ایزوسورباید مونونیترات

ایزوسورباید مونونیترات (isosorbide mononitrate) از جمله داروهای قلبی-عروقی متعلق به خانواده داروهای وازودیلاتور و نیترات ها و نیتریت ها است که با شل کردن عضلات صاف شریان ها اثرات درمانی خود را اعمال می کند. این دارو به شکل قرص 10، 20، 40 و 60 میلی گرمی و کپسول 50میلی گرمی تولید شده و برای درمان آنژین صدری مزمن مورد استفاده قرار می گیرد. سردرد، سرگیجه، سبک شدن سر، تهوع و گرگرفتگی از شایع ترین عوارض جانبی این دارو به شمار می روند. تجویز این دارو در افراد دارای حساسیت به این دارو یا داروهای مشابه نظیر ایزوسورباید دینیترات و نیتروگلیسرین؛ و همچنین در بیماران دارای سابقه افت فشار خون با احتیاط انجام می گیرد. از مهمترین تداخلات این دارو می توان به آبامتاپیر، کانیواپتان، فوسیدیک اسید (سیستمیک)، ایدلالیسیب، مهارکننده‌های فسفودی استراز ۵، ریوسیگوات اشاره کرد.

موارد و نحوه مصرف ایزوسورباید مونونیترات

از داروی ایزوسوربید مونونیترات (isosorbide mononitrate) برای پیشگیری از درد سینه (آنژین) در افراد مبتلا به بیماری عروق کرونری استفاده می‌شود. این دارو یک داروی نیتراته است که با شل و گشاد کردن عروق خونی، جریان خون را به سمت قلب افزایش می‌دهد. این دارو برای درمان فوری درد سینه کاربرد ندارد و استفاده از آن پیش از فعالیت‌های فیزیکی (مانند ورزش،‌ رابطه جنسی) برای پیشگیری از درد سینه صحیح نیست. داروهای مناسب دیگری جهت استفاده در چنین موقعیت هایی موجود است که می توانید برای جزئیات بیشتر با پزشکتان مشورت کنید.

این دارو را به صورت خوراکی، بر اساس تجویز پزشک و معمولا ۲ بار در روز مصرف کنید. دوز اول دارو را بعد از بیدار شدن از خواب مصرف کرده و دوز بعدی را ۷ ساعت بعد استفاده کنید. مصرف این دارو در زمان معین، اهمیت ویژه‌ای دارد، لذا بدون هماهنگی با پزشک زمان مصرف دارو را تغییر ندهید.  

برای دریافت بیشترین اثرگذاری دارو را به صورت منظم مصرف کنید، می توانید جهت اجتناب از فراموشی آن را در زمان های مشخص استفاده کنید. بدون هماهنگی با پزشک مصرف این دارو را متوقف نکنید. قطع مصرف ناگهانی می‌تواند موجب تشدید برخی از بیماری‌ها شود، از این رو میزان مصرف این دارو به صورت تدریجی کاهش می یابد.

در موارد نادر ممکن است کارایی و عملکرد ایزوسورباید در طولانی مدت افت کرده و نیاز به تغییر دوز مصرفی وجود داشته باشد. لذا اگر از عملکرد دارو کاسته شده است (درد سینه افزایش پیدا کرده است) پزشک را مطلع کنید.

 موارد احتیاطی در مصرف ایزوسوربید مونونیترات

پیش از مصرف این دارو در صورت حساسیت به آن یا داروهای مشابه (مانند ایزوسوربید دینیترات، نیتروگلیسرین)؛ یا هر ماده غذایی یا دارویی دیگری، به پزشک اطلاع دهید. ممکن است برخی مواد سازنده این دارو باعث بروز حساسیت یا سایر مشکلات شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با داروساز صحبت کنید و سابقه پزشکی خود را به ویژه در مورد کاهش فشار خون به اطلاع پزشک برسانید.

ان دارو می تواند باعث بروز احساس گیجی ‌شود. الکل و ماریجوانا این وضعیت را تشدید می‌کنند. بنابراین توصیه می شود در انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند مانند رانندگی و کار با ماشین آلات احتیاط کرده و از مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر خودداری کنید.

پیش از انجام هرگونه عمل جراحی پزشک یا دندانپزشک را در جریان تمامی داروهای مصرفی خود (شامل داروهای نسخه‌ای، ‌بدون نسخه و محصولات گیاهی)‌ قرار دهید.

