قرص ضدبارداری کنتراسپتیو دی ای

داروی کنتراسپتیو دی ای (Contraceptive DE) در دسته دارو های هورمون های جنسی و جایگزین های سنتزی قرار دارد که ازطریق سرکوب ترشح LH و FSH ، مهار تخمک گذاری و تغییر غلظت واژن، موجب جلوگیری از بارداری می شود. این دارو به صورت قرص کنتراسپتیو دی ای  0.15/0.02 و 0.15/0.03 میکروگرم در بازار دارویی ایران موجود بوده و معمولا طبق تجویز پزشک، روزانه یکبار مصرف می شود. در صورت مصرف سیگار و تنباکو یا داشتن سن بیشتر از ۳۵ سال، نباید از داروی کنتراسپتیو دی ای استفاده شود. مصرف این دارو در بسیاری از زنان می تواند موجب بی نظمی در عادت ماهیانه و بروز لکه بینی، میان دو عادت ماهیانه شود که امری طبیعی است.

هشدار: مصرف این دارو برای افرادی که از سیگار و تنباکو استفاده می کنند یا بیشتر از ۳۵ سال سن دارند، مجاز نیست. مصرف دخانیات، خطر سکته‌ مغزی، حمله‌ قلبی، لخته خون و فشار خون بالا ناشی از داروهای ضد بارداری هورمونی (مانند قرص، پچ، رینگ) را افزایش می ‌دهد.

همچنین این خطرات با افزایش سن و مصرف سیگار نیز افزایش خواهد یافت. برای کاهش این خطرات سیگار نکشید و تنباکو نیز مصرف ننمایید.

کنتراسپتیو دی ای به ندرت منجر به شرایط خطرناکی مانند: لخته‌ شدن خون (مانند سکته‌ی مغزی)، بیماری کبدی و افزایش فشار وارد بر مغز (فشار داخل‌جمجمه‌ای بالا) شده‌است که در مواردی جان انسان را به خطر انداخته است. اگر هر کدام از علائم زیر را داشتید به سرعت به مراکز درمانی مراجعه کنید:

• تهوع و استفراغ پایدار
• سردرد شدید یا پایدار
• ضعف در یک سمت از بدن
• تغییرات بینایی
• مشکل در صحبت کردن
• درد شدید شکم و معده
• ادرار تیره
• زرد شدن پوست یا چشم
• تغییرات خلق‌وخو (مانند گیجی)

موارد و نحوه مصرف قرص کنتراسپتیو دی ای

داروی  کنتراسپتیو دی ای  ترکیبی از یک هورمون استروژن (اتینیل استرادیول) و یک پروژستین (دزوژسترول) است که برای پیشگیری از بارداری کاربرد دارد. این دارو همچنین، برای کاهش درد، خونریزی، تنظیم عادت ماهیانه، کم کردن خطر بروز کیست تخمدان و درمان آکنه نیز به کار گرفته می شود. استفاده از این دارو هیچ ‌گونه ایمنی در فرد یا شریک جنسی او در برابر بیماری‌هایی که در اثر رابطه جنسی منتقل می‌شوند، از قبیل HIV، سوزاک یا کلامیدیا، ایجاد نمی‌کند.

پیش از مصرف این دارو یا در زمان خرید مجدد آن، باید دستورالعمل های  همراه را به دقت مطالعه کرده و از اطلاعات مهمی که ممکن است در این دستورالعمل ها آمده باشد، استفاده نمود. در صورت وجود هرگونه ابهام می توان از پزشک یا داروساز کمک گرفت.

قرص کنتراسپتیو دی ای (Contraceptive DE) مطابق با تجویز پزشک، معمولاً یک بار در روز توصیه می شود. تعیین دوز دقیق این دارو وابسته به وضعیت بیماری یا نوع پاسخ به درمان می باشد. مصرف منظم دارو در ساعات مشخصی از روز می تواند باعث اثربخشی بیشتر آن شود.

چنانچه از قرص های جویدنی استفاده می‌کنید، می توانید آن را به صورت کامل ببلعید یا اینکه ابتدا قرص را بجوید و سپس ببلعید. برای اطمینان بیشتر می توانید دستورالعمل برند داروی خود را با دقت مطالعه کنید.

توجه به توصیه های پزشک برای مصرف این دارو بسیار مهم است. زیرا، در برخی برندهای داروهای ضد بارداری ممکن است میزان استروژن و پروژسترون در هر قرص حاوی داروی فعال، در زمان های مختلف چرخه، متفاوت باشد. از اینرو، دستورالعمل دارو را با دقت مطالعه کرده و پس از پیدا کردن اولین قرص مصرفی براساس روز مصرف، مصرف خود را شروع کرده و ترتیب صحیح آنها را رعایت نمایید. در صورتی که  یک قرص را فراموش کردید یا ورق جدید دارو را دیر شروع کردید یا اینکه قرص را در زمان متفاوتی از روز نسبت به روزهای قبل استفاده نمودید، احتمال بارداری وجود دارد.

