زونیساماید

 داروی زونیسامید در دسته داروهای ضد صرع قرار می گیرد و نحوه عملکرد آن در جلوگیری از تشنج کاملا شناخته شده نمی باشد .  از داروی زونیساماید برای پیشگیری و کنترل تشنج یا صرع به تنهایی و یا همراه با دیگر داروهای این رسته دارویی استفاده می شود و در اشکال مختلف قرص و کپسول و محلول به صورت خوراکی برای بیماران تجویز می شود. از جمله مهمترین موارد احتیاطی که  در مصرف زونیسامید می‌توان  به آن اشاره کرد این است که در صورت داشتن حساسیت به آن ،  باید قبل از مصرف زونیسامید به پزشک خود اطلاع دهید . در مورد عوارض جانبی که ممکن است در اثر استفاده از داروی زونیسامید رخ دهد ،  می توان به سرگیجه ،  خواب آلودگی  ، مشکل در خواب  ، عدم هماهنگی  ، سبکی سر ،  از دست دادن اشتها و اسهال اشاره نمود.

موارد و نحوه مصرف داروی زونیسامید  Zonisamide))

داروی  زونیسامید  به تنهایی و یا همراه با دیگر داروها برای پیشگیری و کنترل تشنج  یا صرع ،  مصرف می شود. داروی زونیسامید  به عنوان یک ضد تشنج سولفونامید و مهارکننده کربنیک انیدراز  ، شناخته می شود؛  هرچند که نحوه عملکرد زونیسامید برای جلوگیری از تشنج ناشناخته می باشد.

قبل از شروع مصرف زونیساماید و یا در زمان استفاده مجدد از آن ، باید اطلاعات دارویی را که همراه با بسته بندی دارو ارائه می شود به دقت مطالعه کرده و در صورت هرگونه مشکل از راهنمایی های پزشک و داروساز استفاده نمود.

مصرف داروی زونیسامید  به صورت خوراکی  بوده و می ‌تواند همراه یا بدون غذا مطابق با تجویز پزشک مصرف شود و معمولاً در هر روز بین یک تا دو بار استفاده می شود. نکته‌ای که باید در مصرف این دارو بدان توجه داشت این است که به منظور پیشگیری از ایجاد سنگ کلیه در زمان مصرف زونیسامید، باید مقادیر زیادی مایعات نوشید؛  مگر اینکه پزشک تجویزی غیر از این داشته باشد.

در صورت مصرف شکل کپسول داروی زونیساماید باید آن را به صورت کامل ببلعید و اگر از نوع محلول و مایع  آن استفاده می کنید،  قبل از مصرف بطری حاوی دارو را به خوبی تکان دهید و با استفاده از یک ابزار درجه بندی  شده دقیق ( قاشق مخصوص ) ، دوز  خود را مصرف نمایید.

میزان دوز مصرفی هر بیمار بسته به وضعیت پزشکی و  پاسخ به درمان صورت می گیرد.  توجه به دستورات پزشک  در مصرف  دوز های دارویی بسیار اهمیت دارد. پزشکان در زمان تجویز داروی زونیساماید معمولاً با دوز های کم، مصرف را شروع کرده و به آرامی مصرف را افزایش می دهند . زمان مناسب برای تعیین دوز مناسب هر فرد ممکن است بین چندین هفته یا حتی چند ماه طول بکشد.

برای اینکه نتیجه بهتری از مصرف داروی زونیساماید (Zonisamide) حاصل شود باید به صورت منظم مصرف شود و حتی امکان در یک ساعت مشخص از روز استفاده شود تا میزان این دارو در سطح خون ثابت بماند .

برای پیشگیری از تشدید شرایط بیمار ، مصرف داروی زونیسامید نباید به یکباره قطع شود و در صورت نیاز پزشک به صورت تدریجی با کاهش دوز دارو  ، مصرف زونیسامید را برای بیمار قطع خواهد کرد. در صورت وخیم تر شدن شرایط خود  و یا عدم بهبودی می توانید با پزشک خود مشورت نمایید.

موارد احتیاطی و هشدار در مصرف داروی زونیسامید(Zonisamide)

در صورت داشتن حساسیت به این دارو و وجود آلرژی های دیگر باید قبل از مصرف زونیسامید به پزشک یا داروساز این مطلب را اطلاع دهید. همچنین به دلیل وجود مواد غیر فعالی که در داروی زونیسامید وجود دارد و می‌ تواند موجب واکنش ‌های آلرژیک یا دیگر مشکلات شوند؛  باید از مشورت پزشک یا داروساز استفاده کرد.

