متیل پردنیزولون

موارد و نحوه مصرف داروی متیل پردنیزولون

متیل پردنیزولون (Methylprednisolone) یک هورمون کورتیکوستروئیدی است که برای درمان درد و تورم ناشی از آرتریت و سایر اختلالات مفاصل استفاده می‌شود. همچنین از این دارو برای درمان بیماری‌های مختلفی مانند اختلالات خونی، حساسیت شدید، برخی انواع سرطان، بیماری‌های چشمی، بیماری‌های پوستی، روده، کلیوی، ریوی و اختلالات سیستم ایمنی و همچنین همراه با سایر داروها برای اختلالات هورمونی نیز استفاده می‌شود. این دارو واکنش سیستم ایمنی را در این بیماری‌ها افزایش می‌دهد و علائمی نظیر تورم، درد و واکنش‌های حساسیتی را کاهش می‌دهد. مصرف نخاعی این دارو ممکن است عوارض جانبی نادر اما شدید داشته باشد، پس اگر قرار است این دارو را در نزدیکی ستون فقرات تزریق کنید در مورد فواید و مضرات مصرف آن با پزشک مشورت کنید.

این دارو معمولا بر اساس توصیه پزشک به مفصل تزریق می‌شود و همچنین ممکن است در عضله یا بافت پوستی شکم نیز تزریق شود. میزان مصرف این دارو به وضعیت بیماری و واکنش بدن بستگی دارد پس بدون هماهنگی با پزشک میزان مصرف دارو را افزایش ندهید چون باعث تسریع بهبود بیماری نمی‌شود و احتمال بروز عوارض جانبی را نیز افزایش می‌دهد. حین مصرف این دارو به دقت از دستورات پزشک پیروی کنید.

پیش از مصرف، دارو را به خوبی تکان بدهید. اگر این دارو را در خانه استفاده می‌کنید تمامی دستورالعمل‌های آماده‌سازی و مصرف را از متخصص بیاموزید. این دارو باید به رنگ سفید شیری باشد، بنابرین پیش از مصرف دارو را از لحاظ وجود ذرات و تغییر رنگ بررسی کنید و در صورت بروز هر یک از این موارد دارو را مصرف نکنید. همچنین روش ایمن نگهداری و امحای مواد دارویی را بیاموزید.

اگر این دارو را در مفصل تزریق می‌کنید، حتی اگر احساس بهتری دارید هم مراقب میزان فشاری که بر مفصل وارد می‌کنید باشید. در مورد میزان مجاز حرکت یا استفاده از مفصل در طول درمان با پزشک مشورت کنید.

بدون هماهنگی با پزشک مصرف این دارو را متوقف نکنید چون قطع ناگهانی مصرف این دارو می‌تواند برخی از علائم بیماری‌ها را تشدید کند، در صورت نیاز ممکن است لازم باشد تا دوز دارو به تدریج کاهش پیدا کند. در صورت قطع ناگهانی این دارو ممکن است با علائم ترک (مانند ضعف، کاهش وزن، تهوع، درد عضلات، سردرد، خستگی، سرگیجه) مواجه شوید که به منظور پیشگیری از علائم ترک ممکن است که پزشک به تدریج دوز دارو را کاهش بدهد. احتمال بروز علائم ترک در موارد مصرف طولانی مدت یا دوز بالای دارو بیشتر است، بنابرین اگر با این علائم روبرو شدید فورا به پزشک یا داروساز اطلاع بدهید (همچنین بخش موارد احتیاطی را مطالعه کنید). اگر با مصرف داروی متیل پردنیزولون بیماری‌تان بهبود نیافت یا بدتر شد، به پزشک اطلاع بدهید.

موارد احتیاطی و هشدار هنگام مصرف داروی متیل پردنیزولون

پیش از آنکه مصرف این دارو را شروع کنید، در صورت داشتن سابقه‌ی حساسیت به متیل پردنیزولون (Methylprednisolone) و یا هرگونه حساسیت دارویی یا خوراکی دیگر، پزشک را در جریان قرار دهید زیرا ممکن است برخی از مواد سازنده‌ی این دارو باعث واکنش آلرژیک یا برخی مشکلات دیگر شود، همچنین پزشک خود را در جریان سابقه‌ی درمانی و پزشکی خود، به‌ ویژه در مورد:

• مشکلات خونریزی
• لخته شدن خون
• پوکی استخوان
• دیابت
• بیماری چشمی (مانند آب مروارید، گلوکوما، تبخال چشمی)
• مشکلات قلبی (مانند نارسایی احتقانی قلب، حمله قلبی اخیر)
• فشار خون بالا
• عفونت فعلی یا قبلی (مانند سل، کرمک، تبخال، عفونت قارچی)
• بیماری کلیوی
• بیماری کبد
• مشکلات خلقی روانی (مانند سایکوز، اضطراب، افسردگی)
• مشکلات معده یا روده (مانند دیورتیکول، زخم، کولیت زخمی)
• تشنج

