برای مشاهده بیشتر به راست بکشید.

کوتریموکسازول آنتی بیوتیکی است که به صورت تزریقی یا خوراکی، برای درمان انواع عفونت های باکتریایی تجویز می شود. این دارو برای سنین متفاوت، در دوزهای مختلف تولید شده است که مهم ترین دوز آن، کوتریموکسازول 80/400 است. در این مطلب به بررسی داروی کوتریموکسازول پرداخته و عوارض و تداخلات آن را توضیح می دهیم.

 

کوتریموکسازول ۴۰۰/۸۰ برای چیست؟

کوتریموکسازول یک آنتی بیوتیک است که از دو داروی سولفامتوکسازول و تری متوپریم در دوزهای مختلف تشکیل شده است. این دارو ازطریق توقف رشد باکتری و قارچ های عامل پنومنی، برای درمان عفونت های مختلفی تجویز می شود که عبارت است از:

  • پنومونی
  • عفونت مجاری ادراری
  • توکسوپلاسموزیس در بیماران مبتلا به ایدز
  • برونشیت مزمن بخصوص در افراد با سیستم ایمنی ضعیف
  • اسهال مسافران

این دارو در اشکال و دوزهای مختلفی تولید شده است که عبارت است از:

  • قرص کوتریموکسازول اطفال 20/100
  • قرص کوتریموکسازول بزرگسالان 80/400
  • قرص کوتریموکسازول بزرگسالان 160/800
  • سوسپانسیون کوتریموکسازول 40/200
  • آمپول کوتریموکسازول 80/400

نحوه مصرف آنتی بیوتیک کوتریموکسازول  (Co-trimoxazole)

پیش از شروع مصرف یا خرید مجدد این دارو، بروشور آن را مطالعه کرده و اگر سوالی داشتید، از پزشک یا مسئول داروخانه بپرسید. توجه داشته باشید که برای اثربخشی بهتر داروهای آنتی بیوتیک، باید آنها را به طور منظم و در ساعات مشخص مصرف نمایید.

معمولا پزشکان، میزان دوز و شکل داروی کوتریموکسازول را براساس بیماری، وزن بیمار و پاسخ به درمان مشخص می کنند. اگر پزشک برای شما آمپول کوتریموکسازول را تجویز کرده است، باید به صورت وریدی، در طول 60 تا 90 دقیقه، از طریق انفوزیون(چکانش) تزریق شود. از تزریق داروی ضد عفونت کوتریموکسازول به صورت عضلانی جداً خودداری نمایید.

ازآنجایی که تزریق یک عمل بسیار حساس است، لطفا درصورتیکه علم تزریق را ندارید، درخانه انجام ندهید و حتما به متخصص مراجعه کنید. در زمان مصرف داروی تزریقی  کوتریموکسازول، در صورت وجود هرگونه ذرات خارجی، تغییر رنگ یا عدم یکنواختی در دارو،  از مصرف آن خودداری نمایید و  همچنین پس از مصرف آن، برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه حتماً مقدار زیادی مایعات مصرف کنید.

درصورتیکه پزشک شکل خوراکی کوتریموکسازول ازجمله قرص و سوسپانسیون را برای شما تجویز کرده است، میزان و مدت زمان مصرف آن باید توسط پزشک مشخص شود. توجه داشته باشید که برای اثربخشی بیشتر داروهای آنتی بیوتیک، باید آنها را به صورت منظم و سر وقت مصرف کرد. داروی کوتریموکسازول را تا قبل  از زمان توصیه شده توسط پزشک قطع نکنید؛ زیرا، متوقف کردن مصرف دارو ممکن است سبب بازگشت عفونت گردد. همچنین در صورت وخیم تر شدن علائم بیماری، سریعا به پزشک خود اطلاع دهید.

 

موارد احتیاطی در مصرف کوتریموکسازول 

پیش از تزریق داروی کوتریموکسازول، وجود هرگونه حساسیت دارویی، بخصوص در مورد داروهای سولفونامیدی، تری متوپریم را به پزشک داروساز  اطلاع دهید. چرا که ممکن است وجود برخی ترکیبات شیمیایی در داروی  کوتریموکسازول موجب بروز واکنش های آلرژیک در فرد گردد.