 مصرف داروی کنتراسپتیو دی ای (Contraceptive DE)، بعد از شام یا قبل از خواب می تواند به کم کردن ناراحتی معده و تهوع کمک کند. البته می توان زمان دیگری را برای مصرف دارو انتخاب کرد اما فراموش نکنید که  هر روز در یک زمان مشخص از این دارو استفاده نمایید.

وجود اسهال یا استفراغ می تواند اثر قرص های ضدبارداری را کم کند. در صورت ابتلا به استفراغ و اسهال شدید، احتمالاً نیاز به روش ‌های دیگر جلوگیری از بارداری، از قبیل کاندوم یا ضد اسپرم ها خواهد بود.

برای اطلاعات بیشتر می توانید دفترچه اطلاعات بیمار را مطالعه کرده یا از پزشک و داروساز مشورت بگیرید.

ورق قرص داروی کنتراسپتیو DE (Contraceptive DE) حاوی ۲۱ قرص با داروی فعال یا هورمون می باشد و هفت قرص دیگر آن بدون هورمون بوده و در انتهای ورقه قرار دارد. قرص های فعال را باید به ترتیب در ۲۱ روز مصرف نمود و در صورتی که از ورقه های ۲۸ قرص استفاده می کنید، هفت قرص انتهایی را که فاقد هورمون هستند نیز باید به ترتیب و طی ۷ روز استفاده کنید؛ مگر اینکه پزشک شما توصیه دیگری داشته باشد. در صورتی که  از ورقه های حاوی ۲۱ قرص استفاده می کنید، باید پس از مصرف آخرین قرص تا هفت روز از هیچ قرصی استفاده نکنید؛ به جز در مواردی که پزشک شما تجویز دیگری توصیه می کند. به طور معمول، در این هفت روز باید عادت ماهیانه رخ دهد. بعد از گذشته ۷ روز، بدون مصرف قرص یا پس از مصرف آخرین قرص غیر فعال، می توان مصرف ورق های بعدی را از روز بعد شروع کرد، چه عادت ماهیانه رخ داده باشد، چه نداده باشد. چنانچه در این مدت عادت ماهیانه نشدید، می توانید با پزشک خود مشورت نمایید.

چنانچه برای اولین بار می خواهید از داروی کنتراسپتیو دی ای(Contraceptive DE) استفاده نمایید و داروهای هورمونی ضد بارداری مانند پچ های پوستی یا قرص دیگری را نیز قبلا استفاده نکرده ‌اید، اولین قرص را در اولین روز عادت ماهیانه مصرف کنید. اگر پزشک روز دیگری را برای شروع تجویز کرده است، در ۷ روز اول از روش های غیر هورمونی پیشگیری بارداری مثل کاندوم یا ضد اسپرم ها استفاده نمایید تا دارو زمان کافی برای عمل داشته باشد.

در صورت استفاده داروی کنتراسپتیو دی ای در روز اول عادت ماهیانه، نیازی به استفاده از روش های جلوگیری از بارداری نمی باشد.

 می توانید با پزشک یا داروساز در مورد استفاده از دیگر داروهای هورمونی ضدبارداری مشورت نمایید.

موارد احتیاطی در مصرف قرص ضدبارداری کنتراسپتیو دی ای

پیش از مصرف قرص کنتراسپتیو دی ای (Contraceptive DE)،  وجود حساسیت به این دارو یا دیگر استروژن‌ها (مانند اتینیل استرادیول یا مزترانول) و دیگر پروژستین‌ها (مانند نوراتی‌استرون یا دسوژستریل)  یا وجود دیگر آلرژی ها را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.

وجود برخی ترکیبات غیر فعال در این دارو می تواند موجب بروز واکنش های آلرژیک یا دیگر مشکلات برای شما گردد. به منظور کسب جزئیات بیشتر در این باره می توانید با داروساز مشورت نمایید.

