موارد و نحوه مصرف داروی اوکتروتید استات
اوکتروتید استات (Octreotide Acetate) برای درمان اسهال شدید و قرمزی ناگهانی صورت و گردن ناشی از برخی تومورها (مانند تومور کارسینوئید، پپتسد وازواکتیو روده‌ای) که معمولا در روده و پانکراس بروز میکنند استفاده می‌شود. علائم ذکر شده زمانی بروز میکنند که این تومورها موجب ترشح زیاد از حد هورمون‌های بدن میشوند، اوکتروتید استات با کاهش اسهال به حفظ مایعات و مواد معدنی بدن کمک می‌کند.
داروی اوکتروتید استات همچنین با کاهش دادن سطح هورمون رشد، برای درمان بیماری آکرومگالی استفاده می‌شود که در صورت ترشح بیش از حد هورمون رشد در بدن ایجاد می‌شود و درمان آن به کاهش خطر بروز مشکلاتی مانند دیابت و بیماری قلبی کمک می‌کند.
البته داروی اوکتروتید استات موجب از بین رفتن این بیماری‌ها نمی‌شود.
این دارو معمولا همراه با روش‌های درمانی دیگر (مانند جراحی، پرتودرمانی و سایر داروها) استفاده می‌شود.
آمپول اوکتروتید استات 0.5، 20، 30، میلی‌گرمی و 100 و 200 میکروگرمی طبق تجویز پزشک (معمولا ۲ تا ۳ بار در روز) و معمولا به صورت تزریق زیر پوستی مصرف می‌شود، البته بسته به وضعیت بیماری ممکن است که توسط متخصص به صورت وریدی نیز تزریق شود. اگر طبق تجویز پزشک خودتان آمپول اوکتروتید استات را به زیر پوست تزریق می‌کنید، تمام دستورالعمل‌های آماده‌سازی و استفاده و همچنین روش نگهداری و امحای ایمن سوزن و مواد دارویی را از متخصص یاد بگیرید و اگر هر سوالی دارید از متخصص بپرسید. همچنین پیش از مصرف اوکتروتید استات، دارو آن را از لحاظ وجود ذرات و تغییر رنگ بررسی کنید و در صورت وجود هرکدام از این موارد دارو را مصرف نکنید. پیش از تزریق محل آن را با دستمال الکلی تمیز کنید و به منظور جلوگیری از مشکلات زیر جلدی، هر بار محل تزریق را عوض کنید.
دوز دریافتی این دارو به وضعیت بیماری و واکنش به درمان بستگی دارد، پس دوز مصرفی را بدون مشورت با پزشک تغییر ندهید، همچنین به منظور دریافت بهترین اثر این دارو، آن را به صورت منظم استفاده کنید و برای کمک به جلوگیری از فراموشی مصرف، آن را هر روز در یک زمان مشخص مصرف کنید. ضمنا اگر بیماریتان بهتر نمی‌شود و یا بدتر می‌شود به پزشک اطلاع بدهید.
موارد احتیاطی و هشدار هنگام مصرف داروی اوکتروتید استات
پیش از آنکه مصرف این دارو را شروع کنید، در صورت داشتن سابقه‌ی حساسیت به اوکتروتید استات (Octreotide Acetate) و یا هرگونه حساسیت دارویی یا خوراکی دیگر، پزشک را در جریان قرار دهید زیرا ممکن است برخی از مواد سازنده‌ی این دارو باعث واکنش آلرژیک یا برخی مشکلات دیگر شود، همچنین پزشک خود را در جریان سابقه‌ی درمانی و پزشکی خود، به ویژه در مورد:
-
بیماری کلیوی
-
بیماری کبدی (مانند سیروز)
-
دیابت
-
مشکلات تیروئید
-
مشکلات کیسه صفرا (مانند سنگ کیسه صفرا)
-
مشکلات قلبی (مانند نارسایی قلبی)
-
مشکلات تغذیه‌ای (مانند کاهش جذب چربی، کمبود ویتامین ب۱۲)
این دارو باعث سرگیجه یا تاری دید می‌شود، و مصرف همزمان این دارو با الکل یا ماری‌جوانا(حشیش) این مشکل را تشدید می‌کند، لذا مصرف مشروبات الکلی را محدود کنید و در صورت سابقه‌ی مصرف ماری جوانا، به پزشک اطلاع دهید. ضمنا تا زمانی که هوشیاری کامل‌تان را به دست نیاورده‌اید، از رانندگی و کار با دستگاه‌هایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند، خودداری کنید.
قبل از هرگونه عمل جراحی، پزشک یا دندانپزشک را در جریان مصرف یا سابقه‌ی مصرف داروی اوکتروتید استات و همچنین تمام داروهای مصرفی‌تان (داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) قرار دهید.
مصرف طولانی مدت این دارو (مثلا برای بیش از ۱ سال) می‌تواند رشد کودک را کاهش بدهد، با این حال پس از قطع مصرف دارو، نرخ رشد به حالت عادی باز می‌گردد. جزئیات بیشتر این مورد را از پزشک بپرسید.
