد عروق داشته باشد، اما به نظر نمی‌رسد که موجب کاهش درد قفسه سینه بشود.
• تصلب شراین: مصرف خوراکی ویتامین ای (آرآرآر-آلفا-توکوفرول)، موجب کاهش تصلب شراین نمی شود.
• اگزما: شکل خوراکی این دارو به تنهایی یا همراه با سلنیوم، به بهبود علائم اگزما کمک نمی‌کند.
• سرخی در افرادی که مورد درمان سرطان پستان قرار گرفته‌اند: مصرف خوراکی ویتامین ای (Vitamin E) موجب کاهش سرخی نمی‌شود.
• دیسپلازی برونکوپولمیناری (یک بیماری ریوی که نوزادان را درگیر می‌کنند): مصرف خوراکی ویتامین ای به نظر می‌رسد که احتمال بروز این بیماری را کاهش نمی‌دهد.
• آب مرواید: شکل خوراکی این دارو موجب پیشگیری از آب مروارید نمی‌شود.
• آسیب عصبی در دست و پا ناشی از درمان سرطان: مصرف ویتامین ای بعد و قبل از مصرف برخی از داروهای سرطان خطر بروز آسیب عصبی را کاهش نمی‌دهد.
• سرطان راست روده یا روده بزرگ: مصرف خوراکی ویتامین ای خطر بروز سرطان راست روده یا روده بزرگ را کاهش نمی دهد.
• نارسایی قلبی و آب آوردن بدن (نارسایی احتقانی قلب یا CHF): مصرف این دارو برای ۱۲ هفته، عملکرد قلبی را در افراد مبتلا به این بیماری بهبود نمی‌دهد. همچنین موجب پیشگیری از این بیماری هم نمی شود.
• سرطان سر و گردن: مصرف روزانه ویتامین ای، خطر بازگشت سرطان سر و گردن را کاهش نمی دهد. در حقیقت ممکن است که این خطر را افزایش بدهد. افراد مبتلا به این سرطان باید از مصرف بیش از 400 واحد مکمل ویتامین ای خودداری کنند.
• فشار خون بالا: به نظر می رسد که مصرف خوراکی ویتامین ای، فشار خون را در افرادی که در حال مصرف داروی فشار خون هستند، کاهش نیم دهد.
• وزن کمتر از صدک ۱۰ام در نوزادان، به دلیل فقر تغذیه: مصرف خوراکی ویتامین ای (Vitamin E) در طول بارداری خطر بروز این مشکل را کاهش نمی‌دهد.
• بیمای کبدی: مصرف این دارو خطر ازدست دادن جان ناشی از بیماری کبدی را کاهش نمی‌دهد.
• آفت ناشی از استعمال دخانیات (لئوکولاکی دهانی): مصرف این دارو تا ۷ سال، خطر بروز آفت در مردان سیگاری را کاهش نمی‌شود.
• پوکی استخوان: این دارو، درد یا گرفتگی افراد مبتلا به پوکی استخوان را کاهش نمی‌دهد. همچنین به نظر می‌رسد که مانع از تشدید بیماری نیز نمی‌گردد.
• سرطان پانکراس: مصرف خوراکی ویتامین ای به تنهایی یا همراه با سایر آنتی‌اکسیدان‌ها مانند بتاکاروتن و ویتامین سی، خطر بروز سرطان پانکراس را کاهش نمی‌دهد.
• پارکینسون: این ویتامین موجب کاهش یا پیشگیری از تشدید علائم بیماری نمی‌شود.
• نوعی سرطان گلو (سرطان حنجره): این دارو خطر بروز سرطان دهان یا حنجره را در افراد دیابتی کاهش نمی‌دهد.
• این دارو خطر افزایش فشار خون بارداری در افراد مبتلا به پیش‌اکلامپسی (یک مشکل بارداری که موجب افزایش فشار خون و وجود پروتئین در ادرار می‌شود) را کاهش نمی‌دهد.
• زایمان زودرس: مصرف این ویتامین در طول بارداری، خطر زایمان زودرس را کاهش نمی‌دهد.
• سرطان پروستات: مصرف خوراکی ویتامین ای خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش نمی‌دهد. حتی ممکن است که در برخی افراد این خطر را افزایش نیز بدهد.
• عفونت مجاری تنفسی: این دارو به پیشگیری از عفونت اندام‌های تنفسی و کاهش علائم آن کمکی نمی‌کند.
• یک بیماری چشمی ارثی که باعث تاری دید در شب و از دست دادن دید جنبی می‌شود (رتینیت پیگمنتوزا): مصرف خوراکی ویتامین ای، شدت این بیماری را کاهش نداده و حتی ممکن است شدت آن را افزایش بدهد.
• زخم: استفاده از پچ ویتامین ای بر روی پوست، زخم بعد از جراحی را کاهش نمی‌دهد.
• مرده‌زایی: مصرف خوراکی ویتامین ای (Vitamin E) در طول بارداری خطر مرده‌زایی را کاهش نمی‌دهد.