پیش از آن که از داروی ضدبارداری کنتراسپتیو دی ای استفاده کنید، لازم است تا سابقه پزشکی خود به خصوص در موارد زیر را  به پزشک اطلاع دهید:

• لخته‌ شدن خون ( در محل‌هایی مانند پاها، چشم، شش)
•  فشار خون بالا
•  معاینه‌ غیرمعمول پستان
•  سرطان (مخصوصا سرطان اندومتر و پستان)
• مشکلات لخته شدن خون (مانند کمبود پروتئین c  و s)
• دیابت
•  سردرد یا میگرن شدید
• سابقه‌ فردی یا خانوادگی آنژیوادم
•  مشکلات قلبی (مانند مشکلات دریچه‌ قلب، ضربان قلب نامنظم، حمله‌ قلبی)
• مشکلات کلیوی
•  مشکلات کبدی (مانند تومورهای کبدی، بیماری کبدی فعال)
•  سابقه‌ زرد شدن پوست یا چشم (یرقان) در زمان بارداری یا مصرف قرص‌های ضدبارداری خونریزی نامعمول واژینال
• کلسترول بالا
•  تری گلسیرید بالا
•  افسردگی
•  ورم (ادم)
•  مشکلات کیسه‌ صفرا
•  چاقی
• مشکلات غده‌ تیروئید

در صورت ابتلا به دیابت، مصرف این دارو ممکن است قند خون شما را تغییر دهد. به همین دلیل، همزمان با مصرف آن باید به صورت مرتب قند خون خود را اندازه‌گیری کرده و نتایج را به پزشک اطلاع دهید. همچنین در صورت بروز علائم افزایش قند خون از قبیل افزایش تشنگی و ادرار، بلافاصله پزشک خود را در جریان قرار دهید تا در صورت لزوم تغییراتی در رژیم غذایی یا برنامه ورزشی یا داروهای شما اعمال کند.

در قرص های جویدنی  این دارو ممکن است شکر یا آسپارتام موجود باشد و در صورت ابتلا به دیابت یا فنیل کتونوریا یا هر بیماری که مصرف این مواد در آن دارای محدودیت است، باید با احتیاط بیشتری از این دارو استفاده شود.

چنانچه به تازگی جراحی ماژور داشته اید یا قصد آن را دارید، یا برای طولانی مدت احتمال بستری شدن شما وجود دارد یا به مدت طولانی نیاز است که بنشینید، (مانند پروازهای طولانی) باید پزشک خود را در جریان قرار دهید. زیرا، این شرایط همزمان با مصرف داروی کنتراسپتیو دی ای (Contraceptive DE)  می تواند خطر لخته شدن خون را افزایش دهد. در چنین مواردی ممکن است نیاز باشد تا مصرف این قرص ها را به صورت موقت متوقف نمایید.

پیش از انجام جراحی یا مراجعه به دندانپزشک، باید درمورد تمامی محصولات دارویی که مصرف می کنید به پزشک اطلاع دهید.

همچنین مصرف این دارو ممکن است باعث ایجاد لکه های کک و مک مانند تیره (ملاسما) بر روی پوست شود که نور خورشید نیز می تواند موجب بدتر شدن آنها شود. در چنین مواردی باید مواجهه با نور آفتاب را کم کرده و از دستگاه های برنزه کننده نیز پرهیز نمایید. می توانید از کرم های ضد آفتاب و لباس های پوشیده نیز در بیرون از منزل استفاده نمایید.

چنانچه نزدیک بین هستید یا از لنزهای تماسی استفاده می کنید؛ ممکن است با مصرف این دارو دچار مشکلات بینایی شوید یا در گذاشتن لنز ها دچار مشکل شوید که در این موارد می توانید از مشورت چشم پزشک استفاده نمایید.

پس از قطع مصرف داروی کنتراسپتیو دی ای (Contraceptive DE)  احتمال دارد که برای باردار شدن، نیاز به زمان داشته باشید. برای اطلاع از جزئیات بیشتر با پزشک خود صحبت نمایید.

عوارض جانبی داروی کنتراسپتیو دی ای (Contraceptive DE)

باید توجه داشت که هر دارو زمانی برای فرد تجویز می‌شود که فواید آن در مقایسه با عوارض جانبی آن بیشتر باشد و در بسیاری موارد نیز ممکن است هیچگونه عارضه جانبی خاصی در فرد  بروز پیدا نکند.

موارد زیر از جمله شایع ترین عوارضی هستند که با مصرف داروی کنتراسپتیو دی ای (Contraceptive DE)، ممکن است رخ دهد. در صورت تداوم هر کدام از این علائم یا بدتر شدن آنها باید پزشک خود را در جریان قرار دهید.

• تهوع

• استفراغ
• سردرد
• نفخ
• درد و کرامپ شکمی
• تحریک ‌پذیری پستان
• ورم مچ دست یا پا
• تغییرات وزن

اغلب زنان با مصرف این دارو عادت ماهیانه منظمی نخواهند داشت که این یک مسئله عادی است. همچنین، ممکن است خونریزی واژینال بین دو عادت ماهیانه یا لکه بینی و بی نظمی در عادت ماهیانه اتفاق بیوفتد. احتمال بروز این مشکلات به خصوص در اولین ماه استفاده از این دارو بیشتر است.