این دارو باعث سرگیجه یا تاری دید می‌شود، و مصرف همزمان این دارو با الکل یا ماری‌جوانا(حشیش) این مشکل را تشدید می‌کند، لذا مصرف مشروبات الکلی را محدود کنید و در صورت سابقه‌ی مصرف ماری جوانا، به پزشک اطلاع دهید. ضمنا تا زمانی که هوشیاری کامل‌تان را به دست نیاورده‌اید، از رانندگی و کار با دستگاه‌هایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند، خودداری کنید.

این دارو ممکن است باعث خونریزی معده شود، این خطر ممکن است با مصرف روزانه‌ی الکل در طول مصرف این دارو بیشتر شود، بنابرین مصرف الکل را محدود کنید و برای اطلاعات بیشتر با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

متیل پردنیزولون می‌تواند احتمال بروز عفونت را افزایش داده و یا آن را تشدید کند، لذا از معاشرت با افراد مبتلا به عفونت‌های واگیر (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا) خودداری کنید و برای کسب اطلاعات بیشتر و نیز در صورتی که در معرض عفونت بوده‌اید با پزشک مشورت کنید.

پیش از ایمن‌سازی، واکسیناسیون یا تست پوستی، پزشک را در جریان مصرف این دارو قرار بدهید و از تماس با افرادی که اخیرا واکسن زنده (مانند واکسن استنشاقی آنفولانزا) دریافت کرده‌اند خودداری کنید.

مصرف طولانی مدت داروهای کورتیکوستروئیدی مانند متیل پردنیزولون می‌تواند بدن را در برابر استرس‌های فیزیکی تضعیف کند. پیش از هرگونه عمل جراحی، یا درمان اورژانسی یا در صورت بروز بیماری یا آسیب جدی، پزشک را در جریان سابقه‌ی مصرف این دارو در ۱۲ ماه گذشته قرار بدهید و در صورت بروز خستگی یا کاهش وزن ناگهانی یا شدید، فورا به پزشک اطلاع دهید. اگر قرار است برای مدت طولانی از این دارو استفاده کنید، یک کارت هشدار یا دستبند شناسه پزشکی به همراه داشته باشید تا مصرف این دارو توسط شما را به دیگران اطلاع بدهد.

مصرف طولانی مدت این دارو ممکن است رشد کودک را کاهش دهد، در این خصوص برای جزئیات بیشتر با پزشک یا داروساز صحبت کنید و به منظور بررسی قد و رشد کودک به صورت منظم به پزشک مراجعه کنید.

قبل از هرگونه عمل جراحی، پزشک یا دندانپزشک را در جریان مصرف یا سابقه‌ی مصرف داروی متیل پردنیزولون و همچنین تمام داروهای مصرفی‌تان (داروهای‌ تجویزی، داروهای‌ بدون نسخه و محصولات گیاهی) قرار دهید.

این احتمال وجود دارد که افراد مسن، نسبت به برخی عوارض این دارو به ویژه درد یا شکستگی استخوان، خونریزی معده یا روده و تغییرات خلقی روانی (مانند گیجی) حساسیت بیشتری داشته باشند.

عوارض جانبی داروی متیل پردنیزولون (Methylprednisolone)

در صورت صلاحدید پزشک و تجویز این دارو برای شما، پزشک از مزایا و عوارض احتمالی این دارو برای شما مطلع است، البته اکثر افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی بخصوصی تجربه‌ نمی‌کنند، با این حال توصیه می‌شود در صورت مشاهده‌ی هرکدام از علائم درج شده در این قسمت، حتما پزشک را مطلع سازید.

عوارض جانبی متداول و شایع متیل پردنیزولون (در صورت تشدید یا ادامه داشتن، به پزشک مراجعه کنید):

• تهوع
• استفراغ
• سوزش معده
• سردرد
• سرگیجه
• اختلال خواب
• تغییرات اشتها
• افزایش تعریق
• آکنه یا درد یا قرمزی و یا تورم محل تزریق

عوارض جانبی بعید ولی جدی متیل پردنیزولون (در صورت مشاهده، فورا به پزشک اطلاع دهید):