ویتامین ای به احتمال زیاد برای موارد زیر مفید نیست:

• سرطان پستان: افزایش دریافت غذایی ویتامین ای یا مصرف مکمل آن، خطر بروز سرطان پستان را کاهش نمی‌دهد.
• سرطان: این ویتامین خطر بروز سرطان را کاهش نمی‌دهد.
• بیماری قلبی: مصرف خوراکی ویتامین ای موجب پیشگیری از بیماری قلبی در افراد سالم یا در خطر نمی‌گردد. همچنین به نظر می‌رسد که موجب پیشگیری از سکته یا حمله قلبی در افراد مبتلا به بیماری قلبی نیز نمی‌گردد.
• مرگ نوزاد در رحم یا نوزاد زودرس. مصرف خوراکی ویتامین ای برای نوزادان زودرس به نظر می‌رسد که خطر مرگ را کاهش نمی‌دهد.
• نوعی بیماری خوش‌خیم (غیر سرطانی) ‌پستان (بیماری فیبروسیستیک پستان): مصرف خوراکی ویتامین ای برای ۲ تا ۳ ماه به درمان این بیماری کمک نمی‌کند.
• سرطان ریه: مصرف خوراکی ویتامین ای (Vitamin E) برای تا ۸ سال خطر بروز سرطان ریه را در مردان سیگاری کاهش نمی‌دهد.
• مرگ ناشی از بیماری: مصرف این ویتامین خطر مرگ ناشی از هیچ بیماری‌ای را کاهش نمی‌دهد.
• رشد و نمو نوزادان زودرس: این دارو موجب پیشگیری یا درمان کم‌خونی در نوزادان زودرس نمی‌شود.

علاوه بر موارد فوق، تمایل عمومی برای استفاده از ویتامین ای برای سایر مقاصد نیز وجود دارد. اما در این موارد نیز شواهد علمی کافی در مورد اثرگذاری این ویتامین وجود ندارد.

میزان مصرف ویتامین ای

ویتامین ای یک ماده مغذی مهم است. روغن‌های گیاهی، غلات، گوشت، مرغ، تخم‌مرغ و میوه‌ها و روغن دانه غلات منبع غنی از ویتامین ای هستند. میزان روزانه توصیه شده ویتامین ای طبیعی (آرآرآر-آلفا توکوفروا) برای افراد بالغ و زنان باردار ۱۵ میلی‌گرم (IU ۲۲) و در دوره شیردهی ۱۹ میلی‌گرم (IU ۲۸) است.

به یاد داشته باشید که میزان مصرف ویتامین ای طبیعی و مصنوعی متفاوت است. توصیه می شود میزان مصرف مناسب این دارو را از پزشک خود سوال کنید.

موارد احتیاطی در مصرف ویتامین ای

پیش از مصرف این دارو، درصورت حساسیت به آن یا سایر آلرژی ها، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین، پیش از مصرف، سابقه مشکلات پزشکی خود را با ایشان در میان بگذارید. به خصوص در موارد زیر:

• کودکان: مصرف متعادل ویتامین ای خوراکی برای کودکان احتمالا ایمن است. اما کودکان باید از مصرف بیشتر از اندازه خودداری کنند. نهایت مصرف مجاز این ویتامین برای کودکان ۱ تا ۳ سال،  ۳۰۰ واحد، برای کودکان ۴ تا ۸ سال، ۴۵۰ واحد، برای کودکان ۹ تا ۱۳ سال، ۹۰۰ واحد  و برای کودکان ۱۴ تا ۱۸ سال ۱۲۰۰ واحد می‌باشد.
• اختلالات خونریزی: ویتامین ای (Vitamin E) ممکن است باعث تشدید اختلالات خونریزی بشود. در صورتی که مبتلا به اختلالات خونریزی هستید، از مصرف مکمل‌های ویتامین ای خودداری کنید.
• بیماری قلبی: این ویتامین می‌تواند خطر از دست دادن جان، در افراد با سابقه بیماری قلبی را افزایش دهد. افرادی که سابقه بیماری قلبی دارند باید از مصرف بیشتر از IU ۴۰۰ ویتامین ای خودداری کنند.
• دیابت: ویتامین ای ممکن است خطر نارسایی قلبی را در افراد مبتلا به دیابت افزایش بدهد. افراد مبتلا به دیابت باید از مصرف بیشتر از IU ۴۰۰ ویتامین ای خودداری کنند.
• سرطان سر و گردن. این دارو می‌تواند احتمال بازگشت این سرطان را افزایش بدهد. بیشتر از IU ۴۰۰ در روز ویتامین ای مصرف نکنید.
• پوکی استخوان: گاهی اوقات افراد مبتلا به پوکی استخوان، برای تقویت استخوان‌ها اقدام به ورزش می‌کنند. مصرف ویتامین ای و سی همراه با ورزش ممکن است که تاثیر ورزش را کاهش بدهد.
• سرطان پروستات: ویتامین ای (Vitamin E) می‌تواند احتمال بروز سرطان پروستات را افزایش بدهد. تاثیر ویتامین ای بر افرادی که سرطان پروستات دارند، شناخته شده نیست. اما ممکن است که بیماری را تشدید کند.
• یک بیماری چشمی ارثی که باعث تاری دید در شب و از دست رفتن دید جانبی می‌شود (رتینیت پیگمنتوزا): IU ۴۰۰ all-rac-alpha-tocopherol (ویتامین ای سنتتیک) به نظر می‌رسد که سرعت نابینایی را در افراد مبتلا به این بیماری افزایش می‌دهد. اما مقادیر کمتر (IU ۳۰۰) ممکن است این تاثیر را نداشته باشد. اگر دچار این بیماری هستید بهتر است که از مصرف ویتامین ای خودداری کنید.
• سکته: این دارو می‌تواند احتمال مرگ در برخی از افراد دارای سابقه سکته افزایش بدهد. افراد دارای سابقه سکته باید از مصرف بیش از IU ۴۰۰ ویتامین ای در روز خودداری کنند.
• جراحی: ویتامین ای ممکن است که خطر خونریزی را در طول و بعد از جراحی افزایش بدهد. حداقل دو هفته پیش از جراحی از مصرف ویتامین ای خودداری کنید.

عوارض جانبی مصرف ویتامین E

مصرف مناسب این ویتامین عوارض جانبی خاصی نداشته و ایمن است. اما، در برخی موارد ممکن است باعث بروز عوارضی شود. درحالت عادی، مصرف کمتر از ۱۰۰۰ میلی‌گرم ویتامین E خوراکی در روز، برای اکثر افراد مفید است. این موضوع همچنین در مورد IU ۱۱۰۰ ویتامین ای سنتتیک (all-rac-alpha-tocopherol) یا IU ۱۵۰۰ ویتامین ای طبیعی (آرآرآر-آلفا-توکوفرول) نیز صادق است. اما، مصرف بیشتر از این مقدار، احتمال بروز عوارض جانبی مانند تهوع، خستگی شدید، سردرد و خونریزی را افزایش می دهد. مصرف روزانه این ویتامین، بیشتر از ۱۰۰۰ میلی‌گرم احتمالا ناایمن است.

افرادی که از ویتامین ای (Vitamin E)به صورت موضعی روی پوست استفاده می کنند، احتمالا با عوارض خاصی مواجه نمی شوند.

توجه داشته باشید که استنشاق محصولات حاوی ویتامین E بسیار مضر هستند. استفاده از سیگارهای الکترونیکی و سایر محصولات ویپینگ حاوی ویتامین E استات با آسیب جدی ریه در برخی افراد مرتبط است.