 در صورتی که دو مرتبه پشت سر هم عادت ماهیانه رخ نداد یا در صورت عدم مصرف صحیح قرص عادت ماهیانه اتفاق نیوفتاد، باید با پزشک خود در مورد انجام تست بارداری مشورت شود.

قرص کنتراسپتیو دی ای (Contraceptive DE) ممکن است موجب افزایش فشار خون شود. از اینرو، باید به صورت منظم فشار خون خود را چک کرده و نتایج را به پزشک خود اطلاع دهید.

در صورت  داشتن هر کدام از علائم زیر باید بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید:

• تغییرات نامعمول عادت ماهیانه (مانند لکه بینی مداوم، پریود نشدن، خونریزی ماهیانه‌ شدید)
•  نشانه‌های پتاسیم بالای خون (مانند ضعف عضلانی، ضربان قلب آهسته یا نامنظم)

مصرف این دارو در موارد نادری ممکن است باعث عوارض جانبی جدی مربوط به لخته شدن خون شود که درمواردی می تواند برای جان انسان خطرآفرین باشد. برخی از این عوارض عبارتند از:

• ترموبوز ورید عمقی
•  آمبولی ریوی
•  سکته‌ مغزی
• حمله‌ قلبی

همچنین، در صورت  داشتن علائم زیر باید بلافاصله به مراکز درمانی مراجعه نمود:

• تنگی نفس ناگهانی
• گیجی
•  سرفه‌ خونی
•  سرگیجه ناگهانی
•  غش
•  درد یا تورم یا گرمی در ساق پا یا کشاله ران
•  مور مور یا ضعف یا بی ‌حسی در بازوها یا پا
•  سردرد نامعمول (شامل سردرد با تغییرات بینایی، بدتر شدن میگرن، سردرد شدید یا ناگهانی، تغییر یا نبود هماهنگی)
• مشکلات سخن گفتن
•  ضعف یکطرفه بدن
•  تغییرات ناگهانی بینایی

درصورت بروز علائم نادر اما جدی زیر با مصرف این دارو نیز، نیاز به مراجعه فوری به مراکز درمانی خواهد داشت:

• توده‌ در پستان
•  درد شدید معده یا شکم
•  ادرار تیره
•  زرد شدن چشمها یا پوست
•  تغییرات خلق و خو (مانند ایجاد یا بدتر شدن افسردگی)
•  تغییرات غیرعادی در خونریزی ‌های واژینال (مانند لکه ‌بینی مداوم، خونریزی شدید و ناگهانی)

احتمال بروز واکنش های آلرژیک به داروی کنتراسپتیو دی ای(Contraceptive DE) بسیار کم است. با این وجود، در صورت مشاهده علائم زیر باید به پزشک مراجعه نمود:

• راش‌های پوستی
•  خارش و ورم (مخصوصاً در صورت، زبان، گلو)
•  سرگیجه‌ شدید
• تنفس مشکل

مصرف این دارو در موارد نادر می تواند باعث ایجاد شرایط خطرناک و خطرآفرین برای جان انسان، از قبیل لخته‌ شدن خون (مانند سکته‌ مغزی)، بیماری کبدی و افزایش فشار وارد بر مغز (فشار داخل‌ جمجمه‌ای بالا) شود.

عوارض جانبی نامبرده شده، فهرست کاملی از موارد احتمالی نمی باشد و در صورت مشاهده هرگونه علامت غیر عادی پس از مصرف داروی کنتراسپتیو دی ای(Contraceptive DE)  باید با پزشک خود مشورت نمایید.

فراموشی و مصرف بیش از حد قرص کنتراسپتیو دی ای

در صورت فراموشی یک دوز از مصرف دارو، به محض یادآوری آن را استفاده کنید اما، چنانچه به زمان مصرف دوز بعدی نزدیک شده اید، آدوز قبلی را نادیده بگیرید. توجه داشته باشید که دو برابر کردن میزان مصرف دارو برای جبران دوز فراموش شده، مجاز نمی باشد.

در صورت استفاده بیش از حد دارو و بروز بحران های پزشکی از قبیل غش یا مشکلات تنفسی، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید یا بیمار را به نزدیکترین مرکز درمانی منتقل نمایید.

نکات نگهداری از قرص کنتراسپتیو دی ای

در مورد روش نگهداری این دارو می توان از دستورالعمل‌  شرکت های سازنده دارو که بر روی بسته بندی درج شده است پیروی کرد؛ یا اینکه از راهنمایی  داروساز استفاده نمود. به یاد داشته باشید که داروی کنتراسپتیو دی ای(Contraceptive DE)  را باید از دسترس اطفال و حیوانات خانگی دور نگه دارید و داروهایی که به آنها نیاز ندارید یا تاریخ مصرف آنها گذاشته است را به درستی دور بیاندازید.