سولفادیازین

موارد و نحوه مصرف آنتی بیوتیک سولفادیازین

آنتی بیوتیک سولفادیازین با توقف رشد انواع خاصی از باکتری­ها و از بین بردن آنها موجب درمان بیماری می­شود. سولفادیازین در بهبود عفونت­های ویروسی (مانند سرماخوردگی، آنفولانزا) کارایی ندارد. استفاده غیر ضروری یا استفاده نادرست از هر آنتی بیوتیک می­تواند منجر به کاهش اثربخشی آن شود. سولفادیازین به علت ایجاد عوارض جانبی جدی نباید در نوزادان کمتر از 2 ماه مورد استفاده قرار بگیرد مگر آنکه برای درمان عفونت توکسوپلاسموز مادرزادی باشد.

سولفادیازین را طبق دستور پزشک با یک لیوان پر آب (8 اونس یا 240 میلی لیتر) از طریق خوراکی مصرف کنید. در طول درمان با این دارو مایعات زیادی بنوشید، مگر اینکه پزشک توصیه دیگری داشته باشد. نوشیدن آب کافی به جلوگیری از عوارض جانبی نادر مانند: ظاهر شدن اجرام کریستالی در ادرار و ابتلا به سنگ کلیه کمک می­کند.

تنظیم دوز سولفادیازین بر اساس وضعیت پزشکی، وزن و پاسخ بیمار به درمان صورت می­گیرد. کودکان نباید بیش از 6 گرم در روز (همان 6000 میلی گرم در روز) از این آنتی بیوتیک را مصرف کنند.

عوارض جانبی مصرف سولفادیازین

معمولا استفاده از سولفادیازین عوارض جانبی جدی ندارد و فقط ممکن است عوارضی از قبیل:

• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال
• از دست دادن اشتها یا سردرد رخ دهد.

 اگر هر یک از این اثرات ادامه یافت یا بدتر شد، فوراً به پزشک اطلاع دهید.  

در صورت بروز عوارض جانبی نادر اما جدی نظیر:

• تغییرات روانی یا خلقی (مانند افسردگی، توهم)
• علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار، وجود اجرام کریستالی در ادرار، ادرار دردناک)
• توده، تورم در جلوی گردن (گواتر)
• گیجی
• سردرد مداوم یا شدید
• سفت شدن عضلات گردن
• تشنج
• علائم قند خون پایین (مانند لرزش، سرگیجه، تاری دید، گرسنگی غیر معمول) فوراً به پزشک اطلاع دهید.

سولفادیازین به ندرت ممکن است باعث واکنش های آلرژیک جدی (احتمالاً کشنده) و سایر عوارض جانبی مانند:

• بثورات پوستی شدید (مانند: سندرم استیونز جانسون)،
• اختلالات خونی (مانند: آگرانولوسیتوز، کم خونی آپلاستیک)،
• آسیب کبدی یا آسیب ریوی
• بثورات پوستی، تاول، خارش یا تورم (به ویژه در صورت، زبان، گلو)،
• سرگیجه شدید
•  سرفه مداوم
•  اختلالات تنفسی
•  علائم عفونت جدید (مانند: درد گلوی مدوام، تب)
•  پوست رنگ پریده
•  خونریزی یا کبودی آسان
•  زردی چشم یا زردی پوست
•  تهوع یا استفراغ مداوم
•  خستگی غیرمعمول
•  ادرار تیره
•  درد معده یا شکم
•  درد مفاصل، حتما به پزشک مراجعه نمایید.

سولفادیازین به ندرت ممکن است به دلیل وجود باکتری به نام C. difficile باعث ایجاد یک بیماری جدی در روده شود. این وضعیت می­تواند در طول درمان یا هفته­ها تا ما­ ها پس از توقف درمان  نیز رخ دهد. لذا در صورت بروز: اسهال مداوم، درد یا گرفتگی شکم یا معده، وجود خون یا مخاط در مدفوع، فوراً به پزشک اطلاع دهید. همچنین اگر این علائم را دارید، از محصولات ضد اسهال یا داروهای حاوی مخدر استفاده نکنید، چون می­توانند علائم را بدتر کنند.

