داروی توپیرامات در دسته داروهای ضد صرع قرار دارد که برای کنترل حملات تشنجی استفاده میشود و نحوه عملکرد آن به گونه ای است که با کاهش جریان الکتریکی غیر طبیعی سلول های مغزی ، در کنترل حملات تشنجی موثر واقع می شود. مصرف داروی توپیرامات (Topiramate) که به صورت قرص در کارخانجات تولید دارو تولید می شود ، به صورت خوراکی قبل یا بعد از غذا توسط پزشک تجویز می شود. از جمله موارد احتیاطی مهم در استفاده از توپیرامات این نکته است که در صورتی که به آن حساسیت یا آلرژی دارید باید این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید . همچنین در صورت وجود مشکلاتی مثل آب سیاه زاویه دار چشم یا مشکلات کلیوی و کبدی و یا روحی روانی و یا مشکلات تنفسی باید قبل از مصرف داروی توپیرامات با پزشک خود مشورت نمایید. از مهمترین عوارض جانبی که ممکن است در اثر مصرف داروی توپیرامات رخ دهد می توان به خستگی ، خواب آلودگی ، سرگیجه یا از دست دادن هماهنگی بدن اشاره نمود.
موارد مصرف و نحوه مصرف داروی توپیرامات (Topiramate)
داروی توپیرامات به عنوان داروی ضد تشنج و صرع به کار می رود و می تواند به تنهایی و یا همراه با دیگر داروها برای پیشگیری یا کنترل تشنج یا صرع به کار گرفته شود. علاوه بر آن برای پیشگیری از سردرد های میگرنی و کاهش تکرار این حملات نیز داروی توپیرامات مورد استفاده قرار می گیرد . البته توپیرامات به عنوان مسکن سردرد میگرنی به شمار نمی آید و فقط می تواند از ایجاد آن پیشگیری نماید . در صورتی که دارای سردرد میگرنی هستید باید طبق نظر پزشک با استفاده از داروهای مسکن و یا استراحت در یک اتاق تاریک به درمان این نوع سردرد بپردازید.
قبل از اینکه استفاده از توپیرامات را شروع کنید و یا اینکه در شارژ مجدد استفاده از این دارو باید راهنمای موجود در بسته بندی آن را به دقت مطالعه کنید و در صورت وجود ابهام با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.
مصرف داروی توپیرامات به صورت خوراکی همراه یا بدون غذا با نظر پزشک تجویز میشود و معمولاً دو بار در روز می باشد. به منظور جلوگیری از ایجاد سنگ کلیه در زمان مصرف توپیرامات، باید مقدار زیادی مایعات بنوشید. در صورتی که از شکل قرص داروی توپیرامات استفاده می کنید باید قرص را به صورت کامل ببلعید تا شکستن آن موجب ایجاد تلخی در دهان شما نشود.
در صورتی که از نوع مایع داروی توپیرامات استفاده می کنید باید با استفاده از قاشق های مخصوص اندازه گیری دوز مورد نظر را مصرف نمایید ؛ چرا که استفاده از قاشق های خانگی ممکن است شما را به اشتباه بیندازد و مقدار مناسبی از دارو را دریافت ننمایید .
دوز مناسب مصرف داروی توپیرامات (Topiramate) برای افراد بزرگسال بستگی به وضعیت پزشکی و نوع پاسخ به درمان آنها دارد و برای کودکان نیز پزشک با توجه به وزن کودک مقدار مناسب آن را تجویز خواهد کرد. به منظور جلوگیری از عوارض جانبی ناشی از داروی توپیرامات ، پزشک به تدریج دوز مصرفی را افزایش خواهد داد. در برخی از مواقع درمان با یک دوز قبل از خواب شروع شده و سپس پ به دو بار در روز افزایش می یابد . برای اینکه بیمار به دوز متناسب با وضعیت خود برسد ممکن است چندین هفته تا چند ماه زمان نیاز باشد.
رعایت نظم در مصرف داروی توپیرامات (Topiramate) در اثر دهی بهتر آن بسیار موثر است به همین منظور میتوان هر روز زمان مشخصی را برای یادآوری آن در نظر گرفت. توجه داشته باشید که مصرف داروی توپیرامات را بدون تجویز پزشک قطع نکنید چرا که قطع شدن ناگهانی آن می تواند شرایط بیمار را وخیم تر کند. به منظور قطع مصرف داروی توپیرامات ، پزشک مصرف آن را به تدریج کاهش می دهد. در زمان کاهش تدریجی مصرف توپیرامات هرگونه تغییر در وضعیت خود را به پزشک اطلاع دهید.