به یاد داشته باشید که قبل از مصرف داروی زونیسامید،  سابقه پزشکی خود در مورد مشکلاتی مانند بیماری کبد، بیماری کلیوی (مانند سنگ کلیه)، مشکلات ریوی، تنفسی، اسهال طولانی مدت، عدم تعادل متابولیک (اسیدوز متابولیک)، رژیم غذایی خاص (مثل رژیم کتوژنیک)، مشکلات روانی،خلقی (مانند افسردگی، روان پریشی) را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.

مصرف داروی زونیسامید(Zonisamide) می‌ تواند موجب ایجاد سرگیجه و خواب آلودگی شما می‌شود. به همین دلیل از رانندگی و کار با ماشین آلاتی که نیاز به هوشیاری بالا دارند،  خودداری نمایید.  البته مصرف الکل یا ماری جوانا نیز می ‌تواند همین اثرات را در پی داشته باشد که در صورت مصرف چنین موادی باید پزشک خود را از این موضوع مطلع سازید. فراموش نکنید که قبل از  انجام هر عمل جراحی باید تمامی داروهای تجویزی و داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی را که مصرف  می نمایید به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.

استفاده از داروی  زونیساماید ،  تعریق را کاهش داده و در نتیجه موجب افزایش احتمال گرمازدگی می شود . اگر از داروی زونیسامید(Zonisamide) استفاده می کنید ، از انجام کارهای سخت و یا ورزش کردن در هوای گرم پرهیز کنید و همچنین مایعات فراوان بنوشید و لباس های سبک بپوشید. زمانی که احساس گرما کردید بلافاصله به مکانی خنک بروید و به استراحت بپردازید .همچنین در صورت ابتلا به تب مزمن و یا تغییرات روحی ،خلقی ، سردرد و سرگیجه به پزشک مراجعه نمایید.

از دیگر موارد احتیاطی در مصرف زونیسامید،  ایجاد خطر سقوط برای افراد مسن به دلیل عوارضی مثل سرگیجه ، سبکی سر یا عدم هماهنگی می باشد.

نکته دیگر آنکه کودکان نسبت به عوارض جانبی داروی زونیساماید بخصوص کاهش تعریق گرما زدگی و یا عدم تعادل متابولیک می‌توانند حساس تر باشند.

توجه داشته باشید که داروی زونیساماید برای مشکل فعلی شما تجویز شده و از مصرف آن در موارد مشابه و یا توصیه آن به دیگران باید خودداری شود. همچنین ممکن است در زمان مصرف داروی زونیسامید ،  برای بررسی روند درمان یا عوارض جانبی آن نیاز به انجام برخی از تست های آزمایشگاهی و پزشکی در مورد عملکرد کلیه یا سطح بی کربنات و شمارش کامل خون وجود داشته باشد که باید به صورت دوره ای و منظم انجام شود . می توانید برای اطلاعات بیشتر با پزشک معالج خود در این زمینه مشورت نمایید

عوارض جانبی مصرف داروی زونیسامید(Zonisamide)

فراموش نکنید که زمانی داروی زونیساماید برای شما تجویز می‌شود که مزایا و فواید آن به نسبت عوارض احتمالی آن بسیار بیشتر است . با وجود اینکه اغلب افرادی که از داروی زونیسامید استفاده می کنند دچار عوارض جدی نمی شوند ولی ممکن است مواردی از قبیله سرگیجه ، خواب‌آلودگی ، مشکل در خواب ،عدم هماهنگی ، سبکی سر ، از دست دادن اشتها ، اسهال و یا دوبینی پس از مصرف داروی زونیسامید بروز پیدا کند.

 در صورتی که   این عوارض ادامه پیدا کرد و یا  بر شدت آنها اضافه شد،  باید سریعاً به پزشک یا داروساز اطلاع داده شود .همچنین اگر عوارض جانبی جدی از جمله مشکلات روحی روانی (مانند گیجی، مشکل در تمرکز، مشکلات حافظه، بیقراری، تحریک پذیری)، مشکلات گفتاری، کاهش تعریق، درد ناگهانی پشت ،  پهلو ، شکم، ادرار دردناک را مشاهده کردید باید سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید.