همچنین در صورت داشتن هرگونه سابقه بیماری ازجمله موارد زیر، باید با پزشک خود مشورت نمایید.

  •  بیماری های کلیوی
  •  مشکلات کبدی
  •  اختلالات خونی مثل: آنمی، فقر آهن یا فولیک اسید
  •  کاهش یا سرکوب فعالیت مغز استخوان به دلایل مختلف
  •  حساسیت و آلرژی های شدید
  •  آسم
  •  اختلالات متابولیسمی مثل: کمبود G6PD، کم کاری تیروئید
  •  کمبود یا فراوانی بیش از حد مواد معدنی

 

تزریق داروی ضد عفونت  کوتریموکسازول باعث کاهش اثربخشی واکسن هایی می شود که از نوع زنده ضعیف شده هستند؛ مانند واکسن تیفوئید، به همین جهت، در صورتی که قصد تزریق چنین واکسن هایی را دارید، پیش از تزریق داروی کوتریموکسازول (Co-trimoxazole) در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.

مصرف داروی ضد عفونت کوتریموکسازول باعث افزایش حساسیت به نور خورشید می شود و به همین جهت پس از مصرف آن باید تا جای ممکن در معرض نور خورشید و اشعه UV قرار نگیرید و همچنین از کرم های ضد آفتاب و پوشش مناسب استفاده نمایید. در صورت بروز هرگونه علائم ناشی از آفتاب سوختگی، تاول یا قرمزی  شدید پوست به پزشک مراجعه نمایید.

مصرف داروی کوتریموکسازول(Co-trimoxazole) به هیچ عنوان در نوزادان کمتر از دو ماه مجاز نیست؛ چرا که موجب عوارض جدی خواهد شد. همچنین برای افراد مسن نیز می  تواند باعث ایجاد واکنش های پوستی، اختلالات خونی و هایپرکالمی ( پتاسیم بالای سطح خون ) شود.

همچنین در بیماران مبتلا به ایدز نیز می تواند باعث عوارضی چون مشکلات پوستی، تب و اختلالات خونی گردد. در بیماران مبتلا به دیابت به دلیل اینکه داروی کوتریموکسازول  سطح قند خون بدن را تحت تاثیر قرار می دهد، باید به صورت مرتب میزان قند خون اندازه گیری شود و در صورت مشاهده هر علامتی که  نشانه افت قند خون باشد، سریعاً باید به پزشک مراجعه شود.

فراموش نکنید که در تمامی اعمال جراحی یا اقدامات دندانپزشکی باید داروهای مصرفی خود که شامل داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه، مکمل ها و محصولات گیاهی می شوند را به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.

توجه داشته باشید که هیچ دارویی را در موارد مشابه بدون تجویز پزشک استفاده نکرده و به دیگران نیز توصیه نکنید. در صورت استفاده طولانی مدت از داروی تزریقی کوتریموکسازول (Co-trimoxazole) باید در فواصل زمانی مشخص، تست های آزمایشگاهی از قبیل: سطح پتاسیم، عملکرد کلیوی و سنجش شمار سلول ها را انجام دهید و در مورد نتایج آنها با پزشک خود مشورت نمایید.

مصرف داروی کوتریموکسازول(Co-trimoxazole) ممکن است روی برخی از نتایج آزمایشگاهی اثرگذار باشد؛ به همین دلیل باید در زمان انجام تست های آزمایشگاهی پرسنل آزمایشگاه را از مصرف  آن آگاه سازید.