موارد احتیاطی و هشدار در مصرف داروی توپیرامات (Topiramate)
پیش از مصرف داروی توپیرامات در صورتی که به این دارو حساسیت یا آلرژی دارید پزشک خود را از این موضوع مطلع سازید. چرا که داروی توپیرامات دارای مواد غیر فعالی است که می تواند موجب بروز واکنش های آلرژیک یا دیگر مشکلات برای فرد گردد ؛ می توانید برای دریافت اطلاعات تکمیلی در این مورد با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.
پیش از مصرف داروی توپیرامات در مورد آب سیاه با زاویه باریک و یا مشکلات کلیوی مثل سنگ کلیه ، مشکلات کبدی ، مشکلات روحی روانی مثل : افسردگی و افکار خودکشی و یا مشکلات ریوی تنفسی و همچنین عدم تعادل متابولیک خاص ( اسیدوز متابولیک ) اسهال های طولانی مدت ، رژیم غذایی پرچرب و کم کربوهیدرات، استخوان های شکننده یا پوکی استخوان ، با پزشک یا داروساز مشورت نمایید .
از دیگر موارد احتیاطی در مصرف داروی توپیرامات باید به این نکته اشاره کرد که به دلیل ایجاد سرگیجه یا خواب آلودگی پس از مصرف توپیرامات بهتر است که از رانندگی و کار با ماشین آلاتی که نیاز به هوشیاری با سطح بالا دارند خودداری نمایید. به دلیل اینکه مصرف الکل یا ماری جوانا نیز می تواند همین نشانه ها را داشته باشد در صورت استفاده از این مواد ، پزشک خود را مطلع سازید. نکته دیگر آنکه مصرف توپیرامات باعث کاهش تعریق می شود و می تواند احتمال ابتلا به گرمازدگی را بیشتر کند بنابراین در زمان استفاده از داروی توپیرامات بهتر است که از انجام کارهای سخت و یا ورزش کردن در هوای گرم و یا استفاده از جکوزی پرهیز کنید تا دچار گرمازدگی نشوید . همچنین در هوای گرم بهتر است که مایعات فراوان بنوشید و از لباس های سبک استفاده نمایید .در صورت احساس گرمای بیش از حد به سرعت به محل خنکی بروید و استراحت نمایید و اگر دچار تب مزمن یا تغییرات روحی ، خلقی ، سردرد و سرگیجه شدید ؛ سریعاً به پزشک مراجعه نمایید.
این نکته را فراموش نکنید که پیش از انجام عمل های جراحی باید تمامی داروهایی را که مصرف می کنید اعم از تجویز پزشک و یا بدون نسخه و محصولات گیاهی را به پزشکی یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
در بین کودکان اثرات ناشی از مصرف داروی توپیرامات ممکن است شدت بیشتری داشته باشد. در این باره می توانید برای دریافت جزئیات بیشتر با پزشک خود و یا داروساز مشورت نمایید.
همچنین در بین افراد مسن خطر سقوط به دلیل سرگیجه ناشی از مصرف داروی توپیرامات نیز افزایش می یابد که باید در این موارد احتیاط لازم را انجام دهید.
به یاد داشته باشید که داروی توپیرامات را که پزشک برای شما تجویز نموده است در موارد مشابه بدون مشورت با پزشک مصرف ننمایید و به دیگران نیز نباید توصیه نمود.
عوارض جانبی مصرف داروی توپیرامات (Topiramate)
نکته ای که نباید فراموش کنید این است که داروی توپیرامات زمانی برای شما تجویز شده است که طبق نظر پزشک فواید آن نسبت به عوارضی که برای شما خواهد داشت بیشتر بوده است. هرچند در بین اغلب افرادی که از توپیرامات استفاده میکنند عوارض جانبی جدی بروز نمی کند و تنها ممکن است مواردی از قبیل خستگی ، خواب آلودگی ، سرگیجه ، از دست دادن هماهنگی ، سوزن سوزن شدن دست یا پا ، از دست دادن اشتها ، طعم بد دهان ، اسهال ، کاهش وزن ، مشکلات روانی مانند : گیجی ،کندی تفکر ، مشکل در تمرکز و توجه ، عصبی بودن ، مشکلات حافظه ، مشکلات گفتار و زبان ، رخ دهد .
در صورتی که هر کدام از این عوارض و اثرات ماندگار شده یا بر شدت آن افزوده شد باید فوراً به پزشک یا داروساز اطلاع دهید .
اگر عوارض جانبی جدی مانند نشانه های سنگ کلیه مانند: درد شدید پشت ، پهلو ، شکم ،کشاله ران ، تب و لرز ، تکرر ادرار ، ادرار خونی و صورتی رنگ و همچنین تنفس سریع، ضربان قلب سریع، آهسته یا نامنظم ، درد استخوان ، شکستگی استخوان ، از دست دادن هوشیاری ، خونریزی یا کبودی غیر معمول ، در بیمار پدیدار شد باید به سرعت به پزشک اطلاع داده شود.