استفاده از سولفادیازین برای دوره­های طولانی یا مکرر ممکن است منجر به برفک دهان یا عفونت قارچی جدید واژن شود. لذا در صورت مشاهده لکه­های سفید در دهان، تغییر در ترشحات واژن یا سایر علائم جدید با پزشک تماس بگیرید.

توجه داشته باشید که عوارض ذکر شده دربرگیرنده لیست کاملی از عوارض جانبی احتمالی نیست.

موارد احتیاط در مصرف سولفادیازین

قبل از مصرف سولفادیازین، اگر به آن یا سایر داروهای سولفا حساسیت دارید، پزشک یا دکتر داروخانه را مطلع سازید.

قبل از استفاده سولفادیازین، سابقه پزشکی خود را به ویژه در مورد برخی اختلالات متابولیک (پورفیری، کمبود G6PD)، بیماری کلیوی، بیماری کبدی، آلرژی شدید، آسم، دیابت، اختلالات خونی (مانند کم خونی ناشی از کمبود ویتامین فولات)، کاهش عملکرد مغز استخوان (سرکوب مغز استخوان) حتما با پزشک یا دکتر داروخانه در میان بگذارید.

سولفادیازین ممکن است باعث شود واکسن­های دارای باکتری زنده (مانند: واکسن تیفوئید) به خوبی عمل نکنند، لذا قبل از انجام هر گونه ایمن سازی یا واکسیناسیون به متخصص مراقبت­های بهداشتی بگویید که از مترونیدازول استفاده می­کنید.

سولفادیازین ممکن است شما را نسبت به نور خورشید حساس­تر کند، لذا زمان ماندن در آفتاب را محدود نمایید، از اتاق­های سولار و لامپ­های آفتابی استفاده نکنید، هنگام بیرون رفتن از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و لباس مناسب بپوشید. اگر دچار آفتاب سوختگی، تاول یا قرمزی پوست شدید فوراً از پزشک کمک بگیرید.

عملکرد کلیه با افزایش سن کاهش می­یابد و از آنجا که سولفادیازین توسط کلیه­ها دفع می­شود، افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی دارو، به ویژه واکنش­های پوستی و اختلالات خونی حساس­تر باشند.

دوز فراموش شده  یا اوردوز ناشی از مصرف سولفادیازین

اگر فردی دچار اوردوز با سولفادیازین شده است و علائم جدی مانند: غش کردن یا مشکل تنفسی دارد، با 115 تماس بگیرید یا او را به نزدیکترین مرکز درمانی برسانید. علائم مصرف بیش از حد ممکن است شامل: سرگیجه، خواب آلودگی، خون در ادرار، تب، از دست دادن هوشیاری باشد.

توجه

این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه یا توصیه به دیگران اکیدا خودداری نمائید.

اگر از این دارو برای مدت طولانی استفاده می­کنید ممکن است برای بررسی عوارض جانبی آن نیاز به انجام تست‌های آزمایشگاهی و یا پزشکی ( مانند: شمارش گلبول­های خون، آزمایش‌های عملکرد کلیه) به صورت دوره‌ای داشته باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید.

مهم است که هر دوز از سولفادیازین را طبق برنامه دریافت کنید. اگر یک نوبت را فراموش کردید، فوراً از پزشک یا داروساز بخواهید تا یک برنامه دوز جدید را برای شما تعیین کند. برای جبران دوز از دست رفته، دوز بعدی را دوبرابر نکنید.

نحوه نگهداری سولفادیازین

سولفادیازین را در دمای اتاق، به دور از نور مستقیم آفتاب و رطوبت نگهداری کنید. توجه داشته باشید که سولفادیازین را به دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگه دارید.