داروی تینزاپارین برای چیست؟
تینزاپارین یا تیروفیبان به عنوان یک رقیقکننده خون( ضد انعقاد) شناخته می شود. همچنین، نوعی هپارین به نام هپارین با وزن مولکولی پایین میباشد که با مسدود کردن تولید برخی از مواد طبیعی در خون که موجب لخته شدن میشوند، عمل میکند.
این دارو معمولا همراه با یک رقیقکنندهخون دیگر (وارفارین) استفاده میشود. لخته خون درمان نشده میتواند به ریه، قلب یا مغز وارد شده و موجب بروز مشکلات شدید تهدیدکننده زندگی ازجمله مشکلات تنفسی، حملات قلبی یا سکته شود.
موارد مصرف آمپول رقیق کننده خون تینزاپارین عبارت است از:
-
درمان لخته های خونی شدید، به خصوص لخته های موجود در پا
-
درمان لخته خون در ریه
-
بعد از جراحیهایی که احتمال لخته شدن خون را افزایش میدهند (مانند پیوند زانو یا درد لگن
-
پیشگیری از لخته شدن خون در برخی کاتترهای مشخص در بیماران همودیالیزی
نحوه مصرف داروی ضد انعقاد تینزاپارین
پیش از استفاده از داروی رقیق کننده خون تینزاپارین(Tinzaparin) برای اولین بار و نیز هر بار که دوباره مصرف آنرا تجدید میکنید راهنمای دارویی را بخوانید و از داروخانه مشاوره بگیرید. اگر ابهام یا سوالی دارید حتما از پزشک خود بپرسید.
اگر می خواهید آمپول تینزاپارین را برای خودتان تزریق کنید، باید در حالت نشسته یا دراز کشیده باشید. این دارو را زیر پوست شکم، به شیوه توصیه شده توسط پزشک، معمولا ۱ بار در روز تزریق می کنند. توجه داشته باشید که آمپول تینزاپارین را نباید به عضلات تزریق کرد.
میزان دوز مصرفی و طول مدت درمان با آمپول تینزاپارین به وضعیت بیماری، وزن و واکنش بدن به درمان بستگی دارد. برای اثربخشی بیشتر دارو، آن را به صورت منظم و در زمان مشخص مصرف کنید.
اگر تینزاپارین را در خانه تزریق میکنید:
-
تمامی مراحل آمادهسازی و نحوه مصرف را از یک متخصص و بروشور موجود در بسته بندی دارو یاد بگیرید.
-
پیش از مصرف، دارو را از نظر ظاهری بررسی کنید که حاوی ذرات اضافی یا دارای تغییر رنگ نباشد. در صورت وجود هرکدام از این موارد از مصرف دارو اجتناب کنید.
-
تزریق این دارو را در ترکیب با هیچ داروی دیگری انجام ندهید.
-
پیش از تزریق، محل آن را با الکل تمیز کنید و برای پیشگیری از بروز آسیب زیرپوستی، محل تزریق را هر بار تغییر دهید.
-
برای پیشگیری از کبودی، محل تزریق را مالش ندهید، از سرنگ استفاده مجدد نکنید و طریقه نگهداری و امحای صحیح دارو را بیاموزید.
معمولا ۱ تا ۳ روز پس از شروع مصرف تینزاپارین برای درمان لخته های خونی، مصرف یک داروی رقیقکننده دیگر (وارفارین) آغاز میشود. پزشک توصیه خواهد کرد که تا زمان عملکرد مناسب وارفارین، مصرف هردو دارو را ادامه دهید و تا قبل از دستور پزشک مصرف هیچکدام از این دو دارو را متوقف نکنید.
برای توقف لخته ناشی از جراحی، پزشک ممکن است توصیه کند که داروی رقیق کننده تینزاپارین را پیش یا پس از جراحی و برای چندین روز مصرف کنید. از توصیههای پزشک به دقت پیروی کنید.
همچنین، ممکن است پزشک توصیه کند که برای پیشگیری از ایجاد لخته در کاتتر دیالیز، تینزاپارین را توسط اپراتور تزریق کنید.