عوارض جانبی در مصرف داروی کوتریموکسازول

توجه داشته باشید، زمانی که داروی کوتریموکسازول برای شما تجویز می شود، میزان فواید آن نسبت به عوارض جانبی احتمالی که برای بدن دارد، بسیار بیشتر خواهد بود. از مهمترین عوارض شایع و البته گذرایی که در اثر داروی کوتریموکسازول ممکن است در شخص بیمار بروز پیدا کند، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
  • تهوع و استفراغ
  • اسهال
  • کاهش اشتها
  • سردرد و سرگیجه
  • درد، قرمزی و تورم  در محل تزریق
  • خارش
البته ممکن است تزریق داروی کوتریموکسازول موجب بروز عوارض جدی تری از جمله موارد زیر شود که در صورت بروز هر کدام از آنها باید به پزشک مراجعه نمود:
  • ضعف عضلانی و درد مفاصل
  • خواب آلودگی شدید
  • اختلالات روحی و روانی
  • سردرد مداوم
  • سفتی گردن
  • تشنج
  • ضربان قلب آهسته یا نامنظم
  • مشکلات کلیوی (کاهش حجم ادرار، خون در ادرار و...)
  • علائم افت قند خون (تعریق شدید، لرز، ضربان قلب تند و سریع، گرسنگی شدید، تاری دید، سرگیجه و سوزن سوزن شدن دست و پا)
علاوه بر  این موارد، ممکن است که عوارض بسیار نادری نیز در اثر تزریق داروی کوتریموکسازول (Co-trimoxazole) بروز پیدا کند که در صورت مشاهده آنها، باید  سریعا به  پزشک مراجعه نمود. برخی از این عوارض عبارتند از:
  • علائم واکنش های آلرژیک (بثورات جلدی، تورم در زبان و گلو، سرگیجه های شدید و اختلالات تنفسی)
  • تب و گلودرد مداوم
  • تورم غدد لنفاوی
  • درگیری های شدید پوستی مثل سندرم استیون-جانسون
  • آگرانولوسيتوز، آنمی آپلاستیک
  • خونریزی و کبودی های آسان
  • رنگ پریدگی
  • سرفه مداوم و مشکلات تنفسی
  • اختلالات کبدی (زرد شدن پوست و چشم ها، تهوع و استفراغ مداوم، خستگی غیر معمول، تیره شدن ادرار)
 
تزریق داروی کوتریموکسازول(Co-trimoxazole) در  اندک مواردی ممکن است باعث بروز یک مشکل شدید روده ای شود که عامل آن نوعی باکتری به نام C.difficile می باشد که ممکن است در زمان استفاده از دارو یا حتی هفته ها پس از پایان درمان خود را نشان دهد. 
 
در صورتی که یکی از نشانه های زیر را داشتید بلافاصله به پزشک اطلاع دهید:
  • اسهال بدون توقف
  • درد و گرفتگی شکم یا معده
  • وجود خون یا مخاط در مدفوع
توجه: در چنین شرایطی از داروهای ضد اسهال استفاده نکنید؛ چرا که موجب افزایش علائم خواهد شد. همچنین مصرف کوتریموکسازول به مدت طولانی یا به دفعات زیاد، ممکن است باعث برفک دهانی یا عفونت های قارچی جدید گردد. در صورت مشاهده لکه های سفید در دهان، تغییر در ترشحات واژن یا سایر علائم به پزشک خود اطلاع دهید.
 
عوارض جانبی  که در این مطلب بیان شده است حاوی تمامی عوارضی که ممکن است در اثر مصرف داروی ضد عفونت کوتریموکسازول (Co-trimoxazole) در بدن ایجاد شود نیست. به همین دلیل در صورت وجود هر گونه نشانه غیر طبیعی پس از مصرف این دارو حتماً با پزشک خود مشورت نمایید.

 

مطالب مرتبط
قرص مترونیدازول برای جوش صورت
مترونیدازول و جوش صورت
تاثیر قرص مترونیدازول برای جوش صورت مترونیدازول یک آنتی بیوتیک با اثربخشی ثابت در برابر باکتری های بی هوازی است که می تواند برای درما...
مترونیدازول برای بواسیر
مترونیدازول برای بواسیر
نقش قرص مترونیدازول در درمان بواسیر نکته بسیار مهم در درمان بواسیر با مترونیدازول این موضوع است که در واقع مترونیدازول درمان بواسیر ن...
مترونیدازول برای عفونت مردان
مترونیدازول برای عفونت مردان
شروع درمان با مترونیدازول برای عفونت مردان قبل از آنکه از مترونیدازول یا هر آنتی بیوتیک دیگر برای عفونت دستگاه تناسلی در مردان استفاد...
تداخل دارویی با :
مصرف در زمان بارداری:

مصرف داروی کوتریموکسازول در دوران بارداری و شیردهی

در شرایطی که فرد باردار بوده یا قصد بارداری دارد، باید قبل از تزریق کوتریموکسازول (Co-trimoxazole)حتماً با پزشک خود در مورد مزایا و عوارض مصرف آن مشورت نماید؛ زیرا، مصرف سولفامتوکسازول و تری متوپریم، می ‌تواند برای جنین در شکم مادر عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد. در صورتی که در زمان مصرف این دارو باردار شدید باید بلافاصله به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
همچنین با توجه به انتقال داروی کوتریموکسازول به شیر مادر، توصیه می‌شود که در زمان شیردهی به نوزادان نارس  یا دارای بیماری هایی مثل یرقان، کمبود G6PD و بالا بودن سطح بیلی روبین خون، از مصرف آن خودداری شود.
 
 
 

فراموشی و مصرف بیش از حد داروی کوتریموکسازول(Co-trimoxazole)

یکی از مهمترین نکات در اثربخشی داروهای آنتی بیوتیک، نظم در استفاده از آنهاست. در صورتی که  یک دوز از داروی کوتریموکسازول(Co-trimoxazole) را فراموش کردید، باید به پزشک خود اطلاع دهید تا  ادامه روند مصرف دارو را برای شما مشخص نماید. هیچگاه در صورت فراموشی یک دوز دارو، میزان مصرفی دوز بعد را دو برابر نکنید.
در صورت مصرف بیش از حد داروی  ضد عفونت کوتریموکسازول و بروز علائمی مثل غش یا مشکلات تنفسی باید بلافاصله با اورژانس تماس گرفت یا به نزدیکترین مراکز درمانی مراجعه نمود.
 علائمی که ممکن است در اثر مصرف بیش از اندازه یا اوردوز کوتریموکسازول(Co-trimoxazole) در فرد بیمار ایجاد شود عبارتند از:
  • تهوع
  • اسهال و استفراغ شدید
  • سرگیجه و خواب آلودگی شدید
  • تغییرات خلقی و روانی
 

نحوه نگهداری از داروی کوتریموکسازول

در نگهداری داروی ضد عفونت کوتریموکسازول، حتماً راهنمای اطلاعاتی همراه دارو را مطالعه نمایید. علاوه بر آن، به طور کلی دارو باید دور از نور و در دمای زیر ۳۰ درجه نگهداری شود. تخلیه دارو در توالت یا فاضلاب مجاز نمی باشد  و در مورد دفع صحیح داروهای تاریخ مصرف گذشته  یا داروهایی که به آنها نیاز نداریم، می توان با داروساز مشورت نمود.
برند های تولید کننده پریمیوم
داروخانه های برتر
داروخانه ستاره سعادت آباد
تایید شده توسط داروبین

آدرس : تهران-بزرگراه شهید چمران- پل مدیریت -چهارراه مسجد قدس -پلاک 85 ...

داروخانه شبانه روزی 13 آبان تهران
تایید شده توسط داروبین

آدرس : میدان هفت تیر، خیابان کریم خان زند، داروخانه شبانه روزی 13 آب...

داروخانه گاندی تهران
تایید شده توسط داروبین

آدرس : تهران-خیابان ولیعصر (عج)-بالاتراز پل شیخ فضل اله نوری -نبش خیا...

داروخانه 29 فروردین
تایید شده توسط داروبین

آدرس : خيابان كارگر جنوبي - میدان حر- نبش خیابان جنگ

داروخانه قانون
تایید شده توسط داروبین

آدرس : تهران-ولیعصر- میدان ونک- ضلع جنوب شرقی- پلاک 1

نظر کاربران
نظر خود را ثبت کنید