ممکن است که سالمندان نسبت به عوارض جانبی این دارو بخصوص سرگیجه و سبک شدن سر حساسیت بیشتری داشته باشند، این عوارض احتمال زمین‌ خوردن را افزایش می‌دهند و از این رو توصیه می شود مصرف ایزوسورباید مونونیترات (isosorbide mononitrate) در این رده سنی با احتیاط بیشتری همراه باشد.

 عوارض جانبی ایزوسورباید مونونیترات

برخی عوارض متداول مصرف این دارو عبارت‌اند از:

• سردرد
• سرگیجه
• سبک شدن سر
• تهوع
• گر گرفتگی

معمولا این عوارض با سازگار شدن بدن با دارو از بین می‌روند. اما اگر هر کدام از این عوارض بعد از مدتی تشدید شد و یا بهبود نیافت فورا به پزشک اطلاع دهید و به خاطر داشته باشید که از نظر پزشک فواید این دارو برای شما بیشتر از عوارض آن است و اغلب افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند با عوارض جانبی حادی روبرو نمی‌شوند.

غالبا ابتلا به سردرد در طول دوره درمان با این دارو نشان دهنده عملکرد صحیح داروست، اما ممکن است پزشکتان نوعی مسکن بدون نسخه (مانند استامینفون، آسپرین) برای تسکین سردرد تجویز کند. اگر سردرد ادامه‌دار یا تشدید شونده بود، فورا به پزشک اطلاع دهید و به منظور کاهش خطر سرگیجه و سبک شدن سر با احتیاط از جای خود بلند شوید.

در صورت بروز عوارض جانبی حاد زیر فورا پزشک را مطلع کنید:

• غش
• ضربان قلب شدید، نامنظم، تند

واکنش آلرژیک بسیار شدید به این دارو نادر است، با این حال در صورت بروز علائم حساسیت شدید فورا به پزشک مراجعه کنید:

• راش پوستی
• خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان، گلو)
• سرگیجه شدید
• تنگی نفس

این مقاله تمام عوارض جانبی احتمالی ایزوسورباید مونونیترات را پوشش نمی دهد، لذا در صورت مشاهده سایر عوارض جانبی با پزشک تماس بگیرید.

 فراموشی و مصرف بیش از حد ایزوسورباید مونونیترات

اگر مصرف یک نوبت از این دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید، اما اگر کمتر از ۲ ساعت تا نوبت بعدی مانده است، از مصرف نوبت فراموش شده صرف نظر کنید و نوبت بعدی را سر وقت مصرف کرده و میزان آن را دو برابر نکنید.

در صورتی که فردی دچار مسمومیت با این دارو شده است و عوارض حادی مانند بی‌هوشی یا تنگی نفس دارد با ۱۱۵ تماس بگیرید. در سایر موارد فورا به پزشک مراجعه کنید. سایر علائم اوردوز این دارو عبارت‌اند از:

• ضربان قلب کند
• مشکلات بینایی
• تهوع یا استفراغ شدید
• تعریق
• پوست سرد و مرطوب
• کبودی ناخن‌ها یا لب‌ها

 نکات مهم در مصرف ایزوسورباید مونونیترات

این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه یا توصیه به دیگران اکیدا خودداری کنید.

لازم است که در طول مصرف این دارو به منظور نظارت بر فرآیند درمان و بررسی عوارض جانبی برخی از تست‌های آزمایشگاهی (مانند فشار خون) به صورت دوره‌ای انجام شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه با پزشک مشورت کنید.

تغییرات سبک زندگی نظیر تغییر در رژیم غذایی، ورزش و عدم استعمال دخانیات به کارایی بهتر این دارو کمک می‌کند. پیشنهاد می شود در مورد تغییرات سبک زندگی مناسب خودتان با پزشک مشورت کنید.

شرایط نگهداری از ایزوسوربید مونونیترات

این دارو را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهدارید. تمامی داروها را از دسترس اطفال و حیوانات خانگی دور کنید.

هیچ دارویی را در فاضلاب تخلیه نکنید، اگر دوره مصرف داروی شما تمام شده و یا تاریخ مصرف آن به پایان رسید، باقیمانده دارو را به درستی دور بریزید.