در تعداد کمی از بیمارانی که برای بیماریهای تشنج یا اختلال دو قطبی و درد از محصولات داروی ضد تشنج استفاده می کنند ممکن است علائمی چون افسردگی افکار و اقدام به خودکشی و یا دیگر مشکلات روحی روانی بروز پیدا کند. در صورتی که بیمار یا مراقب او متوجه تغییراتی غیر معمول و ناگهانی در خلق و خو ، افکار یا رفتار شخص بیمار شدند و نشانه هایی مانند افسردگی ، افکار و اقدام به خودکشی و یا نشانه های از آسیب رساندن به خود را در شخص بیمار مشاهده کردند ؛ باید بلافاصله موضوع را به پزشک اطلاع دهند .
به ندرت ممکن است پس از یک ماه که از شروع مصرف توپیرامات گذشت یک مشکل چشمی بسیار جدی ایجاد شود که اگر درمان نشود منجر به کوی دائمی فرد گردد. بنابراین در صورت نشانه هایی از قبیل تغییرات ناگهانی بینایی مثل کاهش دید ، تاری دید ، درد یا قرمزی چشم ،باید به سرعت به پزشک خود مراجعه نمایید.
از دیگر عوارض جانبی داروی توپیرامات (Topiramate) می توان به ایجاد یک مشکل متابولیک جدی مثل مقدار بالای آمونیاک در خون اشاره کرد که به ندرت و به خصوص در صورت استفاده همراه والپروئیک اسید ممکن است رخ دهد. بنابراین اگر عوارضی مانند احساس خستگی ناگهانی و بی دلیل و همچنین استفراغ یا تغییرات ذهنی مثل کاهش هوشیاری داشتید به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش های آلرژیک نسبت به داروی توپیرامات بسیار اندک است ؛ با این وجود در صورتی که یکی از علائم آلرژیک جدی مثل خارش ، تورم مخصوصاً در صورت، زبان و گلو ، بثورات پوستی ،سرگیجه های شدید و یا مشکلات تنفسی را مشاهده کردید بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید.
عوارض جانبی که در این مطلب بیان شد لیست کاملی از عوارضی که ممکن است در اثر مصرف داروی توپیرامات پدید آید نمی باشد و در صورت مشاهده هر گونه نشانه و عارضه دیگری که پس از مصرف توپیرامات ظاهر شد باید با پزشک یا داروساز در این مورد مشورت نمایید.
فراموشی و مصرف بیش از حد داروی توپیرامات (Topiramate)
در صورتی که مصرف یک دوز از داروی توپیرامات را فراموش کردید باید بلافاصله در زمان یادآوری آن را مصرف نمایید؛ ولی در صورتی که ۶ ساعت یا کمتر تا زمان مصرف دوز بعد باقی مانده است باید از مصرف دوز فراموش شده خودداری نمایید و در نوبت بعد به صورت منظم داروها استفاده کنید . توجه داشته باشید که اگر یک دوز از مصرف داروی توپیرامات را فراموش کردید در نوبت بعدی از دو برابر کردن دوز خودداری نمایید . در صورتی که بیش از یک بار دوز دارو را فراموش کردید حتماً باید با پزشک خود در این مورد مشورت نمایید.
در صورتی که فردی در اثر مصرف بیش از حد مجاز داروی توپیرامات دچار علائم جدی مانند غش کردن یا مشکلات تنفسی شدید باید با اورژانس۱۱۵ تماس بگیرید اما در صورتی که علائم جدی نبود میتوان به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه نمود. در صورت مصرف بیش از حد داروی توپیرامات ممکن است علائمی از قبیل خواب آلودگی شدید یا از دست دادن هشیاری را مشاهده نمایید .
نکات نگهداری داروی توپیرامات
داروی توپیرامات باید در ظرفی دربسته به دور از نور و رطوبت و در دمای اتاق نگهداری شود. شکل مایع داروی توپیرامات30 روز پس از باز شدن یا بعد از به پایان رسیدن تاریخ انقضا ، هر کدام زودتر فرا برسد باید دور ریخته شود . توجه داشته باشید که داروی توپیرامات را از دسترسی کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید. ریختن داروی توپیرامات در توالت یا فاضلاب مجاز نمی باشد ؛ مگر در مواردی که دستورالعمل دیگری در این زمینه موجود باشد. همچنین برای دفع داروهایی که تاریخ مصرف آنها گذشته است و یا نیاز به آنها نداریم باید روش های صحیح را انتخاب کرد. میتوان در این رابطه با شرکت های دفع زباله و یا داروساز مشورت نمود.