سیتارابین (Cytarabine ) با کند یا توقف کردن رشد سلول های سرطانی، برای درمان انواع سرطان مانند لوسمی لنفوسیتیک حاد،لوسمی میلوسیتیک حاد، لوسمی میلوژنوس حاد، لوسمی میلوسیتیک مزمن استفاده می شود. این دارو در شکل ویال سیتارابین 40 و 100 میلی گرم و ویال سیتارابین 1 گرمی، به صورت وریدی، توسط متخصص تزریق می شود. ویال سیتارابین برای افرادی که مشکل کاهش عملکرد مغز استخوان یا اختلالات سلول های خونی، بیماری کبد، بیماری کلیوی و نقرس داشته باشند، با احتیاط تزریق می شود. بیمارانی که این دارو برای آنها تزریق می شود، ممکن است با ریزش مو مواجه شوند که این مشکل موقتی بوده و با پایان دوره مصرف، به حالت طبیعی بازمی گردد. ازآنجایی که این دارو برای جنین آسیب زا است، مصرف آن در دوران بارداری ممنوع بوده و زنانی که این دارو برای آنها تجویز شده است، باید درحین مصرف آن از روش های مطمئن جلوگیری از بارداری استفاده کنند.
موارد و نحوه مصرف ویال سیتارابین
ویال سیتارابین یک داروی شیمی درمانی متعلق به دسته
داروهای ضدنئوپلاستیک است که با کاهش یا توقف رشد سلول های سرطانی، برای درمان انواع خاصی از سرطان ازجمله سرطان های زیر، استفاده می شود.
-
لوسمی لنفوسیتیک حاد
-
لوسمی میلوسیتیک حاد
-
لوسمی میلوژنوس حاد
-
لوسمی میلوسیتیک مزمن
-
لنفوم حاد غیر هوچکینی در کودکان
-
اریترولوسمی
-
لنفوم هوچکینی
این دارو معمولاً توسط یک متخصص، از طریق تزریق وریدی یا تزریق به روش های دیگر که بسته به شرایط پزشکی بیمار مشخص می شود، تزریق می شود. میزان دوز این دارو براساس وضعیت پزشکی، اندازه بدن (BMI) و پاسخ به درمان تعیین می شود.
در حین استفاده از این دارو، مایعات زیادی بنوشید مگر اینکه پزشک توصیه دیگری کرده باشد. مصرف مایعات فراوان همراه با این دارو، به کلیه ها کمک می کند تا دارو را از بدن خارج کنند و در جلوگیری از بروز برخی عوارض جانبی کمک می کند.
موارد احتیاطی در تزریق ویال سیتارابین
قبل از استفاده از سیتارابین (Cytarabine )، اگر به آن حساسیت دارید، یا اگر آلرژی دیگری دارید به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر می شود. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود صحبت کنید.
قبل از استفاده از این دارو، سابقه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید، به خصوص در این موارد:
-
کاهش عملکرد مغز استخوان یا اختلالات سلول های خونی (مانند کم خونی، لکوپنی، ترومبوسیتوپنی)
-
بیماری کبدی
-
بیماری کلیوی
-
نقرس
سیتارابین احتمال ابتلا به عفونت ها را افزایش می دهد یا ممکن است عفونت های فعلی را بدتر کند. از تماس با افرادی که عفونت هایی دارند که ممکن است به دیگران سرایت کند (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا) خودداری کنید. اگر در معرض عفونت قرار گرفته اید یا برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
قبل از انجام هر گونه ایمن سازی یا واکسیناسیون به پزشک خود بگویید که از سیتارابین استفاده می کنید. از تماس با افرادی که اخیراً واکسن های زنده دریافت کرده اند (مانند واکسن آنفولانزا که از طریق بینی استنشاق می شود) خودداری کنید.
برای کاهش احتمال بریدگی، کبودی یا جراحت، در مورد اشیاء تیز مانند تیغ و ناخن گیر احتیاط کنید و از فعالیت هایی مانند ورزش های تماسی خودداری کنید.
این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شود که مصرف الکل یا ماری جوانا (حشیش) می تواند شدت آنها را بیشتر کند. لذا، تا زمانی که از رفع تاثیر سوء دارو مطمئن نشدید، رانندگی نکنید، از ماشین آلات استفاده نکنید یا کاری که نیاز به هوشیاری دارد را انجام ندهید. همچنین، از مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر خودداری کنید.
قبل از انجام جراحی، پزشک یا دندانپزشک خود را در مورد تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) مطلع کنید.
