جنتامایسین چشمی

جنتامایسین چشمی برای چیست؟

جنتامایسین چشمی برای درمان عفونت های باکتریایی چشم مانند بلفاریت، ورم ملتحمه و پوست اطراف چشم (مانند پلک) استفاده می شود. همچنین برای جلوگیری از عفونت بعد از آسیب چشم یا جراحی نیز از این دارو استفاده می شود. این دارو متعلق به دسته ای از داروهای شناخته شده معروف به آنتی بیوتیک های آمینوگلیکوزید است که با از بین بردن باکتری ها عمل می کند. جنتامایسین چشمی فقط قادر به درمان عفونت های باکتریایی چشم است برای سایر انواع عفونت های چشمی کاربردی ندارد. توجه داشته باشید که داروهای آنتی بیوتیکی مانند جنتامایسین چشمی را باید درصورت لزوم و با تجویز پزشک مصرف کرد. زیرا، مصرف غیرضروری و نادرست از این دسته از داروها منجر به کاهش اثربخشی آنها و بروز مقاومت آنتی بیوتیکی می شود.

نحوه مصرف جنتامایسین چشمی

باتوجه به اینکه جنتامایسین چشمی به دو صورت پماد چشمی جنتامایسین و قطره چشمی جنتامایسین تولید می شود، نحوه مصرف هریک از آنها نیز کمی تفاوت دارد. به همین دلیل، بهتر است که قبل از مصرف اشکال مختلف جنتامایسین چشمی، برگه راهنمای مصرف دارو را مطالعه کرده و اگر سوالی داشتید از پزشک خود بپرسید.

درحالت کلی، برای مصرف قطره یا پماد چشمی جنتامایسین، ابتدا دست های خود را بشویید و مراقب باشید که دهانه ظرف دارو را مستقیما به دهان، چشم، پلک یا سطوح دیگر نزنید اینکار موجب انتقال آلودگی به دارو می شود.

توجه داشته باشید که اگر از لنزهای طبی یا آرایشی استفاده می کنید، در هنگام ابتلا به عفونت های باکتریایی چشم و زمانی که جنتامایسین چشمی مصرف می کنید، لنزها را در ظرف مخصوص استریل کنید و تا زمانی که بهبود نیافتید از آنها استفاده نکنید. همچنین، بعد از اتمام دوره درمان، درمورد استفاده مجدد از لنزهای قدیمی از پزشک خود سوال کنید.

طریقه استفاده از پماد جنتامایسین چشمی

برای استفاده از پماد چشمی جنتامایسین:

• سر خود را به عقب خم کنید، به بالا نگاه کنید
• به آرامی پلک پایین را به سمت پایین بکشید تا حفره ای ایجاد شود
• حدود 1 سانتی متر از پماد را طبق تجویز پزشک در محل مذکور قرار دهید و به آرامی چشمتان را ببندید و کره چشم را در تمام جهات بچرخانید تا دارو پخش شود.
• سپس این مراحل را برای چشم دیگر تکرار کنید
• نوک لوله پماد را با یک دستمال تمیز پاک کنید تا داروی اضافی برداشته شود

طریقه استفاده از قطره چشمی جنتامایسین

برای استفاده از قطره چشمی جنتامایسین:

• ظرف را به آرامی تکان دهید
• سر خود را به عقب خم کنید، به سمت بالا نگاه کنید و پلک پایین را به پایین بکشید تا مشابه کیسه باز شود.
• قطره چکان را مستقیماً جلوی چشم خود نگه دارید و 1 قطره بریزید
• پس از ریختن دارو در چشم به سمت پایین نگاه کنید و به آرامی چشمان خود را به مدت 1 تا 2 دقیقه ببندید.
• یک انگشت خود را در گوشه چشم خود (نزدیک بینی) قرار دهید و فشار ملایمی وارد کنید. این کار از تخلیه دارو جلوگیری می کند.
• سپس این مراحل را برای چشم دیگر خود نیز تکرار کنید.
• قطره چکان را آبکشی نکنید و پس از هر بار استفاده درپوش آن را تعویض کنید.

سعی کنید که بعد از استفاده از پماد یا قطره جنتامایسین چشمی، پلک نزنید و چشم های خود را نمالید تا دارو به آرامی جذب چشم شود.

تنظیم میزان دوز جنتامایسین چشمی بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان صورت می گیرد. ممکن است پزشک در ابتدا به شما توصیه کند که با دوز بالا شروع کنید و سپس با بهبود علائم عفونت، دوز دارو را به آرامی کاهش دهید. بنابراین، تمامی توصیه های پزشک را به دقت دنبال کنید. ممکن است که پزشک استفاده از پماد و قطره جنتامایسین چشمی را درکنار هم برای شما تجویز کند. به گونه ای که قطره چشمی را در طول روز و پماد چشمی را برای استفاده قبل از خواب درنظر بگیرید.

اگر در کنار جنتامایسین چشمی از داروی چشمی دیگری (مانند قطره یا پماد) استفاده می کنید، حداقل 5 تا 10 دقیقه قبل از استفاده از داروهای دیگر صبر کنید. بهتر است قطره های چشمی را قبل از مصرف پماد استفاده کنید تا جذب چشم شوند.

برای کسب نتایج بهتر از این دارو به طور منظم استفاده کنید. می توانید برای کمک به یادآوری، هر روز در زمان(های) یکسانی از آن استفاده کنید. دوره درمان را کامل کنید و از قطع ناگهانی دارو بپرهیزید زیرا، قطع زودهنگام دارو ممکن است منجر به بازگشت عفونت شود. اگر با مصرف منظم و دقیق دارو وضعیت شما ادامه یافت یا بدتر شد به پزشکتان اطلاع دهید.

