آلتپلاز (Alteplase) یک داروی ترومبولیتیک است که با نام داروی «رقیق کننده لخته خون» نیز شناخته می‌شود. این دارو با ترشح ماده ای در بدن، لخته های خونی را از بین برده و برای درمان سکته ناشی از لخته خون، بیماری های انسداد عروق خونی، لخته خونی در ریه (آمبولی ریه) استفاده می شود. آلتپلاز همچنین، برای پیشگیری از مرگ ناشی از سکته قلبی و از بین بردن لخته خونی ایجاد شده در اطراف کاتترهای عروقی نیز تجویز می شود. پزشکان تزریق این دارو را باتوجه به مشکل بیمار، بین 1 تا سه بار در روز تجویز کرده و در مدت مصرف، ایشان را از نظر تنفس، فشار خون و سطح اکسیژن خون، تحت نظر قرار می دهند. بیمارانی که این دارو برای آنها تجویز شده است، باید قبل از مصرف آن، شرایط و سوابق پزشکی خود را با پزشک درمیان بگذارند. موارد احتیاطی در این خصوص آمده است. خونریزی یکی از شایع ترین و خطرناک ترین عوارض جانبی آلثپلاز است که در صورت ممتد بودن آن باید به پزشک مراجعه کرد. درمدت مصرف این دارو، باید از مصرف داروها یا انجام کارهایی که احتمال بروز خونریزی را افزایش می دهد، خودداری کرد. لذا، بیماران باید درمورد داروها و فعالیت های خود با پزشک معالج صحبت کنند.
نحوه مصرف داروی ضدانعقاد خون آلتپلاز
داروی آلتپلاز (Alteplase) توسط متخصص به صورت وریدی تزریق می‌شود.
این دارو معمولا طی ۳ ساعت بعد از بروز علائم سکته یا حمله قلبی مصرف می‌شود. در این مدت تنفس، فشار خون، سطح اکسیژن خون و سایر علائم حیاتی فرد به دقت باید تحت نظر باشد.
همچنین لازم است که بعد از دریافت آلتپلاز برای چندین ساعت تحت نظر باشید تا اطمینان حاصل شود که به این دارو حساسیت ندارید.
برای پاکسازی کاتتر از لخته خونی، این دارو ۱ یا ۲ نوبت استفاده می‌شود.
پزشک برای پیشگیری از ایجاد لخته خون در آینده، داروهای رقیق‌کننده خون یا داروهای دیگر را تجویز خواهد کرد. میزان مصرف دارو را به دقت رعایت کنید زیرا این داروها باعث میشوند که، حتی در آسیب‌های خفیف هم خونریزی بیشتر از حد معمول باشد.
در صورتی که به این دارو حساسیت دارید یا به بیماری‌های زیر مبتلا هستید، از این دارو استفاده نکنید و به پزشک خود اطلاع دهید:
-
خونریزی فعال در داخل بدن
-
تومور مغزی یا آنوریسم (رگ خونی گشاد شده)
-
سابقه آسیب سر یا جراحی مغزی نخاعی طی ۳ ماه اخیر
-
فشار خون بالا یا کنترل نشده
-
اختلال خونریزی یا لخته خون مانند هموفیلی
-
خونریزی در داخل مغز (در صورتی که آلتپلاز را برای درمان سکته استفاده می‌کنید)
-
سکته مغزی (در صورتی که آلتپلاز را برای آمبولی ریه مصرف می‌کنید)
اگر سابقه ابتلا به بیماری‌های زیر را دارید، قبل از تزریق آلتپلاز (Alteplase) به پزشک خود اطلاع دهید:
-
انواع سکته
-
خونریزی مغزی، معده، روده یا مجاری ادراری
-
فشار خون بالا
-
مشکلات قلبی
-
عفونت غشای داخلی قلب (انوکاردیت باکتریایی)
-
آسیب شدید یا جراحی عمده
-
خونریزی، کبودی یا عفونت شدید در محل تزریق وریدی
-
بیوپسی اندام‌ها
-
مشکلات چشمی ناشی از دیابت
-
بیماری کلیه یا کبد
-
بارداری یا شیردهی
هشدار: داروی ضد انعقاد خون آلتپلاز احتمال بروز خونریزی شدید یا کشنده را، بخصوص از طریق برش جراحی یا محل تزریق، افزایش می‌دهد. اگر با خونریزی ممتد مواجه شدید با ۱۱۵ تماس بگیرید.
