فلوتیکازون ( Fluticasone NASAL SPRAY) از جمله داروهای تنفسی متعلق به خانواده کورتیکواستروئیدها است و از طریق تحریک ساخت آنزیم های مورد نیاز در کاهش التهاب، اثرات درمانی خود را اعمال می کند. این دارو به صورت اسپری استنشاقی 50، 125 و 250میکروگرم و اسپری بینی 27.5 و 50میکروگرم تولید شده و اسپری بینی آن برای درمان علائم حساسیت فصلی و سالانه عرضه می گردد. خشکی یا تحریک بینی و تهوع یا استفراغ مزمن از شایع ترین عوارض اسپری بینی فلوتیکازون به شمار می روند. تجویز این دارو در افراد دارای حساسیت به سایر کورتیکواستروئیدها (بکلومتازون، بتامتازون) و بیمارانی با سابقه مشکلات مشکلات اخیر بینی (مانند جراحی، آسیب، زخم)، عفونت (شامل سل، هرپس چشمی)، برخی مشکلات چشمی (گلوکوما، آب مروارید) و مشکلات کبدی با احتیاط صورت می گیرد. از مهمترین تداخلات دارویی این اسپری بینی می توان به مهارکنندههای پروتئاز ویروس ایدز (مانند لوپیناویر، ریتوناویر) و برخی ضدقارچهای آزول (مانند کتوکونازول) اشاره کرد.
موارد و نحوه مصرف اسپری بینی فلوتیکازون
از داروی فلوتیکازون ( Fluticasone NASAL SPRAY) برای درمان علائم حساسیت فصلی و سالانه و نیز سایر مشکلات بینی از قبیل آبریزش و گرفتگی بینی، خارش و عطسه استفاده می شود. این دارو همچنین به بهبود علائم حساسیت چشمی مانند خارش یا ریزش اشک کمک میکند. این دارو به خانواده دارویی کورتیکوستروئیدها تعلق دارد و تاثیر مواد حساسیتزا (مانند دانه گرده، موی حیوانات خانگی، ریزگردها، گرد و غبار، کپکها) و تورم را کاهش میدهد.
اگر از انواع بدون نسخه دارو به منظور خود درمانی استفاده میکنید تمامی دستورالعملهای داخل بستهبندی دارو را مطالعه کرده و در صورت وجود هر سوالی با داروساز مشورت کنید. اسپری بینی فلوتیکازون معمولا ۱ یا ۲ بار در روز، بر اساس تجویز پزشک و یا روش مصرف داخل بروشور مصرف می شود، از تماس دارو با چشم اجتناب کنید. پیش از مصرف دارو هوا را به ملایمت از بینی خارج کرده و قوطی دارو را به آرامی تکان دهید. اگر برای اولین بار از این اسپری بینی استفاده میکنید و یا بیش از ۷ روز است که از آن استفاده نکردهاید در مورد روش صحیح آمادهسازی بطری از دستورالعمل دارو پیروی کنید.
میزان مصرف این اسپری بینی به سن، وضعیت بیماری و واکنش بدن به درمان بستگی دارد. توصیه می شود میزان مصرف دارو را خودسرانه افزایش ندهید، این کار نه تنها باعث تسریع بهبود بیماری نمیشود، بلکه احتمال بروز عوارض جانبی را هم افزایش میدهد. ممکن است توصیه شود که تا شروع تاثیرگذاری دارو چند روزی مقدار بیشتری از دارو استفاده کنید و سپس میزان مصرف را کاهش دهید. در مورد کودکان نیز ممکن است لازم باشد تا به منظور کاهش خطر بروز عوارض جانبی، مدت کوتاهتری از دارو استفاده شود. اگر این دارو را برای کودکان استفاده میکنید مدت زمان مجاز مصرف و لزوم مشورت با پزشک را از بروشور دارو چک کنید. مصرف منظم این دارو موجب افزایش کارایی آن می شود، می توانید برای کمک به یادآوری هر روز آن را در زمان مشخصی استفاده کنید.
اسپری را تمیز نگه دارید، تعداد پافهای مصرف شده را یادداشت کنید و بعد از پایان تعداد پافهای مجاز قید شده روی بر چسب دارو، باقیمانده آن را دور بریزید. این دارو یک داروی سریعالاثر نیست. با این حال ممکن است ۱۲ ساعت بعد از مصرف دارو برخی از علائم بهبودی بروز کند اما به منظور دریافت تاثیرات کامل دارو چندین روز زمان نیاز است. اگر بعد از ۱ هفته بیماری بهبود نیافت و یا تشدید شد مصرف دارو را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید. همچنین اگر فکر میکنید که به بیماری حادی دچار شدهاید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
موارد احتیاطی در مصرف اسپری بینی فلوتیکازون
قبل از مصرف این دارو پزشک را در جریان هر نوع حساسیتی که دارید قرار دهید. ممکن است برخی از مواد سازنده این دارو باعث بروز حساسیت و یا سایر مشکلات شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر با داروساز صحبت کنید و سابقه پزشکی خود را بخصوص در موارد زیر به اطلاع پزشک برسانید:
-
مشکلات اخیر بینی (مانند جراحی، آسیب، زخم)
-
عفونت (شامل سل، هرپس چشمی)
-
برخی مشکلات چشمی (گلوکوما، آب مروارید)
-
مشکلات کبدی
از تماس با افراد مبتلا به عفونتهای واگیردار (مانند آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا) خودداری کنید و اگر در معرض عوامل عفونی بودهاید و یا به منظور دریافت اطلاعات بیشتر با پزشک تماس بگیرید.