• افزایش وزن غیرعادی
• تغییرات دوره قاعدگی
• درد استخوان یا مفاصل
• افزایش کبودی یا خونریزی
• تغییرات خلقی روانی (مانند نوسانات خلقی، افسردگی، آشفتگی)
• ضعف یا درد عضلات
• باد کردن صورت
• تاخیر در بهبود زخم
• تورم قوزک پا، پا یا دست
• نازک شدن پوست
• رشد غیر عادی پوست یا مو
• مشکلات بینایی
• ضربان قلب تند، کند یا نامنظم
• علائم خونریزی روده یا معده (مانند درد معده یا پایین شکم، مدفوع سیاه یا قیر مانند، استفراغ شبیه تفاله قهوه)

عوارض جانبی بسیار بعید ولی بسیار جدی متیل پردنیزولون (در صورت مشاهده، فورا به پزشک اطلاع دهید):

• تشنج

به ندرت ممکن است این دارو باعث واکنش آلرژیک بسیار جدی شود، ولی توصیه می‌شود در صورت مشاهده‌ی هرکدام از علائم واکنش آلرژیک، فورا به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنید:

• بثورات پوستی
• خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان یا گلو)
• سرگیجه‌ی شدید
• تنگی نفس

این دارو ممکن است قند خون را افزایش داده و موجب بروز دیابت شود و یا آن را تشدید کند، بنابرین اگر با علائم افزایش قند خون مانند افزایش تشنگی یا ادرار روبرو شدید فورا به پزشک اطلاع بدهید و اگر دیابت دارید، قند خونتان را به صورت منظم و به شیوه‌ی توصیه شده توسط پزشک اندازه بگیرید و نتایج را با پزشک به اشتراک بگذارید. ممکن است که نیاز به تغییر داروهای دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی توسط پزشک باشد.

داروی متیل پردنیزولون ممکن است توان دفاعی بدن در برابر عفونت‌ها را تضعیف کند و احتمال بروز عفونت‌های حاد (به ندرت کشنده) یا تشدید عفونت‌های فعلی را افزایش ‌دهد، پس اگر با علائم عفونت (مانند گلو درد ممتد، تب، لرز، سرفه، سفیدی دهان)‌ روبرو شدید فورا به پزشک اطلاع بدهید.

ممکن است این لیست، دربرگیرنده‌ی تمام عوارض جانبی احتمالی این دارو نباشد، پس توصیه می‌شود در صورت بروز هرگونه علائم یا عارضه‌ی جانبی دیگر نیز، به پزشک اطلاع دهید.          

فراموشی و مصرف بیش از حد داروی متیل پردنیزولون

مصرف سرموقع این دارو ضروری است، اگر مصرف یک دوز دارو را فراموش کردید، برای دریافت برنامه‌ی جدید با پزشک صحبت کنید و برای جبران دوز از دست رفته، دوز مصرفی را دوبرابر نکنید.

در صورتی که فردی دچار اوردوز با این دارو شده است و عوارض حادی مانند بی‌هوشی یا تنگی نفس دارد با ۱۱۵ تماس بگیرید یا بیمار را سریعا به مراکز درمانی برسانید.

نکات مهم هنگام استفاده از داروی متیل پردنیزولون (Methylprednisolone)

در صورت استفاده از داروی متیل پردنیزولون نکات زیر را رعایت کنید:

• این دارو را دقیقا طبق برنامه‌ی مصرفی که پزشک برایتان تجویز می‌کند مصرف کنید.
• این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده‌است، لذا از مصرف آن برای سایر موارد یا توصیه به افراد یا اشتراک گذاری آن خودداری کنید.
• در صورت نیاز به انجام برخی آزمایش‌ها (مانند سطح قند خون و مواد معدنی، فشار خون، تست تراکم استخوان، اندازگیری قد و وزن، تست چشمی) جهت بررسی روند درمان، تمام اقدامات مربوطه را منظم و سروقت انجام دهید و در مورد نحوه‌ی دقیق انجام آنها از پزشک مشورت بگیرید.
• برخی تغییرات در سبک زندگی، می‌توانند به کاهش خطر پوکی استخوان در اثر استفاد‌ه‌ی طولانی مدت این دارو کمک کنند مانند ورزش‌های مقاومتی، مصرف کلسیم و ویتامین دی کافی، عدم استعمال دخانیات و محدود کردن مصرف الکل.

نگهداری از داروی متیل پردنیزولون(Methylprednisolone)

این دارو را در دمای اتاق و بدور از نور و رطوبت حرارت و خارج از محیط حمام نگهداری کنید. همچنین تمامی داروها باید از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگهداری شوند.

در صورت عدم نیاز به این دارو یا در صورت رد شدن تاریخ مصرف دارو، آن را دور بیندازید و هرگز این دارو را در توالت یا فاضلاب نریزید.