موارد احتیاطی در مصرف داروی رقیق کننده خون تینزاپارین
پیش از مصرف این دارو، اگر به تینزاپارین(Tinzaparin)، هپارین، گوشت خوک یا هر محصول دیگری، حساسیت دارید، به پزشک اطلاع دهید. این دارو ممکن است حاوی موادی (مانند سولفیتها، بنزیل الکل) باشد که درصورت حساسیت به آنها موجب بروز حساسیت یا سایر مشکلات میشوند. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
پیش از مصرف آمپول تینزاپارین پزشک را در جریان سابقه پزشکی خود قرار بدهید. بخصوص در مورد سوابق بیماری زیر:
-
لخته خون ناشی از هپارین (ترومبوسیتوپنی ناشی از هپارین)
-
دریچه قلبی مصنوعی
-
مشکلات خونریزی یا خونی (مانند تعداد پلاکت، زخم معده)
-
نوعی مشکل چشمی (رتینوپاتی دیابتی)
-
فشار خون بالا
-
عفونت قلبی (اندوکاردی باکتریایی)
-
بیماری کلیه
-
بیماری کبدی
-
مشکلات معده یا روده (مانند زخم معده، کولیت)
-
سکته
-
پونکسیون یا جراحی ستون فقرات
-
مشکلات ستون فقرات (مانند بدشکلی ستون فقرات)
-
عمل جراحی (بخصوص در چشم، مغز یا ستون فقرات)
پیش از انجام عمل جراحی، پزشک یا دندانپزشک را در جریان داروهای مصرفی خود (شامل داروهای نسخهای، بدون نسخه و محصولات گیاهی) قرار دهید.
از مصرف همزمان الکل با داروی رقیق کننده خون تینزاپارین خودداری نمایید، زیرا ممکن است خطر خونریزی معده را افزایش دهد.
برای کاهش احتمال بریدگی، کبودی یا آسیب، در استفاده از اشیا تیز مانند تیغ و ناخنگیر احتیاط کرده و از انجام ورزشهای رزمی نیز اجتناب کنید.
افراد مسنی که از داروی ضد انعقاد خون تینزاپارین(Tinzaparin) استفاده می کنند، ممکن است که نسبت به عوارض جانبی آن، بخصوص خونریزی حساستر باشند. پزشک ممکن است مصرف این دارو را برای افراد مسنی که مشکل کلیه دارند، متوقف کرده و داروی دیگری را برایشان تجویز کند. برای جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید.
هشدارهای لازم برای داروی رقیق کننده خون تینزاپارین
افرادی که آمپول تینزاپارین را پس از انجام برخی جراحیهای ستون فقرات مصرف می کنند، ممکن است که دچار خونریزی در نزدیکی ستون فقرات بشوند. این خونریزی ممکن است موجب فلج طولانی مدت یا دائمی بشود. پیش از انجام هر نوع جراحی ستون فقرات در مورد مزایا و مضرات آن با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است پزشک پیشنهاد کند که مصرف تینزاپارین را برای مدت مشخصی، پیش و پس از جراحی متوقف کنید. از توصیههای پزشک به دقت پیروی کنید.
موارد زیر احتمال خونریزی را افزایش می دهند:
-
در صورتی که دچار تغییر شکل مهرهها باشید
-
انجام جراحی ستون فقرات در گذشته (مانند جایگذاری کاتتر اپیدوال، پونکسیون ستون فقرات یا اپیدوال دشوار)
-
مصرف داروهای دیگری که میتوانند موجب خونریزی یا کبودی بشوند (مانند داروهای ضد پلاکت نظیر کلوپیدوگرل، رقیقکننده های خون نظیر وارفارین یا ریواروکسابان، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی-NSAID مانند ایبوپروفن)
در صورت بروز علائمی مانند کمر درد، بیحسی، گزگز یا ضعف پا، عدم کنترل ادرار یا مدفوع فورا به پزشک اطلاع دهید.
این دارو در دسته بندی داروهای ضد انعقاد خون طبقه بندی میشود برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص سایر دارو های این دسته مانند آرگاتروبان ، آمپول آبسیکسی مب میتوانید به صفحه داروهای ضد انعقاد خون مراجعه فرمایید .
عوارض جانبی داروی ضدانعقاد خون تینزاپارین
در صورتی که هر کدام از علائم زیر ادامهدار بود یا اینکه تشدید شد، فورا به پزشک اطلاع بدهید:
-
درد، کبودی، قرمزی و تورم در محل تزریق
-
سردرد
-
تب
-
خونریزی بینی
به یاد داشته باشید که پزشک این دارو را به این دلیل برای شما تجویز کرده است که تشخیص داده است مزایای آن برای شما از مضراتش بیشتر است. همچنین بسیاری از افرادی که این دارو را مصرف میکنند با عوارض جانبی حادی مواجه نمیشود.
در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر، فورا به پزشک اطلاع بدهید:
-
افزایش خونریزی یا کبودی
-
ادرار تیره
-
حالت تهوع، استفراغ یا کاهش اشتها بصورت ادامهدار
-
زردی پوست یا چشم
در موارد نادر، مصرف داروی ضد انعقاد خون تینزاپارین(Tinzaparin) موجب خونریزی شدید می شود. (همچنین بخش هشدار را نیز مطالعه کنید) در صورت مشاهده علائم زیر، فورا پزشک را در جریان بگذارید.