در موارد نادر مصرف طولانی مدت داروهای کورتیکوستروئیدی باعث تضعیف بدن در برابر استرس فیزیکی میشود. بنابراین پیش از انجام عمل جراحی و یا درمان اورژانسی و یا در صورت ابتلا به بیماری یا آسیب حاد، پزشک یا دندانپزشک را در جریان مصرف این دارو در حال حاضر و یا طی چند ماه گذشته قرار دهید.
مصرف طولانی مدت این دارو در موارد نادر می تواند باعث کاهش رشد کودکان شود و از این رو توصیه می شود به منظور بررسی وضعیت رشد کودک به صورت منظم به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی اسپری بینی فلوتیکازون ( Fluticasone NASAL SPRAY)
برخی عوارض متداول مصرف این دارو عبارتاند از:
-
خشکی یا تحریک بینی
-
تهوع یا استفراغ مزمن
اگر هر کدام از این عوارض بعد از مدتی تشدید شد و یا بهبود نیافت فورا به پزشک اطلاع دهید و به خاطر داشته باشید که از نظر پزشک فواید این دارو برای شما بیشتر از عوارض آن است و اغلب افرادی که از این دارو استفاده میکنند با عوارض جانبی حادی روبرو نمیشوند.
در صورت بروز عوارض جانبی حاد زیر فورا پزشک را مطلع کنید:
-
گلو درد مرمن
-
درد چشم
-
درد صورت
-
علائم آسیب بینی (مانند درد، خونریزی شدید، صدای ممتد از بینی)
-
نقاط سفید رنگ در بینی یا پشت گلو
-
بلع دردناک
این احتمال وجود دارد که داروهای کورتیکوستروئیدی از طریق بینی وارد جریان خون شده و باعث بروز برخی عوارض جانبی شوند. احتمال بروز این عوارض در کودکان و همچنین افرادی که برای مدت طولانی و یا به میزان زیاد از این دارو استفاده میکنند، بیشتر است. لذا در صورت بروز عوارض جانبی زیر فورا پزشک را مطلع کنید:
-
خستگی غیرعادی یا شدید
-
کاهش وزن
-
سردرد
-
تورم پا یا قوزک پا
-
افزایش تشنگی یا ادرار
-
مشکلات بینایی
به ندرت ممکن است که مصرف این دارو باعث بروز حساسیت بسیار شدید شود. از این رو در صورت بروز علائم حساسیت شدید فورا به پزشک مراجعه کنید:
-
راش پوستی
-
خارش یا تورم (بخصوص در صورت، زبان، گلو)
-
سرگیجه شدید
-
تنگی نفس
این مقاله تمام عوارض جانبی احتمالی این اسپری بینی را پوشش نمی دهد، لذا در صورت مشاهده سایر عوارض جانبی با پزشک تماس بگیرید.
فراموشی و مصرف بیش از حد اسپری بینی فلوتیکازون
اگر این دارو را به صورت منظم مصرف میکنید و مصرف یک نوبت از آن را فراموش کردید به محض یادآوری آن را مصرف کنید، مگر اینکه نزدیک نوبت بعدی باشد. نوبت بعدی را سر وقت مصرف کنید و میزان آن را دو برابر نکنید.
در صورتی که فردی دچار اوردوز با اسپری بینی شده است و عوارض حادی مانند بیهوشی یا تنگی نفس دارد با ۱۱۵ تماس بگیرید. در سایر موارد فورا به پزشک مراجعه کنید.
نکات مهم در مصرف اسپری بینی فلوتیکازون
این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه یا توصیه به دیگران اکیدا خودداری کنید.
در صورت مصرف طولانی مدت این دارو لازم است که به منظور نظارت بر فرایند درمان و بررسی عوارض جانبی برخی از تستها (مانند تست بینی، اندازگیری قد در کودکان) انجام شود.
از تماس با عوامل حساسیتزا یا محرک خودداری کنید. برخی از عوامل حساسیتزا و محرک عبارتاند از:
-
گرده افشانی گیاهان
-
موی حیوانات خانگی
-
گرد و غبار
-
ریزگردها
-
کپکها
-
دود
شرایط نگهداری از اسپری بینی فلوتیکازون
برندهای مختلف این دارو روشهای نگهداری متفاوتی دارند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این دستورالعمل ها، به بروشور دارو و یا داروساز مراجعه کنید و همه داروها را دور از دسترس اطفال و حیوانات خانگی نگه دارید.
هیچ دارویی را در فاضلاب تخلیه نکنید، اگر دوره مصرف داروی شما تمام شده و یا تاریخ مصرف آن به پایان رسید، باقیمانده دارو را به درستی دور بریزید.