آمپول نالوکسان چیست؟
آمپول نالوکسان برای درمان اورژانسی اوردوز تایید شده یا مشکوک با مواد ایپوئیدی تجویز می شود. برخی از علائم جدی مصرف بیش از حد مواد اپیوئیدی که باید مورد توجه قرار گیرد، عبارت است از:
-
خواب آلودگی غیرطبیعی
-
مشکل غیرمعمول در بیدار شدن از خواب
-
مشکلات تنفسی (از تنفس آهسته یا کم عمق تا عدم تنفس)
-
مردمک های بسیار کوچک
-
ضربان قلب آهسته
-
فشار خون پایین
حواستان باشد که اگر فردی دارای علائم بالا است اما مطمئن نیستید که به دلیل مصرف بیش از حد مواد ایپوئیدی است یا خیر، بازهم فورا از این دارو استفاده کنید. زیرا، تنفس آهسته یا کم عمق ممکن است باعث آسیب دائمی به مغز یا از دست دادن جان فرد شود. علاوه براین، درمان مصرف بیش از حد مواد اپیوئیدی باید شامل درمان تنفسی (مانند اکسیژن دادن از طریق لوله های بینی، تهویه مکانیکی، تنفس مصنوعی) نیز باشد.
نالوکسان متعلق به دسته داروهای معروف به آنتاگونیست های مخدر است که با مسدود کردن اثرات مواد اپیوئیدی در مغز عمل می کند. این دارو به مواد مخدر اجازه تاثیر بر مغز را نمی دهد و تنفس عادی و هوشیاری فرد را بازمی گرداند. محققان احتمال می دهند که آمپول نالوکسون در جلوگیری از اثرات انواع خاصی از مواد اپیوئیدی ازجمله (آگونیست یا آنتاگونیست مختلط مانند بوپرنورفین، پنتازوسین) به خوبی عمل نکند. مسدودسازی این نوع مواد اپیوئیدی ممکن است ناقص باشد یا به دوزهای بالاتری از نالوکسان نیاز باشد.
نحوه تزریق نالوکسان
آمپول نالوکسان را از طریق تزریق عصلانی، زیرجلدی یا وریدی به بیمار تزریق می کنند. این دارو معمولا توسط یک متخصص تجویز و تزریق می شود.
با این حال، اگر می خواهید از این دارو در خانه استفاده کنید، تمام دستورالعمل های آماده سازی و تزریق را از متخصص و بسته محصول یاد بگیرید. توجه داشته باشید که قبل از استفاده، این محصول را به صورت بصری از نظر وجود ذرات یا تغییر رنگ بررسی کنید و در صورت وجود هریک از این شرایط از ویال استفاده نکنید. همچنین، نحوه نگهداری و دور انداختن ایمن لوازم پزشکی را بیاموزید.
تنظیم دوز بر اساس وضعیت پزشکی فرد و پاسخ به درمان صورت می گیرد. اثرات این دارو سریع است اما طولانی مدت نیست. لذا، پس از تزریق نالوکسان، حتی اگر فرد از خواب بیدار شد، فورا از پزشک کمک بگیرید.
اگر به رغم انجام تزریق علائم مجددا برگشت، هر 2 تا 3 دقیقه مجددا نالوکسان تزریق کنید و تا زمانی که کمک اضطراری دریافت شود، به مراقبت دقیق از فرد ادامه دهید. سپس درهنگام مراجعه به پزشک، ایشان را از تزریق نالوکسان مطلع کنید.
قرص نالوکسان چیست؟
قرص نالوکسان نیز مانند آمپول آن برای درمان علائم اوردوز با مواد مخدر استفاده می شود. این دارو اثر مواد زیر را به صورت موقت مسدود می کند و فرصت کوتاهی را برای انتقال بیمار به بیمارستان و مداخله کادر درمان برای نجات جان او فراهم می کند:
-
هروئین
-
مورفین
-
اکسی کدون
-
متادون
-
فنتانیل
-
هیدروکودون
-
کدئین
-
هیدرومورفون
-
کارفنتانیل
-
بوپرنورفین(ب۲)
موارد احتیاطی در مصرف نالوکسان
قبل از استفاده از نالوکسان، اگر به آن حساسیت دارید، یا اگر آلرژی دیگری دارید به پزشک خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می تواند باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود.