-
تنگی نفس
-
سرفه خونی
-
درد قفسه سینه
-
سردی یا رنگ آبی در نوک دست و پا
-
سرگیجه غیر عادی
-
ضربان قلب تند یا نامنظم
-
درد مفاصل یا عضلات،
-
تغییرات خلق و روانی
-
بی حسی یا گزگز
-
درد شدید شکم
-
مدفوع خونی، سیاه و قیر مانند
-
ادرار قرمز یا صورتی
-
استفراغ شبیه به تفاله قهوه
در صورت بروز هریک از عوارض خیلی شدید زیر، فورا با پزشک مشورت نمایید:
-
صرع
-
غش
-
سردرد شدید یا ادامهدار
-
تنگی نفس
-
مشکلات بینایی
-
ضعف در یک سمت بدن
مصرف داروی تینزاپارین در درمان لخته های خونی، به ندرت ممکن است باعث ایجاد نعوظ دردناک یا طولانی به مدت ۴ ساعت یا بیشتر در مردان شود، در این صورت مصرف دارو را متوقف کرده و فورا به پزشک مراجعه کنید. در غیر این صورت ممکن است دچار عوارض دائمی بشوید.
حساسیت بسیار شدید به این دارو نادر است. اما با این حال در صورت بروز هر نوع علائم حساسیت شدید نظیر بپورات پوستی، خارش یا تورم (به خصوص در صورت، زبان، گلو)، سرگیجه شدید و تنگی نفس فورا با اورژانس تماس بگیرید.
موارد ذکر شده شامل تمامی عوارض آمپول تینزاپارین نیست و ممکن است که فردی با مصرف این دارو دچار عوارض دیگری شود که در اینصورت باید فورا به پزشک مراجعه کند.
تداخلات داروی تینزاپارین در درمان لخته های خونی
بخش هشدار را نیز مطالعه کنید.
تداخلات دارویی گاهی عملکرد و اثربخشی داروها را تغییر و کم و زیاد میکند. حتی ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کند. از اینرو، درهنگام مراجعه به پزشک، لیستی از محصولات مصرفی خود آماده کنید. توجه داشته باشید که تداخلات همیشه مربوط به مصرف همزمان داروها نیست و می توان با مصرف محصولات و داروهای گیاهی، ویتامین ها و مکمل ها نیز دچار عوارض ناشی از تداخلات شد.
به همین دلیل، توصیه می شود که در هنگام مراجعه به پزشک لیستی از محصولات مصرفی خود آماده کنید و نسخه ای متناسب با شرایط خود دریافت کنید و بعد از آن مصرف هیچ دارویی را شروع یا متوقف نکنید یا دوز آن را تغییر ندهید. همچنین، دارو را تا زمان تجویز شده مصرف کنید. گاهی ممکن است که درطول دوره درمان احساس بهبودی کنید. در اینصورت نیز به مصرف دارو تا زمان توصیه شده ادامه دهید زیرا قطع زود هنگام مصرف دارو ممکن است باعث بدتر شدن شرایط شود.
تداخلات غذایی داروی رقیق کننده خون تینزاپارین
از مصرف الکل با این دارو خودداری نمایید. زیرا الکل خطر ایجاد خونریزی معده را افزایش می دهد.
فراموش دوز و مصرف بیش از حد داروی تینزاپارین
اگر یک نوبت دز مصرف دارو را فراموش کردید به محض یادآوری آنرا مصرف کنید. اما اگر نزدیک به نوبت بعد بود، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و دیگر مصرف نکنید. هر گونه دوز یا مقدار نوبت بعدی را در صورت فراموشی دو برابر نکنید.
اگر کسی با مصرف بیش از حد دارو دچار بحرانهای پزشکی مانند غش، مشکل تنفسی و شرایط اورژانسی شد بلافاصله با مرکز 115 تماس بگیرید یا وی را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال دهید.
خونریزی که متوقف نمی شود، ازجمله علائم مصرف بیش از حد داروی تینزاپارین نیز می باشد.
نکات مهم درمورد داروی ضدانعقاد تینزاپارین
این دارو را در اختیار دیگران قرار ندهید.
برای بررسی فرایند درمان یا عوارض جانبی دارو، تستهای پزشکی یا آزمایشگاهی (مانند آزمایش خون کامل شامل پلاکت، عملکرد کبد یا کلیه، بررسی خون در مدفوع) باید به صورت منظم انجام شود. برای اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید.
نحوه نگهداری از داروی تینزاپارین(Tinzaparin)
این دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگه دارید. آن را در حمام نگهداری نکنید. تمامی اقلام دارویی را دور از دسترس اطفال و حیوانات خانگی نگهدارید.
داروها را در توالت و یا سینک تخلیه نکنید. مگر اینکه اینطور توصیه شده باشد. پس از پایان مصرف و یا رسیدن تاریخ انقضا، دارو را در سطح زباله بیاندازید.