عوارض جانبی در تزریق ویال سیتارابین (Cytarabine )
با تزریق ویال سیتارابین ممکن است حالت تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، اسهال، سردرد، سرگیجه و درد، تورم یا قرمزی در محل تزریق رخ دهد. دربرخی مواقع، شدت حالت تهوع و استفراغ می تواند زیاد باشد که در این صورت، ممکن است برای پیشگیری یا تسکین تهوع و استفراغ، داروی درمانی تجویز شود. از سری اقداماتی که می توان برای کاهش این اثرات انجام داد، عبارت است از:
-
نخوردن چیزی قبل از تزریق ویال سیتارابین به تسکین استفراغ کمک می کند.
-
تغییر در رژیم غذایی مانند خوردن چند وعده غذایی کوچک
-
محدود کردن فعالیت ها
درصورتیکه، هر یک از این اثرات ادامه یافت یا بدتر شد، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
همچنین، تزریق ویال سیتارابین (Cytarabine ) ممکن است باعث ریزش موقت مو شود که معمولا بعد از پایان دوره درمان، رشد طبیعی مو بازمی گردد.
به یاد داشته باشید که این دارو به این دلیل تجویز شده است که پزشک شما تشخیص داده است که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جانبی جدی ندارند.
در صورت داشتن هر گونه عوارض جانبی جدی ازجمله موارد زیر،فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
-
تب همراه با بدن درد
-
درد ماهیچه یا استخوان
-
درد قفسه سینه
-
قرمزی چشم
-
خارش یا درد
-
مشکل بلع
-
زخم مقعد
-
علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار)
-
ادرار دردناک یا مشکل
-
درد مفاصل
-
پهلو یا کمر
-
درد، قرمزی یا تورم بازوها، پاها یا مچ پاها
-
بی حسی یا سوزن سوزن شدن دست ها یا پاها
-
کک و مک
-
درد شست پا
-
مشکل تنفسی
-
مدفوع سیاه یا خون آلود
-
خون در ادرار
-
استفراغ شبیه تفاله قهوه
-
مشکلات بینایی (از جمله نابینایی)
-
تغییرات ذهنی یا خلقی (مانند گیجی)
-
خواب آلودگی غیر قابل توضیح، بیهوشی
-
بزرگ شدن شکم
-
مشکل در راه رفتن
-
ضعف عضلانی
-
از دست دادن هماهنگی
-
ناتوانی در حرکت (فلج)
-
تشنج
این دارو توانایی بدن برای مبارزه با عفونت را کاهش می دهد. در صورت بروز علائم عفونت مانند تب، لرز، سرفه غیرمعمول یا گلودرد مداوم، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، مانند:
-
بثورات پوستی
-
تاول یا لایه برداری
-
خارش یا تورم (به ویژه در صورت، زبان، گلو)
-
سرگیجه شدید
-
مشکل تنفسی
موارد ذکر شده تمامی عوارض جانبی در مصرف سیتارابین (Cytarabine ) را شامل نمی شود و ممکن است افرا با تزریق این دارو با عوارض دیگری مواجه شوند که در این صورت باید به پزشک مراجعه شود.
فراموشی و مصرف بیش از حد سیتارابین
اگر تزریق این دارو را در یک نوبت فراموشی کردید و در زمان نزدیک به مصرف دوز بعدی به اد آوردید، دوز فراموش شده را نادیده گرفته و به ادامه مصرف در زمان تنظیم شده بپردازید. در غیر این صورت، می توانید به محض یادآوری، دوز فراموش شده را تزریق کنید. هر گونه دوز یا مقدار نوبت بعدی را در صورت فراموشی دو برابر نکنید.
اگر کسی با مصرف بیش از حد دارو دچار بحرانهای پزشکی مانند غش، مشکل تنفسی و شرایط اورژانسی شد، بلافاصله با مرکز 115 تماس بگیرید یا وی را به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال دهید.
نحوه نگهداری از ویال سیتارابین
برندهای مختلف این دارو شرایط مختلفی برای نگهداری دارند. از این رو، بعداز خرید یکی از برندهای داروی سیتارابین (Cytarabine )، راهنمای موجود در آن را مطالعه کرده و از نحوه نگهداری ان آگاه شوید. به طورکلی، داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگهدارید.
داروها را داخل توالت یا در زهکشی نریزید مگر اینکه مجاز باشد. این محصول را زمانی که تاریخ مصرف آن تمام شده یا دیگر مورد نیاز نیست، به درستی دور بریزید.
تایید شده توسط داروبین