همچنین، قبل از تزریق این دارو، سوابق بیماری خود را به خصوص درصورت ابتلا به مشکلات قلبی (مانند ضربان قلب نامنظم، حمله قلبی در گذشته) نیز به پزشک خود اطلاع دهید.
درصورتیکه نیاز به انجام عمل جراحی ضروری دارید، حتما درمورد محصولات و داروهای مصرفی خود ازجمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه، محصولات گیاهی و به خصوص نالوکسون به پزشک یا دندانپزشک اطلاع دهید.
تفاوت نالوکسان و نالتروکسان
هردو این داروها جزو داروهای درمان اعتیاد هستند که ازطریق انسداد اثرات مواد مخدر بر مغز عمل می کنند. با اینحال، این دو تفاوت هایی باهم دارند که عبارتند از:
-
نالوکسان برای درمان اوردوز مواد مخدر مصرف می شود و با تاثیر سریع خود باعث نجات جان بیمار می شود. درحالیکه نالتروکسان برای جلوگیری از بازگشت به مصرف مواد مخدر استفاده می شود. مصرف این دارو باعث می شود که فرد درهنگام مصرف مواد مخدر دچار تهوع و استفراغ شود و میل به استفاده مجدد را کاهش دهد.
-
دیگر تفاوت نالوکسان و نالتروکسان در شکل آنهاست. نالوکسان را معمولا به صورت آمپول یا اسپری بینی تجویز می کنند درحالیکه نالتروکسان را به صورت قرص یا کپسول تجویز می کنند.
-
نالوکسان با مسدود کردن اثر مواد مخدر عمل می کند درحالیکه نالتروکسان ازطریق ایجاد حالت تهوع و استفراغ درصورت مصرف مواد مخدر عمل می کند.
-
نالوکسون به سرعت تاثیر گذاشته و موجب نجات جان فرد از مرگ می شود اما، نالتروکسان می تواند چند ساعت بعد از مصرف اثر کند.
عوارض آمپول نالوکسان
به یاد داشته باشید که نالوکسان به این دلیل تجویز شده است که از نظر پزشک مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی بوده است. این درحالی است که بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند، عوارض جانبی جدی ندارند.
فقط ممکن است افرادی که به طور منظم از مواد اپیوئیدی استفاده کرده اند، دچار علائم ترک ناگهانی شوند که این علائم عبارتند از:
-
بدن درد
-
تب
-
تعریق
-
آبریزش چشم و بینی
-
عطسه
-
مورمور شدن
-
خمیازه کشیدن
-
ضعف
-
رعشه یا لرزش بدن
-
عصبی بودن
-
بی قراری
-
اسهال
-
تهوع یا استفراغ
-
گرفتگی معده
-
افزایش فشار خون
-
ضربان قلب سریع
-
واکنش آلرژیک (بثورات پوستی، خارش یا تورم (مخصوصاً در صورت، زبان، گلو)، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی)
-
تشنج، گریه بیش از حد معمول و انقباض یا اسپاسم عضلانی (در نوزادان کمتر از 4 هفته)
مراقب نوزادانی که در دوران جنینی در معرض مواد مخدر ناشی از مصرف مادر بوده اند باشید، درصورتیکه علائم ذکر شده در نوزادان را مشاهده کردید، حتما اقدامات لازم را انجام دهید. زیرا، عدم درمان مصرف بیش از حد مواد مخدر در نوزادان می تواند باعث از دست دادن جان آنها شود.
مصرف بیش از حد نالوکسان
اوردوز در افرادی که به طور منظم از مواد اپیوئیدی استفاده نمی کنند بسیار بعید است. با این حال اگر فردی دچار اوردوز با این دارو شده است و علائم جدی مانند غش کردن یا مشکل تنفسی دارد، با 115 تماس بگیرید. در غیر این صورت او را به نزدیکترین مرکز درمانی برسانید.
نکات مهم در تزریق نالوکسان
در مورد روش های جلوگیری از مصرف بیش از حد مواد اپیوئیدی از پزشک خود سوال کنید. علائم و نشانه های اوردوز را به خانواده یا همخانه های صمیمی آموزش دهید و به آنها بگویید این دارو را در کجا نگهداری می کنید.
نحوه نگهداری از داروی نالوکسان
در دمای اتاق به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
داروها را داخل توالت یا فاضلاب نریزید مگر اینکه چنین توصیه ای شده باشد. این محصول را زمانی که تاریخ مصرف آن تمام شده یا دیگر مورد نیاز شما نیست، به درستی دور بریزید.