موارد احتیاطی در مصرف جنتامایسین چشمی

قبل از استفاده از جنتامایسین چشمی، اگر به آن یا سایر آنتی بیوتیک های آمینوگلیکوزید (مانند توبرامایسین) حساسیت دارید؛ یا اگر آلرژی دیگری دارید به پزشک خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می تواند باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با داروساز صحبت کنید.

اگر از لنزهای چشمی استفاده می کنید، قبل از مصرف جنتامایسین چشمی، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است پس از مصرف این دارو، دید شما به طور موقت تار شود. لذا از رانندگی و کار با ماشین آلاتی که نیاز به دید واضح دارند خودداری کنید. همچنین، قبل از انجام عمل جراحی، در مورد تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک خود اطلاع دهید.

پماد جنتامایسین چشمی برای نوزاد

استفاده از پماد جنتامایسین چشمی برای نوزاد تقریبا ممنوع است. زیرا، احتمال بروز واکنش های آلرژیک ناشی از مصرف قطره جنتامایسین چشمی در نوزاد بسیار زیاد است. البته مصرف این دارو در دوزهای کمتر از 7.5 میلی گرم ممکن است برای نوزاد خطری نداشته باشد اما بازهم باید جانب احتیاط در مصرف جنتامایسین چشمی برای نوزاد رعایت شود و از نظرات پزشک در این مورد کمک گرفت.

جنتامایسین چشمی برای کودکان

مصرف جنتامایسین چشمی برای کودکان بالای یک سال مانعی ندارد اما باید با تجویز پزشک انجام شده و در مصرف آن دقت زیادی به خرج داد. میزان دوز مناسب جنتامایسین چشمی برای کودکان برحسب قد، وزن، سن و شدت عفونت تعیین می شود.

پماد جنتامایسین چشمی برای زخم

پماد جنتامایسین چشمی یک آنتی بیوتیک است و می تواند عفونت های ناشی از زخم یا بخیه را رفع کند. این دارو را می توان برای درمان زخم های ناشی از عمل جراحی یا موارد دیگر با تجویز پزشک مصرف کرد.

عوارض جانبی جنتامایسین چشمی

به یاد داشته باشید که این دارو به این دلیل تجویز شده است که از نظر پزشک مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی بوده است. این درحالی است که بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جانبی جدی ندارند و فقط ممکن است عوارضی از قبیل تحریک موقت چشم، سوزش، تاری دید رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار شد یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز  اطلاع دهید.

استفاده از این دارو برای دوره های طولانی یا مکرر ممکن است منجر به انواع دیگر عفونت های چشم از جمله عفونت های قارچی شود. در صورت مشاهده علائم جدید یا بدتر شدن علائم قبلی (مانند درد، تورم، ترشح غلیظ یا چرک)، مصرف این دارو را متوقف کرده و با پزشک خود تماس بگیرید.

به ندرت، محصولات جنتامایسین مورد استفاده در چشم ممکن است به صورت سیستمی جذب شوند و  عوارض جانبی جدی ایجاد کنند. لذا در صورت بروز عوارض جانبی نادر اما جدی نظیر کبودی/خونریزی آسان، تغییرات ذهنی/خلقی (مانند توهم) فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• بثورات پوستی
• خارش یا تورم (مخصوصا در صورت، زبان، گلو)
• سرگیجه شدید
• مشکل در تنفس

در این مطلب سعی شده است که به تمامی عوارض مصرف جنتامایسین چشمی اشاره شود. اما ممکن است که فردی با مصرف این دارو دچار عوارضی غیر از موارد فوق شود که در این صورت باید به پزشک مراجعه کرد.

تداخلات دارویی جنتامایسین چشمی

اگر از داروهای شیمیایی یا محصولات گیاهی به صورت همزمان استفاده می‌کنید، اثرات برخی از داروها ممکن است تغییر کند. این مسئله می تواند خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهد یا عملکرد برخی داروها را مختل کند. چنین تداخلاتی محتمل هستند، اما همیشه رخ نمی دهد. پزشک اغلب می تواند با تغییر نحوه استفاده از داروها یا با نظارت دقیق، از تداخلات پیشگیری یا آنها را مدیریت کند.

فراموشی و مصرف بیش از حد جنتامایسین چشمی

اگر یک نوبت از مصرف این دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید، دوز بعدی را در زمان منظم مصرف کنید و از دوبرابر کردن آن برای جبران دوز از دست رفته بپرهیزید.

اگر فردی دچار اوردوز با این دارو شده است و علائم جدی مانند غش کردن یا مشکل تنفسی دارد، با اورژانس تماس بگیرید. در غیر این صورت او را به نزدیکترین مرکز درمانی برسانید.

نکات مهم در مصرف جنتامایسین چشمی

مصرف این دارو را به دیگران پیشنهاد ندهید و فقط برای شرایط فعلی خود آن را مصرف کنید و از مصرف آن در بیماری های عفونی چشمی دیگر خودداری کنید. مگر اینکه پزشک تجویز کند.

نحوه نگهداری از جنتامایسین چشمی

دارو را در دمای اتاق به دور از نور و رطوبت نگهداری کرده و تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.

داروها را داخل توالت یا فاضلاب نریزید مگر اینکه چنین دستوری داده شده باشد. این محصول را زمانی که تاریخ مصرف آن تمام شده یا دیگر مورد نیاز شما نیست، به درستی دور بریزید.