عوارض جانبی داروی رقیق کننده آلتپلاز
خونریزی شایع‌ترین عارضه جانبی ویال آلتپلاز است که درصورت تداوم یا تشدید آن باید فورا به پزشک مراجعه کرد.
اگر با مصرف داروی رقیق کننده خون آلتپلاز، با علائم واکنش حساسیتی روبرو شدید با ۱۱۵ تماس بگیرید، علائمی نظیر:
-
کهیر
-
تنگی نفس
-
تورم در صورت، لب، زبان، گلو
آلتپلاز (Alteplase) احتمال بروز خونریزی شدید یا کشنده را افزایش می‌دهد. اگر با مصرف این دارو، دچار خونریزی ممتد شدید، با پزشک یا مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. خونریزی ممکن است ناشی از برش جراحی، جای سوزن دریافت خون یا محل تزریق باشد. علاوه براین، ممکن است خونریزی در داخل بدن رخ دهد. مانند خونریزی معده، روده، کلیه، مثانه، مغز یا در داخل عضلات.
در صورتی که با علائم خونریزی مواجه شدید، با پزشک یا اورژانس تماس بگیرید:
-
سردرد ناگهانی، ضعف یا گیجی شدید
-
خونریزی لثه یا بینی
-
افزایش کبودی
-
خونریزی از زخم، بریدگی، کاتتر یا محل تزریق
-
مدفوع خونی، سرفه خونی یا استفراغ شبیه به تفاله قهوه
-
ادرار قرمز یا صورتی
-
عادت ماهیانه سنگین یا خونریزی واژینال غیر عادی
-
بی‌حسی یا ضعف ناگهانی (بخصوص در یک طرف بدن)
-
اختلال تکلم
-
مشکلات بینایی
-
مشکلات تعادل
همچنین اگر با موارد زیر روبرو شدید به پزشک اطلاع بدهید:
-
درد یا سنگینی قفسه سینه، انتشار درد به فک یا شانه، تهوع، تعریق، احساس ناخوشی عمومی
-
تورم، افزایش وزن ناگهانی، ادرار کم یا ناتوانی در ادرار
-
درد شدید معده، تهوع و استفراغ
-
تیرگی یا بنفش شدن انگشتان دست یا پا
-
ضربان قلب ضعیف، تنگی نفس، احساس سبکی سر
-
کمر درد شدید ناگهانی، ضعف عضلات، بی‌حسی دست یا پا
-
افزایش فشار خون:سر درد شدید، تاری دید، ضربان در گردن یا گوش، اضطراب، خونریزی بینی
-
پانکراتیت: درد شدید در بالای معده که به کمر منتشر می‌شود، تهوع و استفراغ
لیستی که مشاهده می‌کنید شامل همه عوارض جانبی آلتپلاز نیست و ممکن است عوارض دیگری هم بروز کنند. برای دریافت توصیه‌های درمانی با پزشک تماس بگیرید.
جهت مشاهده تداخلات داروی آلتپلاز (Alteplase)
به تداخلات دارویی در بالای صفحه مراجعه نمایید.
فراموشی و مصرف بیش از حد آلتپلاز
از آنجایی که این دارو توسط متخصص تزریق می‌شود، احتمال فراموشی یا مصرف بیش از حد آن وجود ندارد. با این وجود، درصورت فراموشی یا مصرف بیش از حد آلتپلاز، با پزشک متخصص تماس بگیرید
تایید شده توسط داروبین