اندک بیمارانی ممکن است با مصرف داروهای ضد تشنج که برای درمان بیماری هایی مثل تشنج ، اختلال دوقطبی و درد به کار می ‌برند دچار علائمی مثل افسردگی و افکار و اقدام به خودکشی یا مشکلات دیگر روحی روانی شوند . در صورتی که بیمار یا اطرافیان  او متوجه یکی از موارد فوق شدند ،  باید سریعاً به پزشک اطلاع دهند. همچنین ممکن است مصرف  داروی زونیسامید (Zonisamide) موجب مشکلات جدی متابولیکی مثل اسیدوز متابولیک نیز شود . در صورتی که پس از مصرف  داروی زونیسامید  ، علائمی مانند درد یا شکستگی استخوان ، تنفس سریع، ضربان قلب سریع ، نامنظم، خستگی ناگهانی و بی دلیل، خواب آلودگی شدید و مشکل در بیدار ماندن را مشاهده کردید ، باید بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید .

علاوه بر آن اگر با مصرف داروی زونیساماید عوارض جانبی جدی مانند کبودی ، خونریزی آسان، درد ، قرمزی چشم، تغییرات بینایی (مانند کاهش دید، تاری دید)، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر مقدار ادرار، ادرار صورتی ، خونی)، علائم مشکلات کبدی (مانند حالت تهوع ، استفراغ مزمن، از دست دادن اشتها، درد معده ، شکم، زردی چشم ، پوست، ادرار تیره)در بیمار بروز پیدا کرد باید سریعاً به پزشک مراجعه کند .

هرچند ایجاد واکنش های آلرژیک به داروی زونیساماید(Zonisamide) بسیار اندک است ، ولی در صورتی که نشانه هایی از این حملات آلرژیک از جمله تب، تورم غدد لنفاوی، بثورات پوستی، خارش ، تورم (مخصوصاً در صورت ، زبان ، گلو)، سرگیجه شدید و مشکل در تنفس را مشاهده نمودید سریعاً به پزشک خود مراجعه کنید.

آنچه گفته شد فهرست کاملی از عوارض جانبی که در اثر داروی زونیساماید ممکن است در فرد بیمار رخ دهد نیست و در صورت بروز هرگونه نشانه و علامت غیر عادی پس از مصرف داروی زونیسامید باید با پزشک داروساز در مورد این عوارض مشورت نمایید.

فراموشی و مصرف بیش از حد داروی زونیسامید (Zonisamide)

 در صورت فراموشی دوز  داروی زونیسامید در زمان مقرر به محض یادآوری باید دوز فراموش شده را مصرف کنید . اما اگر به زمان دوز بعدی نزدیک شده اید از دو برابر کردن میزان مصرف دارو خودداری نمایید و به صورت مرتب در زمان خود به ادامه مصرف دارو بپردازید.

در صورت مصرف بیش از اندازه یا اوردوز  داروی زونیسامید و مواجهه با علائم جدی مثل غش یا مشکل تنفسی باید بلافاصله با اورژانس ۱۱۵ تماس گرفت و یا اینکه در صورت واکنش های خفیف تر به مراکز درمانی مراجعه کرد .  مصرف بیش از حد داروی زونیسامید  می تواند منجر به علائمی از قبیل تنفس آهسته یا کم عمق، سرگیجه شدید، از دست دادن هوشیاری شود.

نکات نگهداری داروی زونیسامید(Zonisamide)

به مانند اغلب داروها  ، داروی زونیساماید را باید در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت در ظروف دربسته نگهداری کرد . اگر از محلول ها و نوع مایع این دارو استفاده میکنید ۳۰ روز پس از باز شدن درب بطری باید دور ریخته شود . همچنین دقت داشته باشید که دارو از دسترس کودکان و یا حیوانات خانگی دور نگه داشته شود.

  از دفع داروی زونیساماید در فاضلاب و توالت خودداری نمایید ؛ مگر اینکه منعی برای انجام این کار نباشد . همچنین برای دور ریختن دارو هایی که تاریخ انقضای آنها گذشته است و یا به آنها نیاز نداریم ، باید روش ‌های صحیح را انتخاب کرد و در صورت لزوم با شرکت های دفع زباله و یا داروساز در این مورد مشورت نمود.