عوارض جانبی داروی اوکتروتید استات (Octreotide Acetate)
در صورت صلاحدید پزشک و تجویز این دارو برای شما، پزشک از مزایا و عوارض احتمالی این دارو برای شما مطلع است، البته اکثر افرادی که از این دارو استفاده میکنند عوارض جانبی بخصوصی تجربه نمی‌کنند، با این حال توصیه می‌شود در صورت مشاهده‌ی هرکدام از علائم درج شده در این قسمت، حتما پزشک را مطلع سازید.
عوارض جانبی متداول و شایع اوکتروتید استات (در صورت تشدید یا ادامه داشتن، به پزشک مراجعه کنید):
-
تهوع
-
استفراغ
-
مدفوع شل یا روغنی
-
یبوست
-
شکم درد
-
گاز معده
-
نفخ
-
سرگیجه
-
سردرد
عوارض جانبی بعید ولی جدی اوکتروتید استات (در صورت مشاهده، فورا به پزشک اطلاع دهید):
-
علائم مشکلات کبدی یا صفراوی (مانند تب، درد معده یا پایین شکم، تهوع یا استفراغ شدید، زردی پوست یا چشم، درد غیر عادی در پشت یا شانه راست)
-
علائم کم‌کاری تیروئید (مانند افزایش وزن ناگهانی، حساسیت به سرما، ضربان قلب کند، یبوست شدید، خستگی غیرعادی یا شدید، رشد یا توده یا تورم در جلوی گردن)
-
علائم تشدید مشکلات قلبی (مانند تنگی نفس یا ضربان قلب نامنظم، تند یا کند)
-
بی‌حسی یا گزگز دست یا پا
به ندرت ممکن است این دارو باعث واکنش آلرژیک بسیار جدی شود، ولی توصیه می‌شود در صورت مشاهده‌ی هرکدام از علائم واکنش آلرژیک، فورا به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنید:
-
بثورات پوستی
-
خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان یا گلو)
-
سرگیجه‌ی شدید
-
تنگی نفس
به ندرن این دارو (بخصوص اگر دیابت دارید) موجب تغییر در قند خون می‌شود. نیاز است قند خونتان را به شیوه‌ی توصیه شده توسط پزشک اندازه بگیرید، ممکن است در صورت نیاز پزشک داروهای دیابت شما را تنظیم کند. از دستورالعمل‌های پزشک برای رفع افت قند خون پیروی کنید (مانند مصرف منابع قندی نظیر ژل یا قرص گلوکز، شکر، عسل، آبمیوه یا نوشابه‌ی غیر رژیمی). همچنین اگر با این علائم کاهش یا افزایش قند خون روبرو هستید فورا به پزشک اطلاع بدهید:
-
علائم افزایش قند خون: شامل افزایش تشنگی و ادرار
-
علائم کاهش قند خون: شامل عصبانیت، لرزش، تعریق، ضربان قلب تند و گرسنگی
ممکن است این لیست، دربرگیرنده‌ی تمام عوارض جانبی احتمالی این دارو نباشد، پس توصیه می‌شود در صورت بروز هرگونه علائم یا عارضه‌ی جانبی دیگر نیز، به پزشک اطلاع دهید.
فراموشی و مصرف بیش از حد داروی اوکتروتید استات
اگر مصرف یک دوز دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید ولی اگر نزدیک به زمان دوز بعدی بودید، از مصرف دو دوز نزدیک به هم خودداری کنید و دوز فراموش شده را مصرف نکنید.
در صورتی که فردی دچار اوردوز با این دارو شده است و عوارض حادی مانند بی‌هوشی یا تنگی نفس دارد با ۱۱۵ تماس بگیرید یا بیمار را سریعا به مراکز درمانی برسانید.
نکات مهم هنگام استفاده از داروی اوکتروتید استات (Octreotide Acetate)
در صورت استفاده از داروی اوکتروتید استات نکات زیر را رعایت کنید:
-
این دارو را دقیقا طبق برنامه‌ی مصرفی که پزشک برایتان تجویز می‌کند مصرف کنید.
-
این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده‌است، لذا از مصرف آن برای سایر موارد یا توصیه به افراد یا اشتراک گذاری آن خودداری کنید.
-
در صورت نیاز به انجام برخی آزمایش‌ها (مانند قند خون، تست عملکرد تیروئید، سطح هورمون‌ها و ویتامین ب۱۲) جهت بررسی روند درمان، تمام اقدامات مربوطه را منظم و سروقت انجام دهید و در مورد نحوه‌ی دقیق انجام آنها از پزشک مشورت بگیرید.
نگهداری از داروی اوکتروتید استات (Octreotide Acetate)
این دارو را در یخچال و در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد (خارج از محیط حمام) و به دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید. پیش از مصرف اجازه دهید که دارو به دمای اتاق برسد، البته تا ۲ هفته می‌توان این دارو را در دمای اتاق بین ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد و بدور از نور نگهداری کرد. ویال‌های اوکتروتید استات چند بار مصرف ۲ هفته بعد از شروع مصرف باید دور ریخته بشوند و آمپول اوکتروتید استات را تنها پیش از مصرف باید از بسته خارج کرد و مقدار باقی مانده از آمپول را باید دور ریخت.
در صورت عدم نیاز به این دارو یا در صورت رد شدن تاریخ مصرف دارو، آن را دور بیندازید و هرگز این دارو را در توالت یا فاضلاب نریزید.
تایید شده